آشنایی با ارابه‌ 88 کشته و زخمی اتوبان قم

باشگاه خبرنگاران: شامگاهان دوشنبه 18 شهریور حادثه ای رخ داد که بار دیگر همه توجه ها را به بزرگترین قاتل این جاده ها یعنی اتوبوس اسکانیا جلب کرد. این ماجرای تلخ از با ترکیدن لاستیک کم کیفیت چینی یکی از اتوبوس ها آغاز شده و باعث می شود اتوبوس به لاین مقابل منحرف شود و در حادثه بسیار هولناک با اتوبوس اسکانیای دیگری که در مسیر مقابل در حال حرکت بوده برخورد می کند و در جهنم هولناکی که به دلیل نقص در سیستم برقی این خودروها گفته می شود 44 مرد و زن و کودک زنده زنده می سوزند . بیش از 105 کشته در تصادفهای 9 اسکانیا اما این اولین بار نیست که یک اتوبوس اسکانیا فاجعه می آفریند زیرا نمونه های دیگری نیز از این حوادث رخ داده است. بررسی پرونده های تصادفات ناوگان حمل و نقل عمومی نشان می دهد در 9 تصادفی که اتوبوسهای اسکانیا داشته اند بیش از 105 هموطن جان خود را از دست داده اند. تاریخچه اسکانیا اسکانیا، (به سوئدی: Scania)‏ شرکت سوئدی تولیدکننده کامیون‌های سنگین، اتوبوس و موتورهای دیزلی است، که در شهر سودتلیا در 30 کیلومتری جنوب استکهلم قرار دارد. این شرکت در سال 1900 میلادی در شهر مالمو سوئد تاسیس شد و در حال حاضر یک شرکت تابعه از گروه فولکس‌واگن، که بزرگترین سهام‌دار آن است، به‌شمار می‌رود. دو شرکت ایرانی "عقاب افشان" و "ماموت نمایندگان" نمایندگی محصولات این شرکت در ایران هستند، که به ترتیب به ساخت اتوبوس، موتور سنگین و تریلی این شرکت، در ایران می‌پردازند. شرکت عقاب افشان رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی با تشریح جزئیات حادثه دلخراش و نادر تصادف دو شب گذشته دو دستگاه اتوبوس در اتوبان تهران - قم گفت: شرکت تولیدکننده اتوبوس اسکانیا 50 درصد در این حادثه مقصر شناخته شده است. شرکت عقاب افشان که سازنده این اتوبوس ها در کشور است خود را اینگونه در سایتش معرفی می کنند: شرکت عقاب افشان بزرگترین تولیدکننده اتوبوس شهری و بین شهری در بخش خصوصی کشور است. این شرکت با 60 سال سابقه در زمینه تولید انواع اتوبوس، توانسته نقش عمده‌ای را در زمینه نوسازی و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و جاده‌ای ایفا کند. هم‌اکنون، شرکت عقاب افشان ظرفیت تولید سالانه 3000 دستگاه انواع اتوبوس شهری و بین شهری را در 7 مدل مختلف دارد. یکی از سیاست‌های این شرکت توسعه سبد محصولات به منظور پاسخگویی به نیازهای مختلف مشتریان است. کسب گواهینامه مدیریت کیفیت ISO 9001:2008 در کنار کیفیت برجسته محصولات این شرکت سبب گسترش بازارهای این شرکت به خارج از مرزهای کشور شده است. اکنون اتوبوس‌های تولیدی این شرکت در جاده‌های کشورهایی همچون ترکمنستان، عراق، سوریه و مصر تردد می‌کنند. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای عقاب افشان در این صنعت، کسب و بومی‌سازی دانش طراحی و ساخت اتاق انواع اتوبوس منطبق بر استانداردهای جهانی است. نیل به این دستاوردها جز با برنامه‌ریزی دقیق و نگاه عمیق به این صنعت و ظرفیت‌های آن ممکن نبود. در سال 1390 این شرکت موفق شد با تولید بیش از 1200 دستگاه اتوبوس، بیشترین سهم از بازار را با 44 درصد از تولید اتوبوس در کشور به خود اختصاص دهد. این شرکت همچنین 17 درصد از تولید اتوبوس اسکانیا در جهان را در سال 2010 میلادی به خود اختصاص داد. این جملات بیشتر بدین معناست که همچنان باید شاهد سوانح و حوادثی باشیم که اتوبوس های اسکانیا این شرکت ممکن است به وجود آورند. آن ها در این متن از بدنه و سیستم های قوی خود یاد کرده اند که البته با مشاهده عکس های حادثه دوشنبه شب کاملا این موارد نقض خواهند شد. تا به حال حوادث بسیاری در جاده های کشور رخ داده است که محور آن ها اتوبوس اسکانیاست. خونبارترین حوادث "اسکانیا" در چند وقت اخیر؛ مرگ 26 دانش آموز یکی از مهمترین تصادفات این خودرو در جاده ایذه - بروجن رخ داد که موجب مرگ 26 دختر دانش آموز شد. در این حادثه که ابتدا به علت نقص در سیستم ترمز رخ داد، راننده برای متوقف کردن خودرو اقدام به کوبیدن اتوبوس به تپه می کند که همین مسئله موجب واژگونی می شود. همزمان با واژگونی 26 دانش آموز دختر که از اردو باز می گشتند،به دلیل نقص در اتاق خودرو و گیر کردن در میان آهن پاره ها جانشان را از دست دادند. مرگ 17 مسافر در آتش اتوبوس حادثه مهم دوم در محور اهواز به هفتگل میان اتوبوس اسکانیا و کامیون رخ داد.در این حادثه اتوبوس بلافاصله آتش گرفته و مسافران در میان شعله های آتش گرفتار شدند. از میان مسافران 17 نفر در آتش سوخته و تنها پنج نفر توانستند از مهلکه فرار کرده و از مرگ نجات یابند. این در حالی بود که مشخص نشد چرا این اتوبوس در این حادثه دچار آتش شده و مسافران نتوانستند با چکش ویژه استفاده و با شکستن شیشه خارج شوند. این تصادف و عدم مقاومت اتوبوس هنوز هم ابهامات فراوانی دارد. برخورد با اسب و 7 کشته در حادثه دیگر اتوبوس اسکانیا این خودرو در جاده های استان گیلان با یک راس اسب برخورد کرده و پس از انحراف از جاده واژگون می شود. این بار نیز ستون و سقف آسیب دیده و 7 مسافر جانشان را از دست می دهند. این حادثه نیز 30 مجروح به دنبال داشت. در حادثه دیگری که این اتوبوس رقم زد 3 نفر به علت بی احتیاطی راننده این خودرو در کیلومتر 12 آزادراه قزوین کشته شدند. این حادثه از جمله تصادفات کم تلفات خودرو اسکانیا است. در تصادفات دیگری که این خودرو نقش اساسی در آنها داشت می توان به تصادف این اتوبوس با کامیون ایسوزو در شیراز اشاره کرد که راننده کامیونت را به کام مرگ کشاند. در حادثه دیگری که در آزاد راه ساوه رخ یک نفر کشته شد و سه مسافر زخمی شدند. البته این خودرو در سمنان محل تولید خود نیز تصادفات مرگباری را رقم زده است که می توان به حادثه تصادف اتوبوس با تریلر کمر شکن، تصادف در محور نهبندان و تصادف جاده تبریز اعلام کرد. مشکلات اصلی اتوبوس های اسکانیا در چندین حادثه اخیر تعدادی از بخش های این اتوبوس ها بیشتر مورد بحث قرار گرفته است که میتوان از مهمترین ان ها به سیستم برق رسانی،‌ لاستیک و بدنه های ضعیف این اتوبوس اشاره کنیم. هر کدام از این بخش ها به خاطر بی کیفیت بودن تا به حال هموطنان بسیاری را به کام مرگ کشانده اند و حوادثی را به وجود آورده اند که تنها مقصر آن اتوبوس بوده است. به گفته سردار مهماندار 50 درصد تقصیر متوجه ترکیدگی لاستیک و 50 درصد دیگر متوجه شرکت عقاب افشان نماینده اسکانیا در ایران است و « باید به فکر باشد این نقص را مرتفع کند». اما آیا همین که « به فکر باشد» کافی است و نباید تا رفع این نقیصه از تردد اتوبوس های اسکانیا جلوگیری شود؟

سیستم برق رسانی

سیستم برق رسانی اولین عامل آتش سوزی هایی است که باعث کشته شدن انسان های بسیاری شده است. در کاتالوگ مربوط به این اتوبوس ها در مورد سیستم برق به این صورت نوشته شده است: سیستم برق این اتوبوس از دو عدد دینام 150 آمپری 24 وات به همراه دو عدد باتری 12ولت 225 آمپر بر ساعت تامین میشود. البته مشکل اصلی ان ها که به نظر هیچگونه نظارتی روی ان نیست، نزدیک بودن باتری اسکانیا به مخزن گازوییل است. این حالت باعث می شود تا یک برخورد کوچک باتری ها را به مواد اشتعال زا رسانده و با یک جرقه و ارتباط کوچک خودرو به آتش کشیده می شود. لاستیک های بی کیفیت طبق آنچه در کاتالوگ این اتوبوس که در وبسایت عقاب افشان وجود دارد امده است، شرکت خود را موظف کرده است تا از لاستیک های میشلن فرانسوی استفاده کند. درباره لاستیک های اسکانیا شنیده شده قیمت یک جفت آن 5 میلیون تومان است حال آن که نوع چینی آن 2 میلیون تومان ارزان تر است. همین باعث شده است تا استفاده از لاستیک های نامرغوب چینی بیشتر شود. لاستیک یکی از عوامل اصلی حادثه دوشنبه شب بود. بدنه های ضعیف بدنه یکی دیگر از مسائلی است که در تصادفات بیشترین حوادث به خاطر آن رخ می دهد. اتوبوس های اسکانیا که این روزها در جاده تردد می کنند بدنه ای کاملا بومی سازی شده دارند. طراحی و ساخت ان ها در سمنان انجام می شود و البته از کیفیت خوبی برخوردار نیست. هنگام واژگون شدن اتوبوس اسکانیا هم ضعف ستون های آن موجب آسیب به سر و گردن سرنشینان می شود کما این که در یکی از حادثه های راهیان نور ، این نقیصه اسکانیا کلی تلفات گرفت. بی تفاوتی سایت عقاب افشان نسبت به حادثه اتوبان قم در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که تا چه زمان اتوبوس های غیر استاندارد باید قربانی بگیرند. سالانه هموطنان بسیاری جان خودشان را در این حوادث که تنها با نظارت های کوچک هم می توان از آن ها جلوگیری کرد کشته می شوند. پس از حادثه دوشنبه شب که باعث کشته شدن 44 نفر از هموطنانمان شد شرکت مقصر حتی تسلیتی جزئی نیز به بازماندگان آن حادثه نگفته است و در سایت این شرکت همه چیز گل و بلبل ادامه پیدا می کند. در صفحه اول یا صفحه اخبار سایت عقاب افشان هیچ خبری از حوادث اخیر وجود ندارد در این حادثه قانون به طور حتم زیر پا گذاشته شده است زیرا، تبصره یک ماده 5 آیین نامه حمل و نقل بار و مسافر مشخص کرده است که باید مدیر فنی در تمامی شرکت های مسافربری و باربری فعال باشند و قبل از اینکه مسافر را سوار کنند باید لاستیک، سیستم گرمایشی، سیستم ترمز، سیستم روشنایی، مدارک راننده و ساعت کار مجاز را بررسی کنند و چنانچه هیچ کدام از این موضوعات دچار نقص نبود، اجازه دهند مسافر سوار اتوبوس شود. دیگر موضوعی که در مورد حوادث این چنین باید ذکر کنیم جدا از جای باطری که یکی از عوامل اصلی ایجاد حریق در تصادفات اتوبوسها است آنچه باعث شد مسافران در اتوبوس بمانند و راه فراری نداشته باشند شیشه خودرو و چکش است. این اتوبوس ها به دلیل اینکه دارای کولر هستند شیشه های آنها یک تکه است و باید روی هر شیشه یک چکش برای مواقع اضطراری وجود داشته باشد تا در صورتی که اتوبوس دچار مشکل شد مسافران بتوانند با شکستن شیشه از داخل آن خارج شوند.