دوره طلایی برای پیشگیری از تنبلی چشم

اگر چه در سال‌های اخیر آگاهی جامعه و خانواده‌ها نسبت به انجام غربالگری و معاینات چشم بسیار بیشتر شده است با این حال هنوز بسیاری از خانواده‌ها خصوصاً در مناطق کمتر برخوردار یا محروم، سلامت چشم و گوش کودک را برای جلوگیری از اختلالات بینایی یا شنوایی چندان جدی نمی‌گیرند.

آمبلیوپی (تنبلی چشم) یک وضعیت شایع در سلامتی بینایی است که از دوران کودکی آغاز شده و به صورت دید ضعیف در یک یا هر دو چشم ظاهر می‌شود. روند پیشرفت تنبلی چشم در بیشتر اوقات با استفاده از عینک کند می‌شود؛ با این حال رصد دائمی اختلال آمبلیوپی در سنین کودکی توسط پزشک ضروری است.

افروز صفاری فرد مدیرکل پیشگیری از معلولیت‌ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی در خصوص وضعیت رصد و غربالگری میزان رشد تنبلی چشم گفت: غربالگری تنبلی چشم از سال ۱۳۷۵ از برنامه‌های مهم سازمان بهزیستی قرار گرفت که کودکان ۳ تا ۶ سال جامعه هدف این برنامه هستند.

وی با تاکید بر اینکه آمبلیوپی (تنبلی چشم) یک زمان طلایی برای تشخیص و درمان دارد؛ گفت: اگر این زمان طلایی برای مداخله بگذرد؛ می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی برای سلامت بینایی کودک داشته باشد و ممکن است به معلولیت بینایی وی منجر شود.

صفاری فرد افزود: بر همین اساس در سنوات اخیر کودکان ۳ تا ۶ سال مورد غربالگری و سنجش قرار می‌گیرند و در صورتی که غربالگرهای آموزش دیده ما کودکی را شناسایی کنند که مشکلی دارد، کودک را به اپتومتریست‌های این برنامه ارجاع داده خواهند داد. اپتومتریست‌ها بر اساس تشخیصی که می‌دهند و تجویزی که دارند با تجویز عینک می‌توانند از رشد این بیماری جلوگیری و پیشگیری کنند. در صورتی که کودک نیاز به اقدامات جراحی داشته باشد؛ به چشم پزشک‌های این برنامه ارجاع می‌شود.

مدیرکل پیشگیری از معلولیت‌ها سازمان بهزیستی مدعی شد: کمک هزینه‌های مربوط به اختلالات نظیر عینک و هزینه‌های جراحی توسط سازمان بهزیستی به خانواده‌های نیازمند پرداخت می‌شود. سالانه حدود ۸۴ درصد کودک سن ۳ تا ۶ سال را توانستیم پوشش دهیم که عدد قابل قبولی برای غربالگری است. در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰ هزار آمبلیوپی (تنبلی چشم) شناسایی و ۴۰ هزار اختلال دیگر بینایی مثل عیوب انکساری (نزدیک بینی و دوربینی) شناسایی شد و این کودکان تحت درمان قرار گرفتند.

صفاری فرد خاطر نشان کرد: یکی از ویژگی‌های این برنامه، پیگیری آمبلیوپی کودک تا ۱۰ سال خواهد بود یعنی اگر کودکی به آمبلیوپی مبتلا شده باشد؛ ۱۰ سال وضعیت چشم کودک پیگیری می‌شود تا مشکلاتش برطرف شود. از سال ۱۴۰۱ بنیاد ۱۵ خرداد هم در تأمین هزینه‌های عینک با سازمان بهزیستی همکاری کرده است تا خانواده‌های نیازمند به هزینه عینک از تسهیلات بنیاد استفاده کنند.

صفاری فرد در پاسخ به این سوال که خانواده‌ها چگونه می‌توانند از خدمات غربالگری بهزیستی استفاده کنند؛ گفت: برای دریافت خدمات غربالگری بینایی، خانواده‌ها کودک خود را به پایگاه‌های غربالگری ببرند که این پایگاه‌های غربالگری، هم به صورت دائمی و هم به صورت سیار در تمام مناطق شهری و روستایی انجام می‌شود و اکثر مراکز مثبت زندگی هم که وجود دارند این خدمت را ارائه می‌کنند.

مدیرکل پیشگیری از معلولیت‌ها سازمان بهزیستی خاطر نشان کرد: لیست مراکز به تفکیک استان‌ها و شهرستان‌ها در سایت سازمان بهزیستی وجود دارد که خانواده‌ها می‌توانند مراجعه کرده و نزدیک‌ترین پایگاه غربالگری را برای معاینه چشم فرزندشان انتخاب کنند.