مناظره‌ها مثل "نود" جذاب خواهد بود

نشست پرسش و پاسخ سیدعزت الله ضرغامی رئیس سازمان صدا و سیما عصر روز گذشته جمعه سه خرداد پس از قرعه کشی برنامه‌های نامزدهای انتخابات، با حضور خبرنگاران برگزار شد.

بی طرف رسانه ملی دستور رهبر انقلاب است

ضرغامی در این نشست در پاسخ به اینکه در دوره گذشته انتخابات ریاست جمهوری، صدا و سیما به طرفداری از یک کاندیدای خاص محکوم شد و حتی مدت زمان بیشتری برای صحبت با مردم در اختیار او گذاشت، آیا این دوره نیز شاهد چنین موضوعی هستیم یا خیر؟ تصریح کرد: روال ما مثل دور گذشته خواهد بود، همانطور که آن زمان کاملا بی‌طرف بودیم این دوره را نیز با همین روال ادامه می‌دهیم. بی طرفی رسانه ملی نه فقط نگاه مدیریتی سازمان است بلکه دستور رهبر معظم انقلاب است و ایشان با دقت روی این مسئله نظارت دارند.

وی افزود: بزرگترین ناظر خود مردم هستند که اگر کوچک‌ترین حرکتی از صدا و سیما در طرفداری از یک نامزد خاص ببینند، اعتماد آنها که بزرگترین سرمایه ما است از دست می‌رود. این اعتماد چیزی نیست که بتوان با این چیزها معامله‌اش کرد و این اتفاق حتما اثر منفی دارد. اگر کسی خیال می‌کند در یک رسانه می‌تواند از نامزد خاصی حمایت کند، بداند اشتباه می‌کند چون تاثیر معکوس خواهد داشت.

احمدی‌نژاد از حق قانونی‌اش استفاده کرد

رئیس سازمان صدا و سیما با بیان اینکه در دور گذشته طبق مصوبه کمیسیون تبلیغات مجموعا حدود 20 دقیقه‌ باید در اختیار دکتر احمدی‌نژاد قرار می‌گرفت تا به تعرض‌هایی که توسط دیگر نامزدها به وی شده بود پاسخ دهد، یادآور شد: البته من از جناب رییس جمهور تقاضا کردم اگر می‌تواند از وقت قانونی خود صرف نظر کند تا این شبهات پیش نیاید اما او از حق قانونی‌اش استفاده کرد و سازمان هم طبق قانون این فضا را مهیا کرد.

ضرغامی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه موضع صدا و سیما برای پوشش افتتاحیه‌ها یا مراسم‌های خبری نامزدهایی که پست‌های مدیریتی دارند چیست، اظهار کرد: امسال نیز بالاخره درباره شخصیت‌های حقیقی و حقوقی توجهاتی داریم و سعی می‌کنیم به صورت حداقلی به آنها بپردازیم. اگر نامزدی مسئولیت حقوقی دارد و باید درباره کارش اطلاع رسانی کند، مشمول محدودیت‌های ما می‌شود.

وی ادامه داد: در سال 88 وزرا که افتتاحیه‌هایی داشتند در بحبوحه انتخابات با من مشورت می‌کردند و با اینکه منع قانونی نداشت به آنها می‌گفتم اگر این پروژه‌های بزرگ شما در این مقطع افتتاح شود ما خیلی محدود به آن خواهیم پرداخت بنابراین ممکن است کار شما ضایع شود بنابراین آن را برای بعد از انتخابات بگذارید. آنها هم قبول می‌کردند و پروژه‌هایشان را به تعویق می‌انداختند.

تنوع و عدالت را رعایت می‌کنیم

این مدیر رسانه‌ای افزود: اکنون نیز این توجه وجود دارد و ما سعی می‌کنیم اگر برنامه‌های جنبی پوشش داده می‌شود کاملا مساوی بین همه نامزدها باشد. ما جز برنامه‌های رسمی نیز سعی می‌کنیم در بسته‌های خبری از نامزدهای مختلف اخبار مختلف را نقل کنیم. مثلا زمانی که نامزدها در نقاط مختلف هستند و سخنرانی می‌کنند بسته‌های خبری از آنها خواهیم رفت و تنوع در این زمینه رعایت می‌شود تا کوچک‌ترین شائبه‌ای ایجاد نشود.

در ادامه رییس سازمان صدا و سیما درباره نحوه برگزاری مناظره‌ها تشریح کرد: پخش مناظره‌ها به صورت زنده خواهد بود و قاعدتا دکور این برنامه به گونه‌ای خواهد بود که نامزدهای محترم در یک ردیف مقعر یا محدبی که با تصویر تلویزیونی خوب نمایش داده شود، از زوایای مختلف پوشش داده می‌شوند. در بین این دکور یک تریبون کوتاهی قرار داده شده که هر یک از اعضا که در جلسه می‌خواهند صحبت کنند، پشت آن قرار می‌گیرند و اول در چهار،‌ پنج دقیقه برنامه‌هایشان را اعلام می‌کنند.

مناظره‌ها تخصصی است

وی اضافه کرد: موضوع هر مناظره نیز تخصصی است و اینطور نیست که مثل مناظره‌های قبلی درباره هر موضوعی صحبت شود. برای مثال احتمالا جلسه اول اقتصادی خواهد بود و افراد برنامه‌های اقتصادی‌شان را تشریح می‌کنند.

ضرغامی ادامه داد: دور دوم به نوعی پاسخ به سوالات اساسی ما است که از طرف مجری و سایر نامزدها که می‌توانند متعرض دیگری شوند، طرح می‌شود. بعد از آن فرصتی به نامزدها اختصاص پیدا می‌کند که درباره سوالات طرح شده پاسخگو باشند و سوالات خود را نیز طرح کنند. مدیریت برنامه به گونه‌ای خواهد بود که گفتگوهای متقابل شکل بگیرد و افکار اعضای شرکت کننده در جلسه مقابل هم ارائه شود و مردم قدرت انتخاب پیدا می‌کنند.

رییس سازمان صدا و سیما خوبی مناظره جمعی را توانایی مردم برای قضاوت درباره یک مورد خاص نسبت به همه نامزدها دانست و تاکید کرد: در واقع آنها از این طریق می‌توانند دیدگاه تطبیقی داشته باشند. وقتی مناظره‌ها محدودتر و در برنامه‌های مختلف توزیع می‌شود ممکن است برخی از آنها جذابیت نداشته باشند، اما در این حالت تمام مناظره‌ها جذاب است. افرادی که رقیب هم هستند کنار هم می‌نشینند و با هم چالش می‌کنند و این جذابیت کار را بالا برده، نگاه تطبیقی ایجاد می‌کند و چه بسا یک نامزد خاص که به دلایل مختلف نظرات او مهجور مانده، در این مناظره بتواند نظرات بسیار خوبی ارائه کند و از دیگری که در این موضوعی مدعی است سبقت بگیرد.

مناظره گروهی جذابیت بیشتری خواهد داشت

وی یادآور شد: بنابراین یک نگاه کارشناسی منطقی همراه با لذت بردن مردم، در کنار نگاهی همراه با عقلانیت حاکم می‌شود. در این شرایط افراد باید با یکدیگر با استدلال صحبت کنند. همه شرکت کنندگان در مناظره، ناظر دیگری هم هستند و به مجری کمک می‌کنند نظارت عمومی در جلسه صورت بگیرد. با توجه به تخصصی شدن و طرح سوالات جدی پیش‌بینی می‌کنم مناظره‌های این دوره از جذابیت و سازندگی و آگاهی‌بخشی بیشتری برخوردار باشند.

پورحسین می‌توانست به مسائل ورود کند اما از این کار منع شد

ضرغامی توضیح داد: اداره جلسه بر اساس مناظره و شکل گیری گفتگوهای متقابل خواهد بود. مناظره‌های دور گذشته به دلیل حساسیت بسیار بالایی که ایجاد شد،‌ علی رغم اینکه دکتر پورحسین از مدیران برجسته و شخصیت‌های فرهنگی باسابقه است و امکان و توان ورود به مباحث متعدد را داشت اما از این کار منع شد چون احساس می‌شد شاید صدا و سیما بخواهد به نفع یکی از طرفین مناظره دخالت کند. بنابراین دکتر پورحسین سعی کرد جلسه را به صورت فرم اداره کند تا بعدا مشکلی متوجه صدا و سیما نشود. حتی یکی دو بار هم که می‌خواست سوال متفاوتی کند از طرف نامزدها اشکال گرفته شد.

رییس صدا و سیما تأکید کرد: اما این بار به این شکل نیست. افراد باسابقه و مجرب در اجرا انتخاب شده‌اند؛ هنوز اسامی آنها را قطعی نکرده‌ایم که اعلام کنیم، تا روزی که مناظره انجام شود اسم مجری را اعلام می‌کنیم. این بار به مجریان اجازه داده شده در موضوعات ورود کرده و پرسش‌هایشان را طرح کنند. ضمن اینکه وقتی مناظره جمعی برگزار می‌شود تا حد زیادی اشکالی که مربوط به دور قبل بود حذف می‌شود از نظر زمان نیز چاره‌ای نیست و ما وقتی نمی‌توانیم 30 مناظره دو نفره ترتیب دهیم، بنابراین قاعدتا باید جمعی آن را برگزار کنیم.

وی ادامه داد: حتی تصمیم داشتیم در گروه‌های چهارنفره بر اساس قرعه کشی مناظره را انجام دهیم اما این امر هم امکان پذیر نبود و بهترین حالت همین مناظره هشت نفره بود که حدود سه ساعت و نیم طول می‌کشد و 16:30 تا 20 روی آنتن می‌رود. با این حال مطمئنم این مناظره‌ها آنقدر جذابیت خواهد داشت که هیچ خستگی ایجاد نمی‌شود مثل برنامه‌های گفتگومحوری چون "نود". مناظره نیز که در روز تعطیل و در ساعت مناسب روی آنتن می‌رود از پربیننده‌ترین برنامه‌های ما خواهد بود.

احقاق حق از همه 6 ماه طول می‌کشید

ضرغامی همچنین درباره قانون احقاق حق گفت: دور گذشته قانون این بود که اگر یکی از نامزدها درباره فرد دیگری که در مناظره حضور ندارد، مطلبی را بگوید که به نوعی نقد او باشد، آن فرد می‌تواند بیاید و پاسخگو باشد، این درباره خود نامزدها صدق می‌کرد. اما برای افراد حقیقی یا حقوقی که جزو نامزدها نیستند اما موضوعی به آنها نسبت داده می‌شد که باید پاسخ می‌دادند، ما مشکلی نداشتیم که بعد از انتخابات به آنها فرصت داده شود. اما به قدری این مسئله از شخصیت‌های مختلف دولتی و مسئولان اجرایی و شخصیت‌های مختلف که از هر جمله نامزد نسبت ناروایی به خود احساس کرده بودند، گسترش پیدا کرده بود که حساب کردیم شاید 6 ماه معطل شویم که از همه احقاق حق شود.

رییس رسانه ملی افزود: اما این بار چون همه حضور دارند، اینکه بعدها وقتی اختصاص داده شود عملا منتفی است. زمان ما برای تبلیغات نیز کم است و نمی‌توانیم صرفا 30 مناظره دو نفره برگزار کنیم. جا دارد اینجا از وزارت کشور تشکر کنم که از 48 ساعتی که وقت داشت، استفاده نکرد و به فاصله یکی دو ساعت پس از اعلام شورای نگهبان، افراد را معرفی کرد. اگر این وزارتخانه می‌خواست از حداکثر زمان قانونی خود استفاده کند، کار بسیار سخت می‌شد لذا من با وزیر محترم کشور صحبت و از او خواهش کردم اگر مشکل خاصی وجود ندارد اسامی را همان شب اعلام کنند تا ما برنامه ریزی‌هایمان را انجام دهیم.

دخالت‌ رسانه‌های منزوی نتیجه عکس دارد

ضرغامی درباره فرافکنی رسانه‌های بیگانه و ترفندهای رسانه ملی برای مقابله با آنها اظهار کرد: دخالت‌های نابجایی که توسط دشمنان ملت انجام گرفته و از طریق رسانه‌های آنها منعکس می‌شود، فرصت بسیار خوب تبلیغی برای ما است. من این را بدون تعارف می‌گویم. ملت ایران دخالت‌هایی را که آنها می‌کنند، برنمی‌تابد. سران ضد انقلاب می‌آیند و از رسانه‌های خود به مردم امر و نهی می‌کنند و می‌گویند در انتخابات شرکت نکنید و... این بهترین سوژه‌ها برای ما است که به آنها می‌پردازیم. شاید برخی مواقع خود این رسانه‌های منزوی با چند هزار نفر مخاطب باورشان نشود در یک برنامه تلویزیونی که 10 ها میلیون مخاطب دارد ما صحبت‌های آنها را پخش می‌کنیم. آنها باید از این موضوع درس بگیرند و بدانند دعوت آنها به مقابله با نظام نتیجه عکس دارد.

وی اذعان کرد: تبلیغات رسانه‌های آنها عملا به خاطر عشق و علاقه آنها به نظام و آینده خودشان و توجهی که مردم به استقلال خودشان دارند نتیجه عکس دارد. البته مقامات امریکایی و کشورهای غربی نیز در این چند روز اظهارات متنوعی کرده‌اند که دخالت‌های آشکاری به حساب می‌آید. دخالت‌های آنها فایده‌ای ندارد اما مسئولان دیپلماسی کشور باید این موضوع را پیگیری قانونی کنند.

انصراف یک نامزد جدول پخش را تغییر نمی‌دهد

رییس صدا و سیما درباره سرنوشت جدول پخش برنامه‌های تبلیغاتی در صورت انصراف یک نامزد تا پیش از انتخابات، اظهار کرد: به طور طبیعی برنامه‌های آن نامزد از جدول حذف می‌شود و اتفاق دیگری نمی‌افتد. ما بنا نداریم جدول را به هم بریزیم.

وی درباره حضور نمایندگان یا طرفداران نامزدها در برنامه‌های تلویزیونی تصریح کرد: ما دو برنامه مستند 30 دقیقه‌ای برای هر نامزد داریم که بسیار مهم است و می‌تواند از مناظره‌ها نیز جذاب‌تر باشد. بسیاری از شخصیت‌ها وچهره‌های هنری، ورزشی و... نیز می‌توانند در آن مستند از نامزد مورد علاقه خود حمایت کنند.

فکر نکنید فرد خاصی رییس جمهور شود رسانه ملی متحول می‌شود

ضرغامی درباره تغییر شرایط مالی صدا و سیما پس از حضور رییس جمهور جدید تأکید کرد: ظاهرا صدا و سیما مثل مرغی می‌ماند که در عزا و عروسی سرش را می‌برند و فکر نکنید اگر فرد خاصی رییس جمهور شود، تحولاتی برای سازمان به وجود می‌آید. اعتبارات ما به نسبت ماموریت‌های سنگینی که برعهده داریم محدود است. ما رسانه‌ای عظیم دارای 160 شبکه رادیویی و تلویزیونی و در دنیا منحصر به فرد هستیم. بسیاری از ساختارهای پیچیده هنری را خودمان تولید می‌کنیم. هیچ کجای دنیا یک رسانه خودش فیلم و سریال تولید نمی‌کند.

رییس صدا و سیما تصریح کرد: ما با وجود زحمات زیاد در ابعاد داخلی و خارجی نیمی از اعتبارات مورد نیازمان را از درآمدهای اختصاصی تامین می‌کنیم اما این موضوع به هیچ وجه برای پروژه‌های بزرگی که در آینده در پیش داریم چه فنی و استفاده از فناوری‌های جدید چه در حوزه تولید کفایت نمی‌کند. امیدوارم در دوره آینده با توجه به نیازهایی که اداره کشور به رسانه ملی دارد، به صدا وسیما نیز نگاه عادلانه‌ای داشته و بودجه مورد نیاز را در اختیارش قرار دهد.

وی با بیان اینکه صدا و سیما از 15 اسفند سال گذشته برنامه‌های تبلیغاتی را آغاز کرده است، در این‌باره تاکید کرد: بیش از 100 برنامه که هر کدام دارای قسمت‌های مختلف بودند از ابتدای سال تولید و پخش شد. این روند با شیوه فشرده‌تری تا زمان انتخابات ادامه خواهد داشت. اکثر برنامه‌های رادیو و تلویزیون که مشخصا مربوط به انتخابات نیست، به این زمینه منعطف می‌شود و موضوعات در دستور کار و مهمانان به مسئله انتخابات برمی‌گردد. البته سایر برنامه‌های سازمان نیز سر جای خود است. دوستان روی جدول زمان زیادی گذاشتند و با اینکه توزیع برنامه‌های عادلانه است به قرعه کشی گذاشته شد.

برای ممیزی در بازپخش تابع کمیتع تبلیغاتیم

ضرغامی در پاسخ به اینکه آیا ممکن است تکرار مناظره‌ها با ممیزی همراه باشد، گفت: چنین چیزی عملا امکان ندارد و درست نیست. قاعدتا باید آنچه گفته می‌شود در بازپخش تغییر نکند. اگر کمیته تبلیغات تصمیم گرفت تکرار یک کلمه یا جمله خاص در بازپخش ضرورت ندارد، ما تابع نظر قانونی این کمیسیون هستیم.

رییس صدا و سیما درباره اینکه اگر تلاش‌های نامزد رد صلاحیت شده برای راهیابی در میان نامزدها به ثمر نشیند جدول پخش برنامه‌ها تغییر می‌کند؟ گفت: تاکنون درباره این موضوع هیچگونه خبر و اطلاعی نداریم اما هر مصوبه قانونی که در کشور باشد یا تصمیمی که نامزدها برای حضور یا عدم حضورشان بگیرند، ما طبق قانون موظفیم شرایط رسانه‌ای آن را فراهم کنیم.