بزرگراه شهید صدر در فاز نهایی / فقط 5 کشور در دنیا توانایی اجرای بزرگراه طبقاتی دارند

هفدهم تیرماه سال 92 روز راهیابی پروژه عظیم بزرگراه شهیدصدر به فاز اجرای عملیات تکمیلی است که به طور حتم در تاریخ عمرانی پایتخت ثبت خواهد شد.

هم اکنون در ميان مسيرهايي که شرق و غرب پایتخت را به هم متصل مي کنند، بزرگراه هاي شهيد همت و حکيم نقش اصلي را ايفا مي کنند، اين در شرايطي است که اين بزرگراه ها به ويژه در ساعات پیک تردد صبح يا عصر با ترافيک سنگين مواجه اند. افزایش روزافزون ترافیک در محور صدر به دلیل گسترش مناطق مسکونی و صنعتی در شرق تهران در حوزه بزرگراه بابایی، شهر جدید پردیس، رودهن - بومهن، دماوند و ...، عدم وجود مسیر کمربندی شمالی در تهران و عدم امکان احداث کمربندی شمالی تهران از جمله عواملی بود که مدیران شهری را بر آن داشت تا به فکر افزایش ظرفیت ترافیکی بزرگراه شهید صدر بیفتند. به همين منظور مديريت شهري تصميم گرفت تا با احداث تونل نيايش و طبقاتي کردن بزرگراه شهيد صدر، گام دیگری در جهت توسعه شريان هاي ارتباطي پايتخت، به خصوص شريان هاي ارتباطي شرقي-غربي بردارد. از جمله گزینه های پیش روی مسئولان فنی و عمرانی شهر تهران برای افزایش ظرفیت ترافیکی بزرگراه شهید صدر سه گزینه تعریض بزرگراه در وضعیت موجود در سطح، احداث تونل در تراز 1- برای عبور ترافیک و احداث پل در تراز 1+ برای عبور ترافیک بود که آنها پس از بررسی های کارشناسی فراوان احداث بزرگراه طبقاتی با احداث پل را برگزیدند. دو طبقه شدن بزرگراه شهید صدر که از تقاطع این بزرگراه با بزرگراه شهید مدرس آغاز و در انتها با تقاطع بزرگراه شهید صیادشیرازی هماهنگ می شود، از اوایل سال 90 آغاز شد و اگر مشکلات مربوط به تحریم ها و تاخیر در ورود تجهیزات پیش نمی آمد، هم اکنون به بهره برداری رسیده بود. با این حال هم اکنون این پروژه با سرعت خوبی در حال اجراست و به گفته شهردار تهران تا پایان مردادماه تحویل شهروندان می شود.

ساخت پل صدر دستاوردی نوین برای کشور این پل، پلی تک پایه ای است که شامل احداث یک پل‌ اصلی به عرض 70/22 متر و طول تقريبي 6 کیلومتر است که این رقم با احتساب رمپ‌های دستـرسی به 11 کیلومتـر می‌رسـد. اين پـل بـه‌صورت دو بـانـد رفت‌و‌برگشت احداث‌می‌شود که در هر باند، عرض لازم برای دو خط عبوری و یک خط توقف اضطـراری تأمین شده‌است. در‌واقع عرض بزرگراه طبقاتی از عرض پوسته بزرگراه موجود کمتر‌است و به‌دلیل قرارگرفتن تک پایه‌ها در رفیوژ میانی بزرگراه، از سطح سرویس‌دهي موجود در تراز صفر کاسته نمی‌شود. پل در حال ساخت صدر یکی از دستاوردهای نوین مهندسی در کشور محسوب می‌شود که به طور کامل توسط مهندسان داخلی اجرایی می شود. این درحالیست که پل سید خندان تنها پل بتنی و تک پایه ای است که پیش از انقلاب توسط پیمانکاران فرانسوی ساخته شده است. عرشه پل‌ طبقاتی صدر برای نخستین بار در کشور توسط چهار دستگاه جرثقیل دروازه‌ای (گنتری‌کرین) نصب‌ می‌شود که این امر در نوع خود بی نظیر است .

فعالیت جرثقیل های غول آسا از آذر ماه/ تکمیل نصب قطعات بتنی عرشه پل صدر عملیات احداث عرشه پل صدر که از‌ طریق نصب قطعات پیش‌ساخته بتنی انجام شد ، نیازمند فعالیت جرثقيل‌هاي فوق‌سنگین يا همان گنتری‌کرین هایی بود که هم اکنون خبر رسیده است، فعالیت این جرثقیل ها به اتمام رسیده و باید جشن تکمیل نصب عرشه را گرفت. جرثقيل‌هاي غول آسای هزار تنی قادر هستند اجسامی با وزن معادل 700 تن را جا‌بجا کنند. گنتری کرین‌ها باید در فاصله 44 متری میان پایه‌ها، قطعات سگمنت را یکی پس از دیگری نصب می کردند تا قطعات بتني از‌ طریق کشش کابل‌هایی که از غلاف آنها می‌گذرند، دقیقاً در جای خود قرار‌گرفته و به اصطلاح فیکس شوند. شهروندانی که از کنار پروژه صدر گذر کرده باشند به طور حتم این جرثقیل های غول آسا را که هر کدام از آنها با 60 کانتینر به کارگاه وارد شده اند، دیده اند. فردا فعالیت جرثقیل های دروازه ای در بزرگراه شهید صدر به اتمام می رسد و این طرح به طور کامل وارد فاز اجرای عملیات تکمیلی خواهد شد. فعالیت جرثقیل های غول پیکر به منظور نصب قطعات پیش ساخته عرشه پل اصلی بزرگراه طبقاتی صدر از آذرماه سال گذشته آغاز شده بود. به گفته کارشناسان پل اصلی پروژه صدر شامل 3372 صندوقه بتنی پیش ساخته است که مرحله نصب آن پس از گذشت حدود 7 ماه به سرانجام رسیده است. تعداد دهانه های بزرگراه طبقاتی صدر شامل 112 دهانه است که در هر یک از این دهانه ها 30 صندوقه بتنی پیش ساخته نصب شده و قطعات آخرین دهانه نیز این هفته نصب می شود. همچنین تولید قطعات بتنی پیش ساخته در پروژه بزرگراه طبقاتی شهید صدر از ابتدای آذرماه سال 1391 آغاز شد و روز شنبه بیست و پنجم خردادماه سال جاری با تولید 3هزار و سیصد و هفتاد و دومین قطعه بتنی عرشه پل اصلی به اتمام رسید. کل قطعات مورد نیاز برای احداث پل اصلی، عرشه پل های رمپی و سرستون های این پروژه در مجموع شامل 5770 قطعه بتنی است که با فعالیت شبانه روزی 1300 نفر در دو شیفت کاری در کمتر 7 ماه تولید شد تا روند عملیات نصب قطعات بدون هیچ معطلی پیش برود.

توان اجرای پروژه هایی نظیر صدر تنها در 4 کشور پروژه صدر برای اولین بار در کشور اجرایی می شود و توان اجرای آن را تنها 4 کشور امریکا ، ژاپن ، آلمان و فرانسه دارد و کشور ما پنجمین کشوری است که این طرح را اجرایی می کند. به گفته کارشناسان کشور بزرگی مانند چین برای اجرای چنین طرح هایی یا تیمی از این 4 کشور می آورد و یا از دانش آنها بهره می برد تا طرح را اجرایی کند اما این پروژه در کشور ما با توان مهندسان ایرانی در حال انجام است . البته اجرای این طرح از لحاظ تکنیکی پیچیدگی های خاص خود را دارد .

کاهش 40 درصدی ترافیک با دو طبقه شدن صدر از بزرگراه شهید صدر 10 هزار خودرو در ساعت عبور می کند که قرار است با احداث پل 4 هزار خودرو به روی پل منتقل شود. با این حساب 40 درصد از ترافیک بزرگراه کاهش می یابد. بررسی‌ها و مطالعات ترافیکی نشان‌می‌دهد بالغ‌بر 40درصد ترافیک موجود در بزرگراه صدر مربوط‌ به رفت‌و‌آمدهای فرا‌منطقه‌ای است که کارشناسان معتقدند احداث بزرگراه طبقاتی شهیدصدر به‌دلیل اتصال به‌تونل در‌دست‌ا حداث نیایش، تأثیر ‌بسزایی در تسهیل رفت‌و‌آمدهای بزرگراهی غربی- شرقی و تفکیک این ترافیک از ترددهای محلی خواهد داشت. از سوی دیگر بزرگراه طبقاتی شهیدصدر به‌دلیل دسترسي‌ها و تقاطعاتی که با بلوار شهید کاوه و بلوار قیطریه خواهد‌داشت، مسیرها و گزینه‌های مطمئنی نیز در اختیار شهروندان این مناطق می گذارد.

نصب دیوار صوتی جاذب در برروی بام بزرگراه این روزها صداهاي توليد شده توسط ترافيك جاده ها و بزرگراه ها به مشكلی سراسري و متداوم در محيط زيست تبدیل شده است. شهروندانی که در مناطق مسكوني نزديك بزرگراه ها و نقاط پر ترافيك ساکنند، بيشتر با اين مشكل مواجه بوده و همواره تقاضاي ارائه راه حلي براي كاهش آلودگي صوتي را از سازمان هاي حمل و نقل وترافيك دارند. در پي حل اين مشكل كارشناسان ترافيكي ديوارهاي صوتي مدرن را راه حل مناسبي تشخيص داده اند. در مقايسه با هزينه هايي كه صرف نصب پنجره هاي دوجداره در اين مناطق مي شود، ديوار صوتي مي تواند كم هزينه تر و مؤثر تر براي كاهش آلودگي صوتي شود. به گفته کارشناسان دیوارها می توانند آلودگی صوتی را تا 75 درصد کاهش می دهد. پیش از این یکی از ایراداتی که به ساخت پل صدر گرفته می شد موضوع اشراف داشتن خودروها به منازل مسکونی اطراف و ایجاد آلودگی صوتی بود اما با نصب دیوارهای صوتی بر روی پل علاوه بر کاهش آلودگی صوتی اشراف پل بر روی ساختمان ها نیز برطرف می شود. دیواره‌ها جاذب صوت به‌صورت سازه‌هایی دائمی بر‌روی نیوجرسی‌های دو طرف پل نصب می‌شوند؛ نيوجرسي‌هايي كه اغلب آنها ضمن جلوگيري از سقوط ماشين‌ها از بالاي پل، تأثیر آلودگی‌های صوتی را پس‌ از آغاز بهره‌برداری از بزرگراه‌طبقاتی به‌حداقل مي‌رسانند. ارتفاع متغیر این دیواره‌ها با‌توجه به‌فاصله پل با بافت‌های مسکونی حاشیه آن تعیین‌می‌شود و علاوه بر جذب صوت، اشراف بصری خودروهای در‌حال حرکت بر روی بزرگراه طبقاتی نسبت به ساختمان های اطراف را محدود می کنند.

اتوبوس های تندرو در بزرگراه شهیدصدر در تراز صفر بزرگراه شهیدصدر راه اندازی خطوط BRT پیش بینی شده است. این را معاون فنی و عمران شهرداری تهران می گوید و می افزاید: برای پیش‌بینی خطوط حمل‌ونقل عمومی باید به موضوع تبادل سفر و پیش‌بینی فضای مناسب برای تخلیه مسافران هم توجه شود. چراکه خطوط BRT در فواصل مشخص نیازمند ایستگاه است. مسوولان شهری بارها بر این امر تاکید داشته اند که ساخت بزرگراه به منظور گسترش وسایل نقلیه شخصی نیست بلکه باید به دنبال گسترش وسایل حمل و نقل عمومی و ایجاد فرهنگ سازی در این زمینه بود تا تهران از این قفل ترافیکی رهایی یابد. هم اکنون تهران 500 کیلومتر شبکه بزرگراهی دارد که کل شبکه بزرگراهی که در طرح جامع دیده شده 555 کیلومتر است. با این حال بر کسی پوشیده نیست که با توسعه شبکه بزرگراهی معضل ترافیک حل نمی شود و حل این معضل علاوه بر توسعه زیرساخت ها نیازمند توسعه حمل و نقل عمومی و رعایت فرهنگ ترافیک است.