تامین اجتماعی دست‌به‌دست شد

همشهری: رحمت‌الله حافظی مدیرعامل صندوق تامین اجتماعی یک سال‌و‌نیم پیش کار خود را شروع کرده ‌بود، اما هفته گذشته شایعاتی از برکناری او به گوش رسید که تایید یا تکذیب نشد. شنیده‌ها نشان می‌دهد که قرار است صبح امروز جلسه‌ای برای معارفه مدیرعامل جدید صندوق تامین اجتماعی در محل این صندوق برگزارشود. سید مجید موسویان به‌عنوان مدیرعامل جدید این مجموعه معرفی شده‌است تا بدون آنکه دلیلی برای برکناری مدیر پیشین ارائه شود سکان صندوق تامین اجتماعی را در دست بگیرد. میز بی‌وفا از سال 84 تا 90 صندوق تامین اجتماعی 5 مدیرعامل را به‌خود دیده‌است و یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که عمر مدیریت در این مجموعه از یک سال و 10 ماه بیشتر نبوده‌است و هنوز هیچ‌یک از مدیران عامل نتوانسته‌اند دومین سالگرد مدیریت‌شان را پشت میز مدیرعامل تامین اجتماعی به چشم ببینند.برای برکناری هیچ‌کدام از مدیران عامل تا‌کنون دلیلی عنوان نشده است به همین جهت بی‌وفایی میز مدیرعامل صندوق تامین اجتماعی به‌عنوان تنها دلیل مطرح می‌شود. چرا حافظی؟ رحمت‌الله حافظی، مدیرعامل برکنار‌شده صندوق تامین اجتماعی، سه‌شنبه هفته‌ گذشته (27 دی‌ماه) با یک دستور اداری تغییر مدیران اجرایی را تا پایان سال ممنوع کرد.در این دستور آمده بود: با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات مجلس شورای اسلامی تغییر روسای شعب، دفتر اسناد پزشکی و بیمارستان‌های تابعه تامین اجتماعی تنها در شرایط اضطراری و با اخذ مجوز کتبی از مدیرعامل انجام خواهد شد و تاکید شده بود که این دستور تا پایان سال‌جاری لازم‌الاجرا بوده و از ابتدای سال آینده تغییر مدیران اجرایی، طبق روال معمول انجام خواهد شد. ممکن است این دستور تیر خلاصی بوده‌باشد که حافظی بر جایگاه خود در تامین اجتماعی زده‌است چرا که با انتشار خبر این دستور بلافاصله شایعه برکناری مدیرعامل بر زبان‌ها افتاد، اینکه کدام گروه و به چه دلیل نسبت به جابه‌جایی مدیران اجرایی این صندوق احساس نگرانی کرده‌اند ماجرایی است که به انتخابات در دوره‌های گذشته و عزل و نصب‌های مدیران تامین اجتماعی در چند ماه قبل از انتخابات مربوط می‌شود. همزمان با انتخابات معمولا شنیده‌هایی از پشتیبانی منابع مالی تامین اجتماعی از برخی از کاندیداها مطرح می‌شود، هر چند هنوز هیچ گروهی نتوانسته این موضوع را ثابت کند. اجرای طرح پزشک امین هم یکی از دلایلی است که احتمال دارد برکناری حافظی را تقویت کرده‌باشد. در اجرای این طرح هر بیمه شده تامین اجتماعی می‌توانست یک پزشک را به‌عنوان پزشک امین خویش درنظر بگیرد. مخالفان اجرای این طرح را مداخله در طرح پزشک خانواده معرفی کرده و آن را نوعی مانع بر سر راه اجرای طرح پزشک خانواده که از سوی دولت و به‌وسیله وزارت بهداشت در حال اجرا بود معرفی کردند. اما به هر حال دلیل برکناری حافظی هر چه باشد مهم نیست؛ مهم، کوتاه بودن عمر مدیریت است که ارائه خدمات به بیمه‌شدگان را مختل خواهد کرد. جایگاه سست مدیرعامل با نگاهی به سابقه مدیران عامل صندوق تامین اجتماعی از شهریور 1384 تا امروز می‌توان به مدیریت داوود مددی، حسینعلی ضیایی، علی ذبیحی و رحمت‌الله حافظی اشاره کرد که با تصدی این پست در بازه‌ زمانی بین یک سال و 5 ماه تا یک سال و 10 ماه مدیریت بزرگ‌ترین نهاد عمومی غیردولتی را برعهده‌داشته‌اند.صندوق تامین اجتماعی یک صندوق بین نسلی است که متعلق به تمامی بیمه‌شدگان است. ‌این صندوق، غیردولتی و عمومی است و از این جهت تسلط دولت بر آن قانونی نخواهد بود و اعضای تحت پوشش این صندوق همواره خواستار نظارت بر عملکرد آن بوده‌اند اما معمولا دست کارگران و کارفرمایان از بررسی حساب و کتاب این بنگاه اقتصادی کوتاه مانده‌ است و همین موجبات نارضایتی بیمه‌پردازان را پدید آورده است. جایگاه سست مدیریت در این صندوق که ناشی از فشارهای بیرونی وارد آمده بر آن است سبب شده تا خدمات‌رسانی مطلوب‌تر به بیمه‌شدگان تا حدی تحت‌الشعاع فشارها قرار گرفته و استقلال صندوق تامین اجتماعی را مخدوش کند.سید جواد زمانی، سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس معتقد است که این سرعت عزل و نصب مدیران باعث می‌شود تا مدیران پیش از آنکه با کار آشنا شوند کنار گذاشته شوند. او در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس از تغییر مدیرعامل تامین اجتماعی اظهار بی‌اطلاعی کرده و گفته: مسئولان بعضی از قوانین مجلس را انجام نمی‌دهند و علت پرسیدن سؤال از رئیس‌جمهور هم به خاطر همین است که وی باید در این موضوعات پاسخگو باشد. براساس قوانین فعلی حاکم بر صندوق تامین اجتماعی مدیرعامل این مجموعه از سوی هیأت‌مدیره صندوق به شورای تامین اجتماعی پیشنهاد شده و درصورت تصویب این شورا حکم مدیریت عامل صادر می‌شود، نحوه عزل مدیرعامل هم قطعا با همین سلسله مراتب انجام می‌شود.