خطری که فضانوردان را تهدید می‌کند!

تحقیقات جدید یک خطر دیگر را برای مأموریتهای فضایی انسانی به نقاطی چون مریخ یا خرده سیاره ها را مورد تأکید قرار داده است. کری اوبانیون عصب شناس مرکز پزشکی دانشگاه روچستر طی بیانیه ای اظهار داشت: این تحقیق برای دنخستین بار نشان می دهد که قرارگیری در معرض تشعشعاتی معادل تشعشعات فضایی در سفر به مریخ، می تواند مشکلات شناختی برای فضانوردان ایجاد کرده و تغییرات مغزی را که منتهی به بیماری آلزایمر می شود سرعت بخشد. فضا پر از تشعشعاتی است که می تواند به انسانها صدمه بزند، درحالی که میدان مغناطیسی زمین سیاره زمین را حفاظت کرده، وقتی که فضانوردان به مدار پایین زمین سفر می کنند به طور مستمر در معرض ذرات خطرناکی که از آنها با عنوان پرتوهای کیهانی یاد می شود، قرار می گیرند. هرچقدر یک فضانورد بیشتر در اعماق فضا بماند، این خطر بیشتر می شود. این خطر، همان نگرانی است که موجب شده ناسا انجام مأموریتهای دارای سرنشین به یک خرده سیاره را تا سال 2025 و سفر به مریخ را تا سال 2035 به تعویق بیاندازد. یک سفر رفت و برگشت به سیاره سرخ دست کم دو سال به طول می انجامد. بیش از 25 سال است که ناسا روی تحقیقاتی سرمایه گذاری کرده تا خطرات بالقوه سفرهای فضایی را بررسی می کنند. برای مثال تحقیق قبلی تأثیر بالقوه پرتوهای کیهانی را در رابطه با سرطان و مشکلات بالقوه در سیستمهای قلبی - عروقی و ماهیچه ای استخوانی بررسی کرده بود. اکنون دانمشندان برای نخستین بار تأثیرات تشعشعات فضایی را روی تباهی نورونهای مغز و به طور خاص فرآیندهای بیولوژیکی در مغز مرتبط با رشد بیماری آلزایمر را بررسی کرده اند که طی سالهای تباهی و زوال عقل را به دنبال دارد. آنها به این نتیجه رسیده اند که تشعشع کهکشانی تهدید مهمی برای فضانوردان آینده است. اوبانیون و همکارانش یک نوع تشعشع خاص را که از آن با عنوان ذرات دارای جرم بالا یا HZF یاد می شود را بررسی کرده اند. پرتوهای کیهانی از هسته هیدروژنی تشکیل شده که از شراره های خورشیدی نشأت می گیرد. جرم و سرعت ذرات HZF به آنها این امکان را می دهد که به اجسام جامد چون داخل فضاپیما و بدن فضانوردان نفوذ کند. اوبانیون گفت: از آنجا که ذرات آهن ضربات سخت تری وارد می کنند و از نظر مهندسی جلوگیری موثر از آنها جلوگیری کند، مگر این که بتوان یک فضاپیما را در حفاظ 2 متری سرب یا بتن قرار داد که عملا غیر ممکن است. دانشمندان بر تأثیر ذرات HZF آهن تمرکز کرده اند که توسط شتاب دهنده های ذرات در آزمایشگاه تشعشع فضایی ناسا در آزمایشگاه ملی بروکهون در نیویورک تولید شده بود. در این آزمایش به موشها سطوحی از تشعشع را در مقایسه با آنچه ممکن است فضانوردان در سفر به ماه تجربه کنند داده شد. عملکرد مغزی موشها با یک سری آزمایشها مورد ارزیابی قرار گرفت و علائم مغزی آنها نشان دهنده تورم رگهای خونی می شود سطح آمیلوئیدهای بتا را افزایش می دهد، پروتئینی که افزایش آن یکی از نشانه های بیماری آلزایمر است. براساس اظهارات این محققان، این نتایج به وضوح بیان می کند که قرارگیری در معرض تشعشع کیهانی سرعت رشد بیماری آلزایمر را افزایش می دهد و این عاملی است که ناسا باید پیش از اعزام فضانوردان به اعماق فضا، آن را مدنظر داشته باشد. هنوز مشخص نیست که چرا این ذرات باید چنین تأثیری روی مغز داشته باشند. محققان در این تحقیق وقتی همه تشعشعات را در یک زمان به کار بردند موش دچار تجربه ای شد که فضانوردان ظرف سه سال دچار آن می شوند. اما هنوز مشخص نشده است که تأثیرات بیولوژیکی این ذرات هنگامی در دوز پایین پاشند چیست. بسیاری از محققان اعتقاد دارند که این وضعیت برای ما وخیم تر است.