گیاهان دارویی برای درمان سوءهاضمه در ماه رمضان
سوءهاضمه به مجموعه مشکلات مختلف گوارشی از جمله احساس پری شکم، نفخ، درد در قسمت فوقانی شکم، سوزش سر دل، بازگشت اسید معده یا ترش کردن گفته می‌شود که علل اصلی آن می‌تواند تغییر عادات غذایی، پرخوری، مصرف غذاهای چرب، سرخ‌کردنی و ادویه‌دار است.
دکتر رضا غفارزادگان؛ رئیس و عضو هیئت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی مهم‌ترین توصیه برای رفع سوءهاضمه را در ماه مبارک رمضان پرهیز از پرخوری بعد از افطار دانست.
وی اظهار کرد: مصرف چای، قهوه و نوشابه‌های صنعتی پس از افطار نیز می‌تواند شکایات گوارشی را تشدید کند.
غفارزادگان عنوان کرد: گیاهان مختلفی وجود دارد که مصرف آن در کاهش علائم سوءهاضمه و چه‌بسا درمان آن در این ماه مبارک مؤثر باشد.
وی با بیان اینکه یکی از این گیاهان نعناست، افزود: این گیاه یکی از بهترین و شناخته‌شده‌ترین گیاهان مفید برای دستگاه گوارشی است؛ دم‌کرده نعنای تازه یا خشک یک نوشیدنی بسیار مفید برای کمک به فعالیت بهتر سیستم گوارش محسوب می‌شود و اسانس یا عرق نعنا را می‌توان با آب رقیق و هنگام احساس نفخ یا مشکلات گوارشی میل کرد.
این عضو هیئت علمی، زیره را از دیگر مواد طبیعی مؤثر در بهبود فعالیت دستگاه گوارش به‌ویژه کاهش نفخ برشمرد که می‌توان هنگام دم‌کردن برنج به آن اضافه کرد یا پودر یا عرق زیره را پس از غذا مصرف کرد.
غفارزادگان خاطرنشان کرد: عناب نیز میوه بسیار مفیدی در تقویت سیستم گوارش و کمک به هضم غذاست و با توجه به تأثیرات مفید آن برای ارگان‌های مختلف بدن، مصرف روزانه آن به همه افراد توصیه می‌شود همچنین زنجبیل تازه یکی از بهترین تقویت‌کننده‌های دستگاه گوارش است. به کسانی که از مشکلات مزمن گوارشی و سوءهاضمه رنج می‌برند، توصیه می‌شود هنگام سحر یا افطار یک برش کوچک زنجبیل تازه به‌همراه چند عدد عناب را به‌صورت دم‌کرده میل کنند.
وی شیرین‌بیان، رازیانه، مرزه، آویشن، گشنیز، بادرنجبویه را از دیگر گیاهان مؤثر در درمان سوءهاضمه دانست.
غفارزادگان با ابراز اینکه یکی از گیاهان مفید برای دستگاه گوارش سیاهدانه است، عنوان کرد: شربت نیگلاپسین فرآورده حاوی عسل و روغن سیاهدانه Nigella sativa استانداردشده است که در درمان رفلاکس، نفخ، سوزش سر دل و ناراحتی‌های گوارش و سوءهاضمه مفید است.
گفتنی است، شربت نیگلاپسین حاصل پژوهش و مطالعات پژوهشکده گیاهان دارویی است. این پژوهش نشان داده است تیموکینون موجود در سیاهدانه اثرات مهاری در پمپ پروتون و ترشح اسید معده دارد ضمن اینکه ترشح موسین را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این سیاهدانه خاصیت ضدمیکروبی بر باکتری هلیکوباکتر پیلوری دارد. تیموکینون و سایر ترکیبات موجود در سیاهدانه خاصیت ضدالتهابی دارند و فاکتورهای التهابی مثل اینترلوکین 1 و 6 را مهار می‌کند و بدین صورت در التهابات گوارشی نیز مؤثر است ضمن اینکه در این فرآورده عسل نیز به‌عنوان یک ترکیب فنولیک و فلاونوئیدی خاصیت ضدالتهابی خود را با مهار نیتریک اکساید و پروستاگلاندین E2 اعمال می‌کند.
عسل به‌عنوان پوششی بر غشای موکوسی گوارشی آن را از اکسیداتیو و اسید و سایر عوامل آسیب‌رسان محافظت می‌کند بنابراین استفاده از روغن گیاه سیاهدانه بر پایه عسل موجب بهبود علائم بیماری گوارشی عملکردی بیمارانی که داروهای استاندارد ضدترشح دریافت می‌کنند، می‌شود.
تسنیم
دیدگاه تان را بنویسید