دیابت دومین عامل قطع پا

ایسنا: عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد عنوان کرد: دیابت در حال افزایش است. پروین لایق صبح امروز 24 آبان ماه در نشست علمی مطبوعات که به مناسبت روز جهانی دیابت در دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد، خاطرنشان کرد: طبق آمار، دیابت در راس عواملی است که باعث قطع پا می‌شود که بعد از تصادفات رتبه دوم را در قطع پا به خود اختصاص داده است. وی خاطرنشان کرد: از نظر شیوع دیابت در ایران 6 شهر یزد، بوشهر، تهران، مشهد، تبریز و مازندران به ترتیب دارای رتبه‌های اول تا ششم در ابتلا به دیابت هستند، با ارقام زیر بالای دیابت هستند. لایق گفت: بیماری دیابت در مناطق روستایی به خاطر شیوه زندگی که روستاییان دارند و تحرک زیاد آن‌ها شیوع کم‌تری دارد. وی با اشاره به این‌که باید اول تعریف بیماری را درست دریافت کرد، گفت: به طور کلی به هرکسی که قند خون بالایی داشته باشد دیابتی می‌گویند، دیابت دو نوع تیپ 1 و تیپ 2 دارد که در تیپ 1 فرد باید از همان ابتدا انسولین ترزیق کند اما در تیپ 2 می‌توان از روش‌های دیگر استفاده کرد. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: به طور طبیعی عدد قند ناشتا در هر فرد عادی باید زیر100 باشد و در صورت گذشت دو ساعت از خوردن غذا این عدد به 140 می‌رسد. وی در مورد افرادی که قند خون آنها بین 100 تا 125 است در حالی که ناشتا باشند، تصریح کرد: این افراد مرحله قبل از دیابت یا پری دیابت را دارند که می‌توان گفت مستعد ابتلای به این بیماری هستند. لایق تاکید کرد: البته نمی‌توان با یک آزمایش تشخیص داد که فرد دیابت دارد یا نه به همین دلیل باید بیمار بیشتر از دو آزمایش را داشته باشد به ویژه بیمارانی که علائم خاصی نداشته باشند. وی در خصوص عواملی که فرد را در معرض دیابت قرار می‌دهند گفت: یکی از مهم‌ترین عوامل چاقی است، افرادی که سابقه خانوادگی دیابت داشته باشند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند همچنین خانم‎هایی که بچه‌هایی با وزن 4 کیلو به دنیا می‌آورند احتمال دارد مبتلا به این بیماری باشد. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: دیابت با سن بیشتر می‌شود به طوری که اگر هیچ کدام از این عوامل نشان دهنده بیماری در آنها نباشد باز هم باید وقتی که فرد بالای 45 سال می‌رسد آزمایش‌های خود را هر سه سال یک بار انجام دهد. وی با تاکید بر این موضوع که برخی از افراد از بیماری‌ خود اطلاعی ندارند، اظهار کرد: ممکن است گاهی اوقات ده یا 15 سال بعد عوارض بیماری مشخص شود به همین دلیل باید سراغ بیمار رفت تا بیماری در مرحله اول تشخیص داده شده و باعث کاهش عوارض و جلوگیری از تشدید آن شد. لایق در خصوص ارگان‌های بدن که با ابتلای به این بیماری درگیر می‌شوند خاطرنشان کرد: با این بیماری ارگان‌های مختلفی درگیر می‌شوند که اولین قسمت درگیری چشمی است، کسانی که دیابت دارند ممکن است به سمت نابینایی پیش روند که می‌توان گفت یکی از علل مهم نابینایی در دنیا دیابت است. وی افزود: ممکن است این درگیری‌ها در قلب، اعصاب، کلیه، سیستم گوارش و سیستم ادراری مشکل ایجاد کند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: اگر افرادی با مشکل مزمن به پزشک مراجعه کنند پزشک کار چندانی نمی‌تواند انجام دهد به همین دلیل اگر کسی مداوم قند خون را چک کند حداقل 15 سال دیرتر دچار این عوارض شده و یا این‎که می‌تواند با تشخیص در مراحل اولیه بیماری را بهتر کنترل کند. لایق تاکید کرد: اگر بخواهیم برای پنج سال آینده پیش‌بینی کنیم که چه افرادی چند درصد در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند می‌توان گفت: افرادی که قند خون ناشتای آنها بین 100 تا 125 باشد، 25 درصد خطر به این بیماری را در پنج سال آینده دارند و افرادی که قند ناشتای آنها خوب باشد و قند دو ساعت بعد از غذا خوردن آنها بین قبل دیابت باشند 25 درصد در خطر بیماری هستند و اگر فردی هم قند خون و هم قند خون دو ساعت بعد از غذا خوردنش در بین عدد 100 تا 125 باشد، 50 درصد در 5 سال آینده دچار این بیماری می‌شود به همین دلیل باید به افرادی که در مرحله پری دیابت قرار دارند این هشدار را داد که خیال راحتی نداشته باشند و در نوع تغذیه و شیوه زندگی خود تجدیدنظر کنند. لایق در مورد تغذیه و تاثیر آن در درمان دیابت تیپ 2 گفت: افرادی که دیابت تیپ دو دارند از نظر تغذیه مثل افراد معمولی می‌توانند تغذیه داشته باشند اما به شرطی که این تغذیه سالم باشد و این جمله که اصلا نخور یا اصلا بیمار دیابتی نباید چیزی بخورد، وجود ندارد. اینکه بخواهند قسمتی از تغذیه خود را حذف کنند به هیچ وجه درست نیست. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: علاوه بر تغذیه شیوه زندگی نیز می‌تواند بسیار موثر باشد که می‌توان به تحرک و ورزش 20 دقیقه‌ای حداقل 5 روز در هفته اشاره کرد. وی از عدم همکاری برخی از بیماران با پزشک صحبت کرد و گفت: برخی از بیماران به خاطر ترس از انسولین یا دارو با پزشک خود همکاری نمی‌کنند و به همین دلیل باعث می‌شود بیماری آنها شدت پیدا کند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: آگاهی از بیماری دیابت به معنی رعایت کردن شرایط آن نیست گاهی اوقات بیمار از شرایط آگاهی دارد اما آن را رعایت نمی‌کند به همین دلیل باید به یقین برسد. وی در پاسخ به این سوال که فرهنگ‌سازی چه نقشی می‌تواند در آگاهی رساندن به مردم تاثیر داشته باشد اظهار کرد: فرهنگ‌سازی‌ها نمی‏تواند توسط پزشک انجام شود زیرا وقت کافی ندارد که به تک تک بیماران شرایط و عوامل را توضیح دهد اما رسانه می‌تواند در این بحث بسیار تاثیرگذار باشد. لایق در خصوص استرس و چاقی تصریح کرد: براساس تحقیقات خانم‎هایی که دور کمر آنها بیشتر از 88 باشد دارای چربی اضافه در ناحیه کمر و شکم هستند که باعث می‌شود که استعداد بیشتری نسبت به ابتلای به این بیماری داشته باشند که این نسبت به آقایان 102 است. وی ادامه داد: استرس نیز باعث می‌شود قند خون بالا برود همچنین کسانی که میزان خوابشان کم است خطر مقاومت بدنشان با انسولین افزایش می‌یابد که اگر این موضوع اضافه داشته باشد باعث دیابت می‌شود. لایق در مورد کسانی که فکر می‌کنند ترزیق انسولین یعنی به رسیدن به آخر خط دیابت است گفت: چیزی به اسم اعتیاد در بحث انسولین نداریم و کسانی که این ذهنیت را دارند که انسولین تزریق نمی‌کنند باید دید خود را نسبت به این ذهنیت تغییر دهند چرا که ممکن است با شروع زودرس تزریق انسولین در دراز مدت سود بیشتری را ببرند. وی ادامه داد: مسائل عفونی دندان نیز می‌توان در بیماری دیابت تاثیر داشته باشد.