توبه چگونه پذیرفته می شود؟/ راه استغفار و حق الناسی که بر ذمه برخی مسئولان است...

سرویس اجتماعی «فردا»؛ "ظهور رحمت خداوندی بر بندگان توبه کار" از جمله وعده های پروردگار به امت پرهیزگار است. قرآن کریم در آیات متعددی مردم را به توبه و رجوع از گناه و بازگشت به درگاه الهی تشویق و ترغیب کرده است. در آیات 53 و 54 سوره زمر آمده: قُل یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلیَ أَنْفُسِهِم لاتَقنَطُوا مِن رَحمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ یَغفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِیمُ وَ أَنِیبُوا إِلی رَبِّکُم وَ أَسلِمُوا لَهُ مِن قَبلِ أن یَأتِیَکُم العَذابُ ثُمَّ لاتُنصَرُونَ . «بگو ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد، به درستی که خداوند بخشنده مهربان است. و به درگاه پروردگارتان باز گردید و در برابر او تسلیم شوید، پیش از آنکه عذاب به سراغ شما آید، سپس از سوی هیچ کس یاری نشوید». خداوند حکيم براي نجات انسان از ورطه تباهي، «باب توبه و استغفار» را به روي بندگان خويش گشوده و آن ها را به پشيماني و طلب بخشش دعوت مي کند تا راه براي بازگشت اين انسان فريب خورده باز باشد و با اميدواري به لطف و رحمت بيکران الهي، بار ديگر براي تعالي روح خويش تلاش کند. امام صادق عليه‏السلام می فرمایند: خداوند عز و جل به داود پيامبر - كه بر پيامبر ما و خاندانش و بر او درود باد - وحى كرد : اى داود ! هرگاه بنده مؤمن من گناهى كند و سپس از آن گناه برگردد و توبه نمايد و به هنگام ياد كردن از آن گناه از من شرم كند ، او را بيامرزم و آن گناه را از ياد فرشتگان نگهبان اعمال ببرم و آن را به نيكى بدل كنم . و از اين كار مرا با كى نيست كه من مهربانترين مهربانانم . هر توبه‌اي قبول مي‌شود؟ امام على عليه‏السلام فرموده اند: مَن اُعْطِيَ التَّوبَةَ لَم يُحرَمِ القَبولَ ، ومَن اُعْطِيَ الاسْتِغْفارَ لَم يُحرَمِ المَغفِرَةَ . به هر كس (توفيق) توبه داده شود، از قبول آن محروم نمیشود و به هر كس (توفيق) استغفار عطا گردد ، از آمرزش محروم نمی ‏ماند. حجت الاسلام و المسلمین سید رضا تقوی رییس شورای سیاست گذاری ستاد نماز جمعه در گفتگو با «فردا» استغفار را به معنی طلب آمرزش از مقامی بالاتر و بیانگر پشیمانی از گناهان و درخواست بخشش از خداوند دانست و گفت: در استغفار هم نوعی اعتراف و هم عذرخواهی وجود دارد که اگر از روی صدق فردی صورت گیرد، قطعا مورد توجه باری تعالی قرار خواهد گرفت. وی ادامه داد: کسی که اعتراف به گناه کند، در مسیر توبه قرار می گیرد، توبه ای به معنای بازگشت از گناه و در مسیر فطرت قرار گرفتن. به گونه ای دیگر باید گفت که توبه کنندگان به شرط درستی توبه خود، به صراط اعتدال خواهند پیوست. عضو جامعه روحانیت مبارز توبه و استغفار را نتیجه یک تحول درونی دانست و افزود: تا زمانی که انسان شاهد این تحول درونی نباشد، روی به استغفار -به عنوان بهترین وسیله برای بازگشت از شیطان- نخواهد کرد. وی گفت: حضرت علی (ع) استغفار را اسلحه گناهکار می خواندند. اینگونه است که با استغفار می توانیم شیطان را رانده و زمینه را برای نورانیت بیشتر فراهم کنیم. با هر زبانی هم می شود استغفار کرد اما در احادیث توصیه شده که مومنان بر لب جاری کنند: "استغفرالله ربى و اتوب اليه " تقوی ادامه داد: تنها لقلقه زبان بودن استغفار کافی نیست بلکه باید شرایطی از جمله پشیمانی حقیقی، استغفار در نادیده گرفتن حق الله، قصد عدم بازگشت به گناه و داشتن زمان و مکان مناسب داشته باشد. بودن در مکان های مقدس، استغفار در میان نمازهای شب و خصوصا در شب های قدر از جمله مواردی است که هم بر ثواب آن وهم بر پذیرش آن از سوی خداوند تاکید شده است. وی همچنین به پایمال کردن حق الناس از سوی عده ای اشاره کرد و گفت: پس از این ارتکاب این فعل برخی قصد توبه و استغفار را دارند. این عده که در دایره ای بزرگتر جزء مسئولان و مدیران به حساب می آیند، چگونه می خواهند با وجود ضایع کردن حق میلیون ها نفر از خداوند طلب آمرزش کنند؟ رییس شورای سیاست گذاری ستاد نماز جمعه گفت: به طور مثال با یک مصاحبه و یا اتخاذ یک تصمیم اشتباه، به حساب های مالی یک ملت ضربه زده و قدرت خرید مردم را پایین می آورند. این افراد باید بدانند که در برابر همه مسئول هستند و جایی برای توبه و استغفار ندارند. وی با تاکید بر اینکه جرم نادیده گرفتن حق الناس در پست های حکوتی بسیار سنگین تر از دیگران است، گفت: مسئولان وقوع نا بسامانی های اقتصادی و سیاسی ضمن عذرخواهی از مردم، باید نتایج کار خود را تصحیح و سپس به درگاه خداوند رفته و طلب آمرزش کنند.