شوک عجیب افزایش قیمت دارو به بیماران سرطانی

گروه جامعه سایت فردا: امروز به گواه تقویم روز جهانی سرطان است. خلاصه یک جمله‌ای همین گزارش جمع‌جور می‌شود این جمله؛ «شوک به بیماران سرطانی». ماجرای این شوک هم از گلایه خانواده یک بیمار سرطانی آغاز شده است، خانواده‌ای که اعلام کرده داروی مورد نیاز بیمارش را چند ماه پیش به قیمت پنج میلیون خریداری کرده و حالا با مراجعه به داروخانه با قیمت نجومی 41 میلیون تومان روبه‌رو شده است! گلایه‌ای که نشان از افزایش قیمت 800 درصدی این دارو در بازار دارد. ماجرای قیمت دارو محدود به گلایه خانواده این بیمار نیست. هر چند مبتلایان به بیماری‌های خاص در میانه گرانی و کمبود دارو بیشترین آسیب را می‌بینند اما نگرانی در رابطه با وضعیت قیمت دارو بازه جمعیتی گسترده‌تری را شامل می‌شود.

جمعیتی حالا چشم به مجلس دارد تا شاید اهالی بهارستان بتوانند در کمیسیون تلفیق دستی به بودجه یارانه دارو بزنند و بخشی از نگرانی در رابطه با افزایش احتمالی گرانی دارو در سال آینده را کاهش دهند. پیش از این سیدعلی فاطمی‌نیا، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران به فردا  از سال سخت دارویی پیش رو گفته بود. اشاره او در گفت‌وگویش با فردا، مستند بر لایحه بودجه 1402 بود، این که اگر با همین وضعیت به تصویب کمیسیون تلفیق برسد با افزایش قیمت و البته کاهش معنادار دارو در بازار مواجه خواهیم بود اما بودجه نظام سلامت فقط محدود به یارانه دارو نیست. در این بودجه سلامت به نوعی یک بی‌مهری آشکار به وضعیت بیماران خاص در ایران است.

چقدر بیمار خاص داریم؟

آمار قابل استنادی در رابطه با تعداد بیماران نادر و خاص وجود ندارد اما می‌توان در میانه گفته‌های مسئولان در سال‌های اخیر به شمایلی از کمیت این افراد پی برد. به عنوان مثال در سال 98، مدیرعامل وقت بنیاد بیماری‌های خاص کشور اعلام کرده است: «سالانه ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار بیمار جدید مبتلا به سرطان داریم» یا همین چند ماه پیش از زبان یک مسئول بهداشت و درمان استان کرمانشاه عنوان شده فقط در این استان 40 هزار بیمار صعب‌العلاج وجود دارد. معیارهای متفاوتی هم در این میان وجود دارد که بر اساس همان معیارها تعداد بیماری‌هایی که حالا خاص شناخته می‌شوند، افزایش شگفتی داشته است. زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «تعداد بیماری‌های خاص در حالی به 27 بیماری افزایش پیدا کرده که تا پیش از این فقط هفت بیماری در کشور جزو بیماری‌های خاص شناخته می‌شد.» اگرچه معنای ظاهری این گفته که در یک مصوبه مجلس هم گنجانده شده، حمایت بیشتر مجلس از بیماران خاص است اما نگاهی به وضعیت بودجه امسال نشان می‌دهد همان حمایت حداقلی حالا قرار است برای 27 بیماری تکرار شود.

دولت مخالف لایحه دولت!

منتقدان لایحه بودجه در حوزه سلامت فقط بیماران و خانواده‌های آنها نیستند و حتی خود دولتی‌ها هم در لایحه تقدیمی دولت در جبهه مخالفان قرار دارند! به این معنا که حالا رئیس سازمان غذا و دارو و اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم به صف منتقدان بودجه سلامت سال آینده ملحق شده‌اند. فارغ از کاهش رقم یارانه دارو (طرح دارویار) ساده‌شده این لایحه این است که در لایحه بودجه سال آینده، اعتبارات مربوط به یارانه شیر خشک، یارانه کاهش فرانشیز، داروهای بیماران خاص و صعب‌العلاج و طرح دارویاری با کاهش شدید، حتی به نسبت اعتبارات امسال هم کمتر تعیین شده است! تازه‌ترین واکنش نسبت به بودجه پر حرف و حدیث سلامت را اهالی انجمن بیماران کلیوی ایران رقم زده‌اند. اعضای این انجمن با راه‌اندازی یک کارزار اینترنتی، با اشاره به تبعات جدی عدم دسترسی بیماران کلیوی (دیالیزی، پیوندی) به داروهای موردنیاز، از رئیس مجلس شورای اسلامی درخواست کرده‌اند برای جلوگیری از تشدید مشکلات این بیماران، نسبت به اصلاح بودجه سال 1402 اقدام کنند. انجمن بیماران کلیوی که از حدود 40 سال قبل شروع به فعالیت کرده، حالا در قالب بیش از 170 دفتر نمایندگی در کشور، بیش از 100 هزار بیمار را در دو گروه تحت پوشش دارد. همین داده هم نشان از بالابودن تعداد بیماران خاص در ایران دارد. به این معنا که بدانیم سهم بیماران کلیوی از تعداد بیماران خاص نزدیک به 100 هزار نفر است.