افراد معتاد سیلی‌خورده اجتماع هستند

فارس: رئیس سابق کمپ ترک اعتیاد زنان چیتگر مي‌گويد: یکی از زنانی که نمی‌توانست هفته نخست سم‌زدایی را تحمل کند از پنجره‌ای که فقط یک گربه می‌توانست از آن عبور کند، به بیرون از کمپ فرار کرد. پریچهر ملکوتی؛ رئیس سابق کمپ اعتیاد زنان چیتگر به تشریح چگونگی ترک دادن زنان معتاد در کمپ‌های ترک اعتیاد پرداخت و اظهار داشت: با مشارکت‌ شهرداری تهران و NGO تولد دوباره مکانی برای ترک معتادان در چیتگر کرج راه‌اندازی شد و این اقدام تبلیغی شد تا زنانی که به هر دلیل معتاد شده‌اند، با حضور در این مکان‌ درمان شوند. وی گفت: کمپ ترک اعتیاد چیتگر تنها کمپ معتبری است که بر آن نظارت دقیق از سوی مسئولان بهزیستی و شهرداری صورت می‌گیرد البته خانه‌های بهبودی که تعداد آنها هم کم نیست، برای ترک اعتیاد زنان معتاد وجود دارد اما باید به این نکته توجه شود که این خانه‌ها زیر نظر بهزیستی قرار ندارند و بیشتر به دنبال کسب درآمد هستند. رئیس سابق کمپ ترک اعتیاد زنان چیتگر در خصوص نحوه مراجعه زنان و دختران معتاد به این کمپ بیان کرد: در این کمپ بیشتر دوره‌های ترک اعتیاد، اجباری است به این صورت که نیروی انتظامی زنان و دخترانی را که به هر دلیلی دستگیر کرده و از اعتیاد آنها مطمئن شده است، به جای اینکه به زندان ببرد به این مرکز منتقل می‌کند البته افرادی هم هستند که توسط خانواده‌های خود‌ به این مرکز معرفي مي‌شوند. 80 درصد زنان معتاد از قشر متوسط به پایین جامعه هستند ملکوتی گفت: 80 درصد زنان و دخترانی که گرفتار اعتیاد شده و به کمپ چیتگر مراجعه می‌کردند، قشر متوسط به پایین جامعه و 20 درصد بقیه قشر متوسط به بالا بودند. وی در ادامه این مطلب تأکید کرد: البته در بین زنان و دختران معتادی که به این مرکز مراجعه می‌کردند، افرادی با سطح اجتماعی بالا نظیر وکیل، دبیر، پرستار و دانشجوی کارشناسی ارشد نیز وجود داشتند؛ به طور مثال یکی از دخترانی که در این کمپ تحت درمان قرار گرفت، دختر یکی از موسیقیدانان مشهور کشور بود. این کارشناس آسیب‌های اجتماعی در خصوص میانگین سنی زنان و دختران معتادی که در کمپ چیتگر تحت درمان قرار می‌گيرند، افزود: میانگین سنی این افراد بین 22 تا 40 سال است البته در بین آنها زنانی هستند که همسر و فرزند دارند؛ دختران کمتر از 20 سال نیز برای ترک اعتیاد به این مرکز مراجعه می‌کنند. ملکوتی به توضیح نحوه ترک دادن زنان معتاد در کمپ ‌اعتیاد چیتگر پرداخت و گفت: در کمپ چیتگر نحوه درمان معتادان تقسیم بندی می‌شد؛ هفته نخست، هفته سم‌زدایی است که در این دوره فرد در بی‌موادی مطلق به سر می‌برد چرا که ما اعتقاد داریم معتاد باید بدون استفاده از دارو و قرص درمان شود اما در بسیاری از خانه‌های بهبودی این اصل رعایت نمی‌شود و در حقیقت فرد را به مصرف مواد دیگر عادت می‌دهند. فرار از کمپ به دلیل درد ناشی از عدم مصرف مواد وی سم‌زدایی را از سخت‌ترین و پردردسرترین مراحل ترک اعتیاد بیان کرد و اظهار داشت: زنان در این مرحله به دلیل سیستم دفاعی و قدرت بدن، کم‌طاقت‌تر از مردان هستند و دقیقاً پس از گذشت 12 ساعت از روز اول ترک، اعتیاد تازه خود را نشان می‌دهد و به همین دلیل زنان رفتارهای بسیار خشن و وحشتناکی را از خود نشان می‌دهند تا جایی که برای رهایی از این دردها اقدام به فرار می‌کردند. این کارشناس ترک اعتیاد در ادامه این مطلب اضافه کرد: نحوه ترک با توجه به نوع مواد مصرفی متفاوت است مثلاً افرادی که هروئین مصرف می‌کنند برای ترک آن باید شرایط خاصی را طی کنند همچنین اعتیاد به کراک پس از دو روز از آغاز ترک، حالت روانی در فرد ایجاد می‌کند به همین خاطر زنان و دخترانی بودند که برای رهایی از این حالات اقدام به فرار می‌کردند؛ این دسته از زنان رفتارهای گوناگونی را از خود نشان می‌دادند که اصلاً تحت کنترل آنها نبود. وی در رابطه با نحوه برخورد با زنان و دخترانی که هنگام ترک اعتیاد از کمپ فرار می‌کردند، گفت: بسیاری از زنان و دختران معتاد برای به دست آوردن مواد دست به هر کاری می‌زنند و شگرد‌های خاصی دارند که می‌توان بازتاب این رفتارها را در طراحی نقشه فرار از کمپ‌ مشاهده کرد. ملکوتی در ادامه این مطلب بیان کرد: به طور مثال یکی از زنانی که نمی‌توانست هفته نخست سم‌زدایی را تحمل کند از پنجره‌ای که فقط یک گربه می‌توانست از آن عبور کند، به بیرون از کمپ فرار کرد البته بسیاری از آنها موفق به فرار از کمپ نمی‌شدند اما افرادی نیز وجود داشتند که موفق به فرار می‌شدند و ما دیگر نمی‌توانستیم آنها را برگردانیم. وی با بیان اینکه هفته نخست سم‌زدایی با دردهای عضلانی بسیار شدید همراه است، گفت: برخی زنانی که در کمپ چیتگر کار می‌کنند، در گذشته خود اعتیاد داشتند اما پس از بهبودی کامل به ارائه خدمت در این کمپ مشغول می‌شوند؛ این افراد برای تسکین دردهای عضلانی زنانی که در حال ترک بودند، آنها را به حمام برده و ماساژ داده و با آنها هم‌صحبت می‌شدند و به نوعی به این زنان روحیه می‌دادند. رئیس سابق کمپ ترک اعتیاد زنان چیتگر ادامه داد: زنان معتاد پس از هفته نخست سم‌زدایی به سالن عمومی برمی‌گردند، زنانی که به مصرف مواد روانگردان اعتیاد داشتند پس از این هفته باز هم حالات روانی داشتند طوری که خود این مسئله سرآغاز تفکرات بیمارگونه، سوءظن و بیماری پارانوئید در آنها می‌شد. ملکوتی در خصوص اقدامات درمانی که برای زنان معتاد پس از هفته نخست سم‌زدایی انجام می‌شود، ادامه داد: پس از هفته سم‌زدایی زنان به سالن عمومی می‌آیند و شرایط بیمار نسبتاً‌ بهتر می‌شود و از این به بعد باید طی جلساتی بر روان آنها کار کرد؛ به این جلسات کلاس‌های "قدم" می‌گویند. وی با اشاره به اینکه کلاس‌های قدم 12 مرحله دارد، افزود: این کلاس جهانی است، در حقیقت شرکت کردن در کلاس‌های قدم می‌تواند از بازگشت فرد به سوی اعتیاد تا حدود زیادی جلوگیری کند. آغاز دوباره اعتیاد پس از ترک در زنان زیاد است این پژوهشگر اعتیاد گفت: پس از اتمام دوره ترک اعتیاد، افراد به اجتماع و خانواده باز می‌گردند البته آغاز دوباره اعتیاد در آنها به خاطر نوع شرایط خانه و رفتار اطرافیان بسیار زیاد است، افرادی که از خانواده‌های نسبتاً خوبی برخوردار بوده و سرپناهی دارند، پس از ترک اعتیاد کمتر دچار مشکل می‌شوند ضمن اینکه نوع نگرش سایر افراد در اراده فرد برای نرفتن مجدد به سوی مواد مخدر تأثیرگذار است البته زنانی بودند که پس از دو روز از مرخص شدن از کمپ مجدداً مواد مصرف می‌کردند؛ از این رو این افراد دوباره به کمپ مراجعه می‌کردند. هر فرد معتاد فقط 3 بار در کمپ چیتگر پذیرش می‌شود وی در پاسخ به این پرسش که برای چند بار یک معتاد را پذیرش می‌کردید، اظهار داشت: ما در کمپ چیتگر تا 3 بار بیشتر فرد معتاد را پذیرش نمی‌کردیم چرا که اگر قرار باشد هر کدام از آنها بخواهند چند دوره در کمپ باشند، در حقیقت فضا را به دیگر معتادانی که می‌خواهند ترک کنند، نمی‌دهند. ملکوتی در ادامه این مطلب افزود: زنی که به کراک اعتیاد داشت، حدود 100 بار قصد کرده بود که اعتیاد خود ترک کند اما نمی‌توانست تا جایی که در دفعات پایانی که به ما مراجعه کرد، می‌گفت همراه با مصرف کراک به دلیل ناتوانی از عدم ترک این ماده، اشک می‌ریزم چرا که نمی‌توانم کراک را ترک کنم. این پژوهشگر اعتیاد با اشاره به مشکلات خانوادگی زنان معتاد در کمپ چیتگر، گفت: در بین آنها زنان معتادی بودند که فرزند و همسر داشتند که متأسفانه همسران اکثر آنها دیگر تمایلی برای زندگی کردن با آنها را نداشتند و کارشان به طلاق می‌انجامید، عده‌ای دیگر از این زنان درگیر بیماری‌های روحی، روانی و حتی جسمی می‌شدند ضمن اینکه از سوی خانواده خود طرد شده و خانواده‌ها دیگر رغبتی به بازگشت آنها نداشتند. وی در خصوص عوامل بروز اعتیاد در زنان بیان داشت: در بین زنان متأهلی که به کمپ چیتگر مراجعه می‌کردند مهمترین عاملی که باعث اعتیاد آنها شده بود، اعتیاد همسرانشان بود، این دسته از زنان سعی داشتند که همسر خود را ترک بدهند و زمانی که موفق به این کار نمی‌شدند با احساس خستگی و گاه از روی کنجکاوی خودشان نیز به مصرف مواد گرایش پیدا می‌کردند. رفاه بی‌حد و مرز عامل ابتلای زنان به اعتیاد ملکوتی داشتن رفاه بی‌حد و مرز را یکی دیگر از عوامل ابتلای زنان و دختران به مواد مخدر و روانگردان دانست و افزود: رفاه زیاد محیط زندگی و نداشتن تحمل در برابر شکست در نهایت منجر می‌شد که برخی از زنان برای رهایی از این وضعیت و با تشویق دوستان خود به ویژه در مهمانی‌ها به مصرف مواد گرایش پیدا کنند. این کارشناس امور اجتماعی تصریح کرد: وجود سابقه مصرف مواد در میان اعضای خانواده، سخت‌گیری والدین، عدم توانایی مالی و عدم بهداشت روانی در محیط خانواده از سایر عواملی است که موجب اعتیاد در زنان می‌شود. وی در ادامه افزود: بنده حدود 12 هزار معتادانی اعم از زنان، دختران و مردان را مشاهده و با آنها صحبت کرده‌ام که 90 درصد از آنها به دلیل شرایط خانوادگی به اعتیاد روی آورده‌‌اند، کنترل بی‌حدو اندازه، بی‌بندوباری در خانواده، پایبند نبودن به اصول اخلاقی و معتاد بودن والدین از مهمترین دلایل اعتیاد زنان و دختران است. افراد معتاد، سیلی خورده اجتماع هستند ملکوتی ادامه داد: متأسفانه افراد معتاد سیلی خورده جامعه هستند چرا که این افراد در اجتماع موقعیت مناسبی ندارند و حتی زمانی نیز که اعتیاد خود را ترک می‌کنند باز هم بدگمانی و سوءظن نسبت به آنها در میان افکار عمومی جامعه وجود دارد که این موضوع مانع از فعالیت اجتماعی و اقتصادی آنها در جامعه می‌شود. رئیس سابق کمپ ترک اعتیاد زنان چیتگر در خصوص اتقافاتی که در این کمپ رخ داده بود، گفت: بنده به پژوهش و کنکاش در حوزه اعتیاد خصوصاً در میان زنان و دختران علاقه‌مند هستم و حدود 12 سال است که در این زمینه فعالیت می‌کنم، روزهایی را که در کمپ چیتگر سپری کردم برایم سرشار از خاطرات تلخ و شیرین است، همیشه از اینکه زن معتادی را برای ترک می‌آوردند، بسیار ناراحت می شدم چرا که با خود می‌گفتم این زن باید هم‌اکنون در کنار همسر و فرزندانش باشد و رسالت مادری و همسری خود را انجام دهد. بی‌اعتمادی زنان معتاد به نیروهای درمانی کمپ وی اضافه کرد: یکی از مسائلی که ما با آن دست ‌به گریبان بودیم، بحث بی‌اعتمادی زنان معتاد به نیروهای درمانی کمپ بود؛ آنها در ابتدای ورود به ما اعتماد نداشتند و همین مسئله باعث می‌شد که برای مقابله با ما نقشه‌ای را طراحی کنند. ملکوتی ادامه داد: به طور مثال یکی از زنان معتاد پس از ترک اعتیاد خود و زمانی که ارتباطش با ما خوب شد، به من گفت که ما تصمیم داشتیم پس از فرار از کمپ شما را با چاقو بزنیم؛ اینها تفکراتی بود که در هفته نخست ترک به دلیل بی‌اعتمادی به ما، به سراغ زنان معتاد می‌‌آمد البته این امور طبیعی است اما پس از گذراندن دوره‌های ترک اعتیاد ارتباط آنها با ما بسیار صمیمی می‌شد. مسئول سابق کمپ ترک اعتیاد زنان چیتگر عنوان کرد: اکثر افراد معتاد قبل از گرفتار شدن به دام اعتیاد با استعداد و مهربان بودند اما متأسفانه مواد مخدر تمامی این صفات را از آنها می‌گیرد و پس از ترک دوباره این خصلت‌ها در آنها زنده می‌شود؛ معتادان زمانی که ترک می‌کنند، بسیار با احساس می‌شوند و می‌خواهند این احساس را به همه بیان کنند. وی افزود: دختر 17 ساله‌ای را برای ترک به کمپ آورده بودند و من به خاطر کم‌سن بودن او و از آنجایی که واژه "جوجو" را دوست دارم و برای بچه‌ها به کار می‌برم، این واژه را برای این دختر نیز به کار بردم؛ به این صورت که به او گفتم چطوری "جوجو"؟ او با شنیدن این جمله عصبانی شد و با حالت طلبکارانه به من گفت چرا به من می‌گی "جوجو" و من به او گفتم که در فرهنگ لغوی من "جوجو" یعنی با نمک اما این دختر با عصبانیت و با لحن مردانه‌ای گفت در زندان به افرادی که خرده فروش مواد بوده و در ضمن جوان نیز هستند، می‌گویند "جوجو" این دختر به دلیل گفتن واژه "جوجو" به او، قصد کرده بود تا مرا با چاقو بزند اما پس از ترک اعتیاد ما با یکدیگر بسیار رفیق شدیم. ملکوتی در پاسخ به این پرسش که آیا هنوز هم با زنانی که در کمپ چیتگر اعتیاد خود را ترک کرده‌اند، در ارتباط هستید، گفت: با برخی از آنها در تماس هستم و تعدای از آنها را برای کار به محل‌های مختلف معرفی کرده‌ام؛ دختری بود که بسیار زیبا بود و من او را خیلی دوست داشتم و پس از رفتن او از کمپ بارها با مادرش تماس گرفتم اما مادرش بنا به دلایلی احساس خوبی از ادامه این تما‌س‌ها نداشت. 70 درصد زنانی که کوکائین مصرف می‌کنند از قشر مرفه جامعه هستند این کارشناس ارشد آسیب‌های اجتماعی در خصوص نوع مواد مصرفی در زنان و دختران معتاد بیان داشت:‌ در کمپ چیتگر و البته در تحقیقاتی که بر روی زنان و دختران معتاد انجام داده‌ام، متوجه شدم 70 درصد زنانی که کوکائین مصرف می‌کنند از قشر مرفه جامعه هستند همچنین بیشتر زنان و دختران معتاد، اعتیاد را از مصرف تریاک آغاز و در نهایت به کراک رسیده‌‌اند. اعتیاد بسياري از زنان به فساد جنسی می‌انجامد وی با بیان اینکه اعتیاد در بسياري از زنان به فساد جنسی می‌انجامد، افزود: این دسته از زنان برای به دست آوردن مواد حتی در بعضی از موارد با وجود اینکه همسر دارند، اقدام به خود فروشی می‌کنند. ملکوتی در خصوص نحوه برخورد خانواده‌ها با اعتیاد زنان و دختران گفت:‌ اکثر خانواده‌ها رفتار درستی با زنان و دختران معتاد ندارند و اغلب به نفرین آنها می‌پردازند همچنین بسیاری از خانواده‌ها از مراجعه زنان و دختران معتاد خود به کمپ‌های ترک اعتیاد اطلاع ندارند و عده‌ای دیگر از خانواده‌ها مراجعه زنان و دخترانشان به مراکز ترک اعتیاد را امری عادی می‌دانند. وی در پاسخ به این پرسش که آیا حضور در کنار این دسته از زنان و دختران در زندگی شخصی و حالات روحی و روانی شما تأثیر سوء داشته است، اظهار داشت: از آنجایی که بنده فردی عاطفی هستم، دیدن مسائل و مشکلات این دسته از زنان و دختران بسیار برایم آزار دهنده بود و در هنگام بررسی مشکلات آنها احساس می‌کردم همه این موضوعات را در خواب می‌بینم و باورم نمی‌شد که یک انسان به این مراحل برسد.