تهران اشباع از تابلوهای پزشکان

وجود "تابلوهای پزشکان" بر سر در ساختمانهایی شیک و زیبا در مناطق شمالی شهر تهران، چشم هر عابری را می نوازد. این در حالی است که مردم مناطق دورافتاده کشور مجبورند صدهها کیلومتر سفر کنند تا بتوانند خودشان را به یکی از همین پزشکان برسانند. به گزارش «فردا» و به نقل از مهر، کمبود پزشک متخصص و فوق تخصص در مناطق محروم و دور افتاده کشور یکی از دغدغه های اصلی مسئولان نظام سلامت و تصمیم گیران در این عرصه است. توزیع نابرابر پزشکان متخصص در کشور، باعث شده تا مشکلات عدیده ای برای گیرندگان و ارائه کنندگان خدمت ایجاد شود که بعضا موجب خسارتهای جبران ناپذیری شده است. به طوریکه عدم دسترسی به پزشک متخصص در نقاط دور افتاده و محروم کشور، امکان آمدن بیمار به مراکز استانها را با دشواریهای زیادی مواجه می سازد که در نتیجه آن، بیمار از ادامه درمان منصرف می شود. همین مسئله موجب افزایش بار بیماریها و هزینه های درمانی می شود. یک شهروند در نقطه ای دور از مراکز استانها، حق دارد مثل سایر هموطنان خودش در کلانشهرها و شهرهای بزرگ کشور از بهترین خدمات رفاهی، بهداشتی، درمانی، فرهنگی و آموزشی برخوردار باشد و این مهم را قانون نیز مورد تاکید قرار داده است. اما متاسفانه بنا به دلایلی، توزیع امکانات در کشور کاملا ناعادلانه صورت گرفته است به طوریکه شهرستانها و مناطق دور افتاده کشور از حداقل این امکانات برخوردارند. به طور مثال، چنانچه یک بیمار ساکن یکی از شهرستانهای دور افتاده کشور باشد، برای تشخیص و درمان بیماری خود می بایست کیلومترها راه بیاید تا خودش را به یک پزشک متخصص برساند. این در حالی است که وجود پزشکان حاذق و مجرب در رشته های مختلف پزشکی در مراکز استانها به ویژه کلانشهرهای کشور، به اندازه ای اشباع شده است که شاید با خروج نیمی از این پزشکان نیز، هیچ اتفاق نگران کننده ای به لحاظ کمبود متخصص در این شهرها رخ ندهد. دکتر ایرج فاضل رئیس جامعه جراحان ایران در ارتباط با چرایی توزیع ناعادلانه پزشک متخصص در کشور، می گوید: چون حاضر نیستیم برای حضور پزشکان در نقاط مختلف کشور هزینه کنیم. وی معتقد است که توزیع عادلانه پزشکان در کشور بستگی به عوامل مختلفی دارد که چنانچه بتوانیم این عوامل را به وجود بیاوریم و جاذبه ایجاد کنیم، پزشکان حاضرند به هر نقطه ای از کشور بروند. فاضل با عنوان این مطلب که بازگشت پزشکان به کلانشهرها خیلی هم قابل انتقاد نیست، می گوید: چون پزشکان ما با شرایط اجبارگونه خدمت می کنند. در همین حال دکتر سیدحسن امامی رضوی معاون درمان وزارت بهداشت ضمن قبول این موضوع که پزشکان متخصص و فوق تخصص در مناطق محروم و دور افتاده کشور نمی مانند، دلیل آن را ناشی از وضعیت اقتصادی مردم این مناطق عنوان می کند و می گوید: با توجه به اختلاف تعرفه های بخش خصوصی و دولتی، گرایش پزشکان به مراکز استانها و کلانشهرها بیشتر است. چون مردم مناطق محروم و دور افتاده کشور توان پرداخت تعرفه های بخش خصوصی را ندارند. در نتیجه باعث می شود نتوانیم این دسته از پزشکان را در مناطق دور افتاده نگه داریم. وی در عین حال، اجرای طرح خدمت پزشکان متخصص و فوق تخصص در مناطق محروم کشور را یکی از برنامه های وزارت بهداشت برای حضور این قبیل پزشکان در نقاط دور از مراکز استانها عنوان می کند و می گوید: دولت و مجلس شورای اسلامی نیز برای ماندگاری پزشکان متخصص و فوق تخصص در مناطق محروم و دور افتاده کشور تسهیلاتی را از سال گذشته در قالب پرداخت مبالغی ارائه داده اند تا شرایط برای حضور آنها در این مناطق بیشتر شود. از سوی دیگر دکتر بهزاد رحمانی عضو هیئت مدیره انجمن جراحان عمومی کشور، تهران و مراکز استانها را کعبه آمال همه پزشکان برای اشتغال و زندگی عنوان می کند و می گوید: اصل ماجرا در توزیع ناعادلانه پزشکان متخصص و فوق تخصص در کشور، به انگیزه همکاران مربوط می شود. به طور مثال در شهری مثل پیرانشهر، سنندج و... نه امکانات رفاهی برای زندگی وجود دارد و نه امکانات پزشکی که باعث شود پزشکان در این قبیل مناطق حضور یابند. البته راه حل این موضوع روشن است و وزارت بهداشت می داند که انگیزه خدمت پزشکان در مناطق کم برخوردار و محروم کشور چیست. به طوریکه اگر یک جراح عمومی که در ابتدای کار قرار دارد، بداند در شهری مثل پیرانشهر می تواند خانه ای داشته باشد و حقوق مناسب و مطمئنی دریافت می کند، حتما حاضر می شود به این قبیل مناطق کشور برود و چند سالی را آنجا خدمت کند. این موضوع را با دکتر ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، نیز مطرح می کنیم و او نبود تجهیزات درمانی و امکانات رفاهی در مناطق دور افتاده را علت اصلی توزیع ناعادلانه پزشک در کشور می داند و می گوید: اکثر پزشکان مایلند در جایی خدمت کنند که علاوه بر داشتن امکانات درمانی، دارای محیطی سالم باشد. اصولا وقتی یک منطقه ای از امکانات اولیه رفاهی محروم باشد، پزشکان آنجا نمی مانند و به تهران هجوم می آورند. خسرونیا معتقد است که شهر تهران از وجود پزشکان متخصص و فوق تخصص لبریز شده اما هرچقدر از مرکز دور می شویم، تعداد پزشکان متخصص و فوق تخصص کمتر می شود. آنچه مسلم است اینکه پزشکان حاذق و مجرب که سالها تجربه را در کارنامه خود دارند، حاضر نمی شوند در منطقه ای خدمت کنند که از کمترین امکانات برخوردارند. بنابراین، طی صدهها کیلومتر راه برای رفتن به درمانگاهی در نقطه ای دور از مرکز استان و دوباره همین مسیر را برگشتن، کاری بس دشوار و سخت است که منجر می شود پزشکان متخصص و فوق تخصص کمتر حاضر باشند سختی و مشقت چنین سفرهایی را به جان بخرند. ضمن اینکه تسهیلات قابل توجهی نیز به آنها تعلق نمی گیرد.