بیکاران چگونه «سرکار» می روند؟

تابناک: شاخص نرخ بیکاری در بیشتر کشورها به عنوان شاخصی برای سنجیدن رونق یا رکود اقتصادی بکار می رود. چنانکه در انتخابات اخیر ریاست جمهوری در آمریکا، نرخ بیکاری مهم ترین عامل برای به چالش کشیدن دولت اوباما از سوی رقیبش به حساب می آمد.

در ایران این شاخص اگرچه نقشی به پر رنگی سایر کشورها ندارد اما نرخ بیکاری و وعده های اشتغال آفرینی همیشه ابزاری بود که دولت ها و گروه های مختلف آن را دستاویز تحریک افکار عمومی قرار می دادند. مهم ترین وعده ای که در این زمینه داده داده شد و تقریبا همه از آن خبر دارند وعده ایجاد 2.5 میلیون شغلی بود که رئیس جمهور آن را مطرح کرد و البته از زمان طرح آن تا کنون محقق نشده است و این خود نشانگر این است که در کشور ما معمولا از روش گفتار درمانی به جای طرح های عملیاتی برای رفع مشکلات بهره گرفته می شود.

اما اکنون و در کمتر از شش ماه مانده به پایان عمر دولت دهم رئیس جمهور طی ابلاغیه ای معاون خود را مسئول استخدام 1500 نفر را بنا بر صلاحدید خود کردند و پس از آن طی طرحی موسوم به «مهر آفرین» استانداران خود را مسئول استخدام پانصد هزار نفر دیگر کرد. از آنجایی جمع این دو عدد به وعده 2.5 میلیون شغل رئیس جمهور نمی رسد به نظر می رسد در روزهای آتی شاهد طرح های دیگری هم برای استخدام گسترده باشیم.

اما دست و دل بازی یک باره دولت در پایان عمر خود سئوالاتی را به ذهن متبادر می کند که می خواهیم دیدگاه شما را در این خصوص بدانیم.

نخست اینکه اگر معضل مهمی چون بیکاری جوانان که طبق برخی از آمارها نزدیک به سه میلیون نفر را در بر می گیرد به این آسانی حل شدنی بود دولت محترم در این هفت سال چه می کرده؟

بارها در بخش «خوانده می شوید» که با موضوعات مرتبط به اشتغال نظر کاربران را منتشر می کردیم با حجم گسترده ای از ابراز نارضایتی جوانان از معضل بیکاری مواجه بودیم. اگر مسئله ای که زندگی بخش قابل توجهی از جامعه را تحت تاثیر قرار داده بود به این راحتی قابل حل بود چرا تا کنون محقق نشده بود و شش ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری به یکباره از کلاه شعبده بازی بیرون آمده است.

نکته بعدی این است که ایجاد اشتغال می بایست در جهت افزایش تولید یا خدمات در کشور صورت گیرد. آن هم در شرایطی که دولت ها به سوی کوچک شدن می روند و رئیس جمهور هم بارها صحبت از کوچک شدن بدنه دولت را به میان اورده است.

اکنون به نظر شما آیا حجم گسترده استخدام های صورت گرفته در جهت ایجاد رونق اقتصادی در کشور است یا تنها راهکاری برای تحقق وعده 2.5 میلیون شغل رئیس جمهور است؟

چرا که ایجاد شغل نیازمند ساخت زیر ساخت هایی است که اگر تا کنون وجود داشته پس چرا تا کنون بیکار داشتیم و اگر نه که این نیروهای کار اکنون به کجا می روند؟

و سوال آخر اینکه با فرض اینکه شما به بدنه دولت اضافه می شوید، که ظواهر امر چنین می نماید، به نظر شما این اشتغال آفرینی مفید و موثر است یا تنها راهی برای آمار سازی و تحقق شعار «ما می توانیم» دولت است.

در واقع به نظر شما این حجم استخدام ها کار آفرینی مفید است یا اینکه ایجاد اشتغال کاذب را به همراه دارد و بدنه سازمان های دولتی را که در شرایط فعلی هم از چالاکی قابل توجهی برخوردار نیست را فربه تر و کند تر می کند؟