تحویل ۳۰۰ برگ مستندات مربوط به ترور شهید سلیمانی به عراق

کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر، گفت: پیرو تفاهم صورت گرفته در تاریخ  3 و 4 آذر 1400 در بغداد در جریان اولین نشست کمیته مشترک بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق راجع به تحقیقات اقدام جنایتکارانه علیه سردار سپهبد قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس و همراهان ایشان، دومین نشست کمیته در روزهای 30 آذر و 1 دی در تهران برگزار شد.

غریب‌آبادی افزود: در این بیانیه دو طرف تأکید کردند؛ اقدام جنایتکارانه علیه سردار شهید قاسم سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و همراهان ایشان در فرودگاه بین‌المللی بغداد، نقض قواعد حقوق بین‌الملل از جمله کنوانسیون‌های مرتبط بین‌المللی مقابله با تروریسم بوده است و موجب مسئولیت بین‌المللی می‌شود. علاوه بر این، دو کشور مجدداً اراده جدی و مصمم خود را در شناسایی، تعقیب، محاکمه و مجازات تمامی عوامل دخیل، تصمیم‌گیر، طراح و مجری این اقدام جنایتکارانه اعلام کردند.

معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر با اشاره به این که دو طرف مجموعه‌ای از اسناد و گزارش‌های تهیه شده مربوط به پرونده این جنایت را تبادل کردند، گفت: اسناد و اطلاعات مربوط به نقش و مداخله متهمان آمریکایی از طرف هیئت ایرانی به هیئت عراقی ارائه شد و مقرر شد؛ تحقیقات تکمیلی توسط دستگاه قضائی دو کشور در این خصوص صورت پذیرد. همچنین، توافق شد که دو طرف به تبادل مستندات تحقیقات و هرگونه اطلاعات مرتبط با این اقدام جنایتکارانه ادامه دهند.

غریب‌آبادی افزود: دو طرف در این بیانیه مشترک همچنین تأکید کردند؛ از تمامی ظرفیت‌های حقوقی و قضایی ملی و بین‌المللی برای اجرای عدالت و پیشگیری از وقوع چنین اقدامات جنایتکارانه استفاده کنند. همکاری دوجانبه برای تکمیل اطلاعات در خصوص تمامی متهمین و نحوه پاسخگو کردن آنان نسبت به این اقدام جنایتکارانه در محاکم قضائی به عنوان یک دستور کار اصلی برای دو طرف نیز از دیگر موارد توافق شده است.

لازم به توضیح است که‌ دور سوم نشست کمیته تحقیق مشترک نیز تا 45 روز آینده در بغداد برگزار خواهد شد.

صدور نیابت قضائی برای بیش از 120 نفر از متهمان پرونده ترور شهید سلیمانی

خبر دیگر از پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی و همراهان در ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران اینکه؛ کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر در نشست خبری دور دوم مذاکرات کمیته مشترک تحقیقات حمله تروریستی علیه شهید سلیمانی و همراهان ایشان در تهران، گفت: اولویت اساسی جمهوری اسلامی ایران در حوزه حقوقی و قضائی، رسیدگی سریع کیفری به این پرونده هم در محاکم قضائی ایران و عراق و هم در محاکم خارجی صالحه دیگر است و از تمامی ظرفیت‌ها برای تحقق آن استفاده ‌می‌کنیم.

غریب‌آبادی با اشاره به تفاهمات صورت گرفته با نظام قضائی عراق در چند ماه گذشته، گفت: کمیته تحقیق مشترک راجع به این جنایت تروریستی بین ایران و عراق متشکل از هیئت‌های نظام قضائی دو کشور شکل گرفت و این کمیته کار خود را برای تحقیقات مشترک و تکمیل محتویات پرونده به منظور رسیدگی کیفری آغاز کرد.

معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه با تأکید بر اینکه پیگیری‌های خوبی با دولت عراق و همچنین نظام قضائی عراق و همکاران‌مان در وزارت امور خارجه داشتیم، افزود: حدود یک ماه قبل اولین نشست کمیته تحقیق مشترک در بغداد کار خود را آغاز کرد و هیئت قضائی جمهوری اسلامی ایران عازم بغداد شد و تفاهمات بسیار خوبی حاصل و یک بیانیه مشترک نیز در دور اول امضا شد. در نشست دور اول تفاهم شد که دور دوم در تاریخ 30 آذر در تهران برگزار شود.

وی در ادامه بیان کرد: هیئت قضائی عراق از روز گذشته در تهران است و مذاکرات خود را با هیئت قضائی ایران برگزار کرد. بیانیه مشترکی نیز بین دو طرف همانند دور اول به امضا رسید.

معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه تصریح کرد: هدف اساسی جمهوری اسلامی ایران این است که هم فرایند رسیدگی کیفری در محاکم خودمان تسریع شود و هم اینکه دولت عراق به‌عنوان کشور محل وقوع جرم هرچه سریع‌تر رسیدگی کیفری خود را آغاز کند. اطلاعات دریافتی ما از هیئت قضایی عراق در طول دو دور نشست مشترک حاکی از آن است که همکاران نظام قضایی عراق بر این پرونده متمرکز شده و تحقیقات مختلفی را انجام داده‌اند و در حال تکمیل محتویات پرونده هستند.

وی ادامه داد: امروز بخشی از تبادل اسناد و اطلاعات بین دو هیئت قضائی صورت گرفت و این تبادل ادامه خواهد داشت؛ در این راستا، افزون بر 300 برگ از مستندات خودمان را به هیئت عراقی ارائه کردیم. همچنین تفاهم کردیم از تمامی ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق برای پیگیری عاملان، آمران و مسببان این حادثه جنایتکارانه و تروریستی به صورت جدی ادامه بدهیم. مطالبه ما رسیدگی سریع به این پرونده است. طبق صحبت‌هایی که با هیئت قضائی عراق در چارچوب این کمیته داشتیم، مقرر شد دور سوم نشست کمیته نیز طی 45 روز آینده در بغداد برگزار شود.

غریب‌آبادی تصریح کرد: برداشت ما این است که بعد از دور سوم بتوانیم کار کمیته را جمع‌بندی کنیم و دو کشور وارد فرایند تکمیل پرونده و رسیدگی شوند. برنامه ما این است که دادسرای ذی‌ربط در تهران بعد از دور سوم حداکثر تا پایان سال 1400 کیفرخواست را آماده کند. دادسرای امور بین‌الملل ما که زیر مجموعه دادستانی عمومی و انقلاب تهران است، متولی این امر است. پس از اینکه کیفرخواست آماده شد، برای دادگستری تهران ارسال خواهد شد.

معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه گفت: مفهوم تکمیل این کمیته این نیست که دو طرف باید یک اقدام هماهنگ و همزمان را انجام بدهند؛ هر طرف که توانست محتویات پرونده را تکمیل کند و تحقیقات خود را به پایان برساند می‌تواند رسیدگی کیفری را در محاکم خود آغاز کند. مطالبه‌ای که ما از دولت دوست، برادر و مسلمان عراق داریم این است که آنها هم به سرعت تحقیقات خود را به پایان برسانند و پرونده را تکمیل و وارد رسیدگی کیفری شوند.

وی در ادامه افزود: امیدواریم با پیگیری جدی نظام‌های قضائی دو کشور، مسببان، آمران و عاملان این جنایت تروریستی را به پیشگاه عدالت در دو کشور معرفی کنند. البته این پایان پیگیری‌ها نخواهد بود، اسامی اشخاص حقیقی و حقوقی دیگری، جدای از آنانی که منتسب به آمریکا هستند، موجود است و باید به اتهامات آنان نیز رسیدگی شود. هم ایران و هم عراق مصمم‌اند تمامی افراد دخیل، متهمان و مظنونان را تحت پیگیرد قرار دهند.

دبیر ستاد حقوق بشر تأکید کرد: از نظر ما پیگیری پرونده تنها در محاکم داخلی عراق و ایران نخواهد بود، همزمان در محاکم خارجی متهمان این پرونده باید تحت پیگیری قرار بگیرند و موضوع باید در سازوکارهای حقوق بشری و بین‌المللی هم به طور جدی پیگیری شود. ما همکاری‌های خوبی با دستگاه‌های ذیربط و وزارت امور خارجه داریم و مطمئن هستیم همکاران ما در وزارت خارجه از تمام ظرفیت‌ها برای پیگیری این موضوع در عرصه بین‌المللی استفاده خواهند کرد و نتایج آن را به مردم عزیزمان نیز اعلام خواهیم کرد.

وی یادآور شد: در این پرونده بیش از 120 نفر نیابت قضائی صادر شده؛ علاوه بر این مستندات و اطلاعات خود در مورد 69 شخص حقیقی و حقوقی را امروز در اختیار طرف عراقی قرار دادیم.

دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه دو سازوکار را در عرصه بین‌المللی برای پیگیری این پرونده مورد توجه قرار داد و گفت: نخستین سازوکار، سازوکارهای حقوقی و قضایی بین‌المللی است و دومین سازوکار، سازوکارهای بین‌المللی حقوق بشری است. در خصوص محاکم، دو دادگاه وجود دارند. یک؛ دیوان بین‌المللی کیفری و دو؛ دیوان بین‌المللی دادگستری که در لاهه هلند مستقر هستند. ما عضو دیوان بین‌المللی کیفری نیستیم. در مورد دیوان بین المللی دادگستری هم رجوع کشورها بر مبنای احراز صلاحیت دیوان پیش‌بینی شده است. در این مورد، دستگاه‌های ذی‌ربط مشغول بررسی این موضوع هستند. در مورد سازوکارهای بین المللی حقوق بشری نیز اطلاعاتی برای رویه‌های ویژه حقوق بشری ارسال شده، اما ارسال اطلاعات باید به صورت مردمی ادامه داده شود، به‌گونه‌ای که هر کسی که از این جنایت منزجر است و خواهان پیگیری است، با رویه‌های حقوق بشری می‌تواند شکایت خود را مطرح کند و با آنها مکاتبه کند.

دبیر ستاد حقوق بشر در خاتمه خاطرنشان کرد: یکی از گزارشگران ویژه شورای حقوق بشر هم در خصوص این جنایت تروریستی گزارش جامعی صادر کرد و این جنایت را مغایر حقوق بین‌الملل خواند و یک سند بین‌المللی هم در این زمینه وجود دارد./ تسنیم