بهتر نیست از پرچم ایران استفاده کنیم؟

تابناک: اینقدر تغییر و تحولات مرزهای جغرافیایی، طی قرون گذشته زیاد بوده که شک داریم واژه «ما» زیاد درست باشد اما می‌گوییم: قدیمی‌ترین پرچم دنیا به ما تعلق دارد؛ به ما ایرانیان. ویژگی‌های پرچم به حدی مهم است که تقریبا در همه کشورهای جهان، حتی جزئی‌ترین مشخصات پرچمشان با ذکر علت، ثبت شده است. آنچه در کشور ما به نام استاندارد ویژگیهای پرچم ثبت شده است نیز از این قاعده جدا نیست؛ کار‌شناسان مؤسسه استاندارد سابق (که به تازگی به سازمان ملی ارتقا یافته است) در یک کمیسیون فنی تهیه شده و در بیست و سومین جلسه کمیته ملی صنایع نساجی مورخ۵۹/۶/۳۱ به تصویب رسیده است. مصوبه‌ای که جنس پارچه، علامت مخصوص، رنگ، اندازه و دوخت را در بر می‌گیرد. در قسمتی از آن می‌خوانیم: شعار «الله اکبر» به نشانه بیست و دوم بهمن، یازده بار در رنگ سبز و یازده بار در رنگ سرخ یعنی بیست و دو بار به صورت حاشیه در مرز رنگ سرخ و سبز با رنگ سفید تکرار می‌گردد. کافی است چرخی در خیابان‌های شهر بزنید و اندکی به دور و اطرافتان نگاه کنید تا با انبوه پرچم‌های سه رنگی مواجه شوید که نهادهای مختلف به مناسبت دهه فجر برافراشته‌اند. پرچم‌هایی در انواع و اقسام شکل‌های مختلف که اغلب با حذف و اضافاتی مواجه شده‌اند و متاسفانه به سلیقه مجریان و مدیران فرهنگی بازآفرینی شده‌اند! این در حالی است که ویژگی‌های پرچم، از دیدگاههای مختلف، از چنان حساسیت بالایی برخوردار است که حتی جنس پارچه به کار برده شده برای تولید آن نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ آن هم تحت مصوبه‌ای استاندارد که طبیعتا اگر رعایت نشود، آنچه تولید خواهد شد دیگر پرچم رسمی کشورمان نخواهد بود. به عبارتی دیگر، با نمادی مواجه هستیم که علی رغم شباهت‌های بسیار زیاد با استاندارد تعیین شده، پرچم کشورمان نیست. به عنوان مثال، پرچم کشورمان به شکل مستطیل عرضی طراحی شده و در حاشیه‌های تلاقی رنگهای تشکیل دهنده آن، از ۲۲ شعار «الله اکبر» بهره گرفته شده که با خط بنائی و در رنگ سفید تعبیه شده‌اند و تداعی کننده ۲۲ بهمن ماه، روز پیروزی انقلاب اسلامی هستند. با این توصیف حتما حق خواهید داد که پرچم‌های سه گوش به کار رفته برای تزئینات کلاس‌های مدارس و پرچم‌های عمودی نصب شده در اتوبان‌ها و خیابانهای شهرهای مختلف و غیره، شاید شباهت زیادی به پرچم رسمی کشورمان داشته باشند اما قطعا نواقص زیادی دارند.

استاندارد پرچم شاید تنها موردی باشد که در درون کشورهای مختلف مصوب می‌شود و بدون تغییر در سازمان ملل مورد تایید قرار می‌گیرد. آن هم به عنوان نمادی از یکی اعضای این سازمان؛ ملتی که پشت این پرچم ایستاده‌اند. اینجاست که بحث پرچم یک بحث فرا‌تر از حکومت‌ها تفسیر می‌شود و اصلا سیاسی نیست و طبیعتا بی‌حرمتی به آن، بی‌حرمتی به یک ملت محسوب می‌شود و اصلا پذیرفته نیست. این شاید محکمترین دلیل واکنش نشان دادن مردمان مختلف به بی‌حرمتی به نماد ملیشان باشد. اتفاقی شبیه اعتراض هم وطنانمان به نصب پرچم برعکس در آلمان که خیلی پیش‌تر از اعتراض مقامات رسمی رخ داد. این در حالی است که‌گاه اشتباهات صورت گرفته در این امر، از حد و حدود این استاندارد هم فرا‌تر می‌رود و با تغییراتی مواجه می‌شویم که با بند هجدهم قانون اساسی هم تطبیق ندارد و حکم تخلف قانون اساسی به خود می‌گیرد. اینجاست که شبه پرچم به کار گرفته شده در یک محفل رسمی، استعداد رسیدن به صدر اخبار را هم از خود بروز می‌دهد و تا مدت‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد! اما جالب اینجاست که در سایر موارد، ظاهرا حساسیت زیادی وجود ندارد و همین عاملی شده برای بکار گیری گونه‌های مختلفی از این نماد رسمی. نقصی که طی سالیان متمادی وجود داشته و مربوط به یک دوره زمانی و مدیریت افرادی خاص هم نمی‌شود، اما متاسفانه تاکنون برای آن تدبیری اندیشیده نشده است. به عبارتی دیگر، در شرایطی به سر می‌بریم که عمر این غلط مصطلح (!) طولانی شده و چه بسا برای مقابله با آن، ورود مسئولان امر هم توجیه پذیر باشد. اینجاست که باید از دست اندرکاران مختلف امور فرهنگی بپرسیم که مگر سوژه دیگری برای بروز خلاقیت وجود ندارد که این نماد ملی، رسمی و قانونی را هر روز به یک شکل رونمایی می‌کنید؟ و یا حالا که می‌خواهید از این نماد رسمی استفاده کنید، بهتر نیست به جای ایده‌پردازی، از پرچم کشورمان استفاده کنید؟!