يادي از بنيانگذار شيمي نوين ايران

ايسنا: استاد دكتر ابوالحسن شيخ، در سال 1285 در خانواده‌اي متدين در تهران چشم به جهان گشود. پدرش مرحوم دکتر محمد شيخ معروف به احياء الملک از نوادگان علامه بزرگوار، شيخ حرّ عاملي صاحب کتاب گران سنگ وسايل الشيعه (متوفي 1104 ق) بود که در پاريس تحصيل کرده و پس از اخذ دکترى پزشکى در اداره « حافظ الصحه» مشغول به کار بود. مادرش نيز شناخت وسيعى روى گياهان و داروهاى گياهى داشت و براى بيماران، داروهاى گياهى را تجويز مى کرد. زنده ياد استاد ابوالحسن شيخ دوران دبستان خود را در دبستان مسعوديه و ثروت گذراند. پس از پايان رسانيدن دوره ابتدايى، سه سال در دبيرستان « دارالفنون » تحصيل کرد و بعد وارد مدرسه صنعتي ايران و آلمان شد و رشته شيمى داروسازى را انتخاب کرد. مرحوم دکتر شيخ از دوران کودکى همواره دوست داشت که « آسپيرين » بسازد و انتخاب رشته شيمى داروسازى به دليل همين علاقه و انگيزه بود و علاوه بر دروس رسمى مدرسه ايران و آلمان در رابطه با گياهان دارويى نيز مطالعات فراوانى داشت. دکتر شيخ بعد از ديپلم در امتحانات اعزام به خارج پذيرفته شد. آنگاه ازدواج کرد و به کشور آلمان اعزام شد. دو سال در دانشگاه مشهور «فردريك ويلهلم» در برلين و چهار سال در « انستيتو شيمى بن» به فراگيري شيمي و داروسازي پرداخت. استاد، پس از آن براي ادامه تحصيل و اتمام دوره دكتري به برلين مراجعت كرد و در سال 1315 به كسب درجه دكتري نايل شد. وي پس از پايان تحصيلات، به ايران بازگشت و مدتى در دانشسراى عالى در رشته هاى شيمى، علوم و طب تدريس کرد و سپس براى گذرانيدن دوره سربازى دو سال در دانشکده افسرى اشتغال داشت. سپس به دانشسراى عالى بازگشت و ضمن تدريس در دانشسراى عالى در بخش آزمايشگاه شيمى اداره دخانيات نيز فعاليت داشت و تحقيقات زيادى در زمينه انواع توتون و کيفيت آن از جهت شيميايى انجام داد. استاد دكتر شيخ، هنگام تاسيس دانشكده علوم دانشگاه تهران 1322 با همكاري و حمايت استاداني چون مرحوم دكتر حسابي، دكتر علي‌اكبر توسلي و دكتر فضل‌الله شيرواني، نقش اساسي در ايجاد و شروع به‌ كار رشته شيمي در اين دانشگاه ايفا كرد و تا زمان بازنشستگي، تلاش خستگي ناپذيري در پيشبرد امور آموزشي، پژوهشي و اجرايي اين مجموعه علمي مبذول داشت. وي از سال 1335 تا 1337 هجرى شمسى، سرپرستى دانشجويان ايرانى مقيم آلمان را بر عهده گرفت و مدت هشت ماه هم در کارخانه دخانيات برزيل اشتغال داشت، اما به دليل نامساعد بودن وضع اين کارخانه به تهران بازگشت. استاد تا سال 1365 به تدريس و تحقيق در دانشگاه‌هاي كشور اشتغال داشت. زمينه اصلي تحقيقات استاد بر مواد ضدعفونى کننده و تهيه مواد جلوگيرى از کپک زدن و فاسد شدن لبنيات و شيرينى جات و خميرها متمركز بود. زنده‌ياد استاد دكتر ابوالحسن شيخ، علاوه بر تدريس در دانشكده علوم دانشگاه تهران، چهار جلد كتاب در زمينه شيمي آلي تاليف كرد كه دو جلد آن به مباحث نظري و عملي تركيبات آليفاتيك و دو جلد ديگر به بررسي تركيبات آروماتيك (حلقوي) اختصاص دارد. استاد شيخ، سرانجام پس از عمري تلاش پيگير در راه اعتلاي دانش شيمي در كشور، در اول فروردين ‌ماه 1377 دعوت حق را لبيك گفت.