سکو‌های جنگ آینده

بازداشت پاول دورف برای فرانسه دردسرساز شده‌است. تبعات اقتصادی تصمیم ماکرون برای حصر مالک تلگرام، خیلی زود و خیلی بیشتر از تصورات ابتدایی، دامن کاخ الیزه را گرفته‌است؛ تسلیحات فروشی فرانسه هم با بازداشت دورف تحت الشعاع قرار گرفته‌است. در این بین، یک رسوایی دیگر هم برای غرب رخ داده‌است؛ مالک متا، صریح‌تر از قبل پرده از سانسور و داده فروشی به مقامات امریکایی برداشته‌است. حالا دیگر با جرئت بیشتری می‌توان گفت حریم خصوصی در فضای مجازی، یک شوخی بزرگ است. این رسوایی مجازی غربی، یک واقعیت را گوشزد می‌کند؛ جنگ آینده، جنگ سکو‌ها (اپلیکیشن ها) ست. 

چهار روزی می‌شود که پاول دورف، مالک تلگرام در فرانسه بازداشت شده‌است. از اتهاماتی که متوجه دورف شده‌است بگذریم، اکنون تبعات این اقدام از فرانسه و اروپا فراتر رفته‌است. حواشی زندگی شخصی پاول دورف هم اکنون با مستندات فراوانی در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود. 

 همسر دورف عامل بازداشت مالک تلگرام؟!

با بازداشت مالک تلگرام، شایعات پیرامون زندگی شخصی او هم بالا گرفته و عکس‌های جدیدی از زندگی خصوصی او در رسانه‌ها منتشر می‌شود. 

جولی واویلووا نام زنی است که گفته می‌شود هنگام بازداشت پاول دورف مدیر عامل تلگرام او را همراهی کرده‌است. از عکس‌هایی که این بلاگر اینستاگرام با ۲۰ هزار فالوور از داخل یک جت شخصی گذاشته‌بود، مشخص شده این همان جت شخصی پاول دور‌ف بوده‌است؛ یعنی همان جتی که پاول دورف هنگام پیاده شدن از آن در فرانسه بازداشت شد. 

جولی ۲۴ سال دارد، اصالتاً روس است، ولی در دبی زندگی می‌کند؛ یعنی همان شهری که دور‌ف سال‌هاست در آن اقامت داشته‌است. او خود را یک گیمر توصیف کرده و به چهار زبان انگلیسی، روسی، اسپانیایی و عربی مسلط است. هنوز به صورت رسمی چیزی اعلام نشده، اما به نظر می‌رسد او نیز به دست پلیس دستگیر شده‌باشد. با این حال، بسیاری از کاربران و رسانه‌های غربی، گمانه‌هایی را مبنی بر اینکه واویلووا عامل بازداشت دورف بوده‌است، منتشر کرده‌اند. 

شرکای زندگی پاول دورف و جزئیات ارتباط آن‌ها با مالک بازداشت شده تلگرام هم اکنون در فضای مجازی دست به دست می‌شود. Irina Bolgar یکی از این شرکا است که گویا دورف از او سه فرزند هم دارد. Diana Bako یکی دیگر از شرکای مالک تلگرام است که اکنون در فرانسه بازداشت شده‌است. 

 ۸۰ جنگنده پرید

یکی از جالب‌ترین واکنش‌ها به بازداشت دورف، لغو قرارداد تسلیحاتی امارات با فرانسه بود. 

با اینکه پاول دوروف ۳۹ ساله در روسیه متولد شده، تابعیت چندین کشور از جمله امارات، فرانسه، روسیه و سنت کیتس و نویس را دارد. حالا امارات پیگیر وضعیت دورف است. بر‌اساس بیانیه وزارت امور خارجه امارات که صبح سه‌شنبه منتشر شد، این کشور «درخواست ارائه فوری تمامی خدمات کنسولی به دور‌ف را به دولت فرانسه ارائه کرده‌است». این وزارتخانه تأکید کرد که رسیدگی به امور شهروندان و حفظ منافع آنان اولویت اصلی امارات است. 

فرانسه و امارات روابط نظامی نزدیکی دارند. فرانسه در ابوظبی یک پایگاه دریایی دارد و نیرو‌های اماراتی از تانک‌های لِکلر و جنگنده‌های رافال ساخت فرانسه استفاده می‌کنند. این همکاری نظامی موجود لایه‌ای دیگر از پیچیدگی به جنبه‌های دیپلماتیک پرونده دور‌ف اضافه می‌کند. 

 به‌رغم این پیچیدگی ها، اکنون امارات متحده عربی در اقدامی بی‌سابقه، قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری خرید جنگنده از فرانسه را به حالت تعلیق درآورده‌است. این تصمیم که در ۲۸ آگوست (۷ شهریور) اعلام شد، نشان‌دهنده واکنش جدی امارات به این اتفاق و حمایت قاطع این کشور از دور‌ف است. 

بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های عربی و فرانسوی، امارات متحده عربی علاوه بر تعلیق قرارداد خرید ۸۰ فروند جنگنده، همکاری‌های نظامی خود با فرانسه را نیز به طور موقت متوقف کرده‌است. این اقدام که می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر روابط دوجانبه دو کشور داشته باشد، پس از آن صورت گرفت که درخواست اولیه امارات برای ارائه خدمات کنسولی به دور‌ف، ظاهراً با پاسخ مناسبی از سوی دولت فرانسه مواجه نشد. 

امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۱ اعلام کرده بود به استعداد‌های برتر از سراسر دنیا، شهروندی این کشور را اعطا می‌کند. در همین راستا، امارات اعلام کرده اجازه نخواهد داد برنامه‌های این کشور برای جذب نخبگان با اقدام فرانسه دچار خلل گردد. 

 اعتراف زاکربرگ به سانسور

یکی از رقبای پاول دورف، همزمان با بازداشت او دست به اعترافاتی صریح زده‌است. پیش از این هم گزارشاتی از سانسور و داده فروشی شبکه‌هایی نظیر فیسبوک و اینستاگرام به مقامات امریکایی منتشر شده‌بود، اما اکنون مارک زاکربرگ، مالک متا صراحتاً اعتراف کرده‌است که دولت جو بایدن برای سانسور محتوای کاربران، شرکت او را تحت فشار قرار داده‌است. 

مارک زاکربرگ در نامه خود که به کمیته قضایی مجلس نمایندگان امریکا نوشته، تصریح می‌کند: «در نهایت، این تصمیم ما بود که محتوا را حذف کنیم یا نه و ما مسئول این تصمیم‌ها هستیم... من معتقدم فشار دولت [بایدن]اشتباه بوده و متأسفم که درباره آن صریح‌تر نبودیم. همچنین فکر می‌کنم ما تصمیم‌هایی گرفتیم که با نگاه به گذشته و اطلاعات جدیدی که در اختیار داریم، امروز آن‌ها را تأیید نمی‌کنیم.»

او در نامه‌اش می‌گوید مقامات ارشد دولت بایدن بار‌ها به متا فشار آوردند تا برخی محتوا‌های مربوط به کووید ۱۹ از جمله محتوای طنز را سانسور کند. زمانی هم که این کار انجام شد، تیم‌های متا با این کار موافق نبودند و خیلی ابراز ناامیدی کردند. 

مارک زاکربرگ در نامه خود می‌گوید: «در حال حاضر صحبت‌های زیادی درباره نحوه تعامل دولت ایالات متحده با شرکت‌هایی مانند متا وجود دارد و من می‌خواهم موضعم را روشن کنم. پلتفرم‌های ما برای همه است.»

در همین راستا، ایلان ماسک، مالک ایکس (توییتر سابق) هم در پستی به «مارک زاکربرگ»، مدیرعامل متا اشاره کرده و به کنایه گفته‌است، چون زاکربرگ آزادی‌بیان را سانسور می‌کند و به دولت‌ها اجازه دسترسی به اطلاعات کاربران را می‌دهد، دستگیر نمی‌شود!

 کاربران نگران

با بازداشت مالک تلگرام، ارزش پول‌های مجازی هم تحت‌تأثیر قرار گرفته‌است. 

تون کوین پس از دستگیری پاول دورف با یک روند نزولی قوی روبه‌رو شد. قیمت تون کوین در ۲۴ ساعت ۶/۲۰ درصد سقوط کرد و با قیمت ۳/۵ دلار معامله شد. ارزش بازار این دارایی به ۶/۱۳ میلیارد دلار کاهش یافت و آن را به نهمین ارز دیجیتال بزرگ تبدیل کرد. 

دستگیری پاول دورف می‌تواند تأثیر زیادی روی صنعت کریپتو بگذارد، چراکه بخش زیادی از این صنعت به تلگرام متکی است. تیم کراوچونوفسکی (Tim Kravchunovsky)، مدیر عامل شبکه مخابراتی غیرمتمرکز چیرپ (Chirp)، در همین رابطه خاطرنشان کرده‌است: با دستگیری پاول دورف، مقامات فرانسوی خود را به عنوان دشمن آزادی بیان و تمرکززدایی (ارزش‌های اصلی اکوسیستم وب ۳) نشان دادند. اگر جامعه‌ای که قرار است دموکراتیک باشد، خود را دشمن این ارزش‌های اصلی قرار دهد، مایه شرمساری است.»

گفتنی است، تلگرام محبوبیت زیادی بین فعالان بازار ارز‌های دیجیتال دارد. بسیاری از پروژه‌های کریپتویی ابتدا انجمن‌های خود را در تلگرام راه‌اندازی کرده و محیطی آشنا ایجاد می‌کنند تا کاربران را درگیر پلتفرم‌هایشان کنند. 

اما این همه نگرانی کاربرانی نیست که مستقیم یا غیرمستقیم با تلگرام در ارتباطند. بسیاری از کاربرانی که از تلگرام استفاده می‌کنند، از این پیام رسان به عنوان جایگاهی برای ذخیره اطلاعات خود استفاده می‌کنند. محدودیت برای تلگرام و احیاناً خرابکاری در سرور‌های این شبکه مجازی، اکنون به نگرانی این کاربران دامن زده‌است. 

جنگ آینده

همه این‌ها و واکنش‌های احتمالی آینده تا آزادی دورف یا استمرار بازداشت در فرانسه نشان می‌دهد که جنگ آینده، جنگ همین سکو‌های اینترنتی است. 

تیم تلگرام، پس از بازداشت دورف تصریح کرده است: «تلگرام از قوانین اتحادیه اروپا، از جمله قانون خدمات دیجیتال پیروی می‌کند و نظارت آن در سطح استاندارد‌های صنعت دیجیتال و به طور مداوم در حال بهبود است. پاول دورف، مدیر عامل تلگرام، چیزی برای پنهان کردن ندارد و مکرراً به اروپا سفر می‌کند. این ادعا که یک پلتفرم یا مالک آن مسئول سوءاستفاده از آن پلتفرم هستند، مضحک است. نزدیک به یک میلیارد کاربر در سراسر جهان از تلگرام به عنوان وسیله ارتباطی و منبعی برای اطلاعات حیاتی استفاده می‌کنند. ما منتظر حل سریع این وضعیت هستیم. تلگرام همراه شماست.»

با این حال و به‌رغم این موضع گیری، روز گذشته خبری منتشر شد که طبق آن برادر مالک تلگرام، نیکولا دورف هم تحت تعقیب قضایی دولت فرانسه قرار گرفته‌است. 

نقض حاکمیت ملی فرانسه از سوی تلگرام برای امانوئل ماکرون آن‌قدر مهم بوده‌است که با وجود این فشار‌ها و واکنش‌های جهانی، مالک تلگرام را در بازداشت نگه داشت. از دست دادن میلیارد‌ها یورو آورده مالی ناشی از لغو قرارداد‌های تسلیحاتی هم ماکرون را مجاب نکرده‌است تا درباره آزادی کامل دوروف فکر کند. 

اطلاعات فروشی و سانسور شبکه‌های مجازی از یک سو و نحوه مواجهه دولت‌ها با این غول‌های فناوری که در حال تحمیل نرم‌های خود بر جهان هستند، گویای آن است که جنگ آینده، جنگ این سکو‌های اینترنتی است.

منبع: روزنامه جوان