روضه‌خوانی دایرة المعارف مسیحی/ واکنش امام پس از شهادت شش ماهه کربلا/ یک کتاب عاشورایی: پس از پنجاه سال/ صوت: روضه آیت الله جوادی آملی در مصیبت حضرت علی اصغر/ صوت: مرثیه‌سرایی با نوای مطیعی و خلج

حسینیه «فردا»: محرم فرا رسید و بیرق‌های عزای سید الشهدا این روزها در گوشه و کنار شهرمان برافراشته شده است. امام زمانمان این روزها بیش از همه کس عزادار است و باید بگوییم آجرک الله یا مولانا یا صاحب الزمان في مصیبة جدک الحسین ... در دهه نخست محرم با ويژه‌نامه روزانه «فردا» هیئت مجازی‌مان را علم می‌کنیم تا خودمان و شما را هرچه بیشتر از برکات و معنویات این ایام بهره‌مند سازیم.

صوت روضه آیت الله جوادی آملی در مصیبت حضرت علی اصغر

آیت‌الله فاطمی‌نیا: مصیبت شش ماهه ابى عبدالله خیلى بزرگ است. من از مصیبت شش ماهه همیشه فرار مى کنم. یعنى مى خوانیم که اگر نخوانیم ترک مى شود. ولى یک جورى مى خوانم تا آنجا که میتوانم حضرت زهرا علیها السلام را اذیت نکرده باشم. چون مکشوفش خانم را اذیت مى کند، این را بدانید. ابى عبدالله ! قربان شش‌ماهه‌ات برویم؛ بچه که زبان ندارد چقدر اینها قسى القلب بودند. شش‌ماهه باید بسوزد. آنوقت یک جمله از مادر بزرگوارش بگویم. دائرة المعارف [بطرس البستانی] مسیحى را مطالعه مى کردم. قاعده دائرة المعارف این است که هر چیزى را حداکثر کوتاه مى نویسند. یعنى حداقل هر چیزى را مى نویسند و یک قاعده دیگر این است که نویسنده دائرة المعارف هر چیزى که برایش ‍ مهم باشد مى آورد. کتاب این مسیحى را مطالعه مى کردم نمى دانم دنبال چه چیزى مى گشتم. خدا مى داند سرنوشت عوض شد. شب بود دیر وقت بود در جائى تنها بودم یک وقت دیدم که کتاب را بستم و گریه مى کنم. من نمى دانستم دنبال چه چیز مى گشتم سرنوشت عوض شد. آقا! این مسیحى براى ما نصف شب روضه خوانى کرد. گفتم: یا ابا عبدالله گمان نمى کردم که حتى این موقع تو یک روضه خوان مسیحى هم داشته باشى. و آن این بود که نوشته بود: الرباب: هى زوجة حسین بن على علیه السلام. رباب همسر حسین بن على علیه السلام بود. خب! این، تا اینجا. این جمله اش مرا به گریه آورد: نوشته بود: لن تستظل بعد وقعة کربلا الى آخر عمرها بعد از واقعه کربلا تا آخر عمرش زیر سایه ننشست. گریه مى کرد ... مى گفتند: خانم بفرمایید زیر درختى، زیر سقفى، در جواب مى گفت: ان الذى کان نورا یستضاء به بکربلا قتیل غیر مدفون (آن نوری که به آن روشنی جسته می شد شهیدی غیر مدفون به کربلاست). سپس امام حسين (عليه السلام) فرمود: «هوّن بي، ما نزل بي انّه بعين الله(1)؛ پروردگارا هر چه بر سر من مي‌آيد، در برابر چشمان توست؛ از اين رو (همگي) بر من آسان است.» سپس ادامه دادند: «پروردگارا اگر ياري‌ات از آسمان را از ما دريغ داشتي پس آن (نصر و ياري) را براي کسي (مهدي) که از ما بهتر است قرار ده، و انتقام ما را از اين ستمکاران بگير. و آنچه بر ما مي‌گذرد ذخيره آخرتمان قرار ده.»(2) و نيز گزارش شده که امام(عليه السلام) به درگاه خداوند چنين عرض کرد: «پروردگارا! تو شاهد بر قومي هستي که آنها شبيه‌ترين مردم به رسول تو محمد(صلي الله عليه و آله) را کشته‌اند»(3) به دنبال اين سخنان امام بود، كه ندايي شنيده شد: «دعه يا حسين فانّ له مرضعاً في الجنه(4)؛ اي حسين! علي را واگذار، او در بهشت دايه‌اي خواهد داشت» پس از آن امام، علي را از اسب پايين آورد و براي او با شمشير، قبري حفر فرمود و بدن کوچکش را دفن کرد. بدن کودک، غرق در خون شده بود. امام بر او نماز گزارد.(5) و نيز گفته شده که او را در کنار ساير شهيدان اهل بيت نهاد.(6) پي‌نوشت‌ها ــــــــ 1 - انه بعينک يا ارحم الرّاحمين. اللهوف، ص 50؛ الملهوف علي قتلي الطفوف، ص 169 . 2 - مثيرالاحزان، ص 70؛ مقتل الحسين خوارزمي، ج2، ص 32، تاريخ الامم و الملوک، ج5، ص448 . 3 - المنتخب للطريحي، ص 431 . 4 - تذکره الخواص، ص 252 . 5 - مقتل الحسين خوارزمي، ج2، ص 32 . 6 - الارشاد، ج 2، ص 108؛ مثيرالاحزان، ص 70. متن کتاب «پس از پنجاه سال، پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین علیه السلام» تألیف «دکتر سید جعفر شهیدی» کتابی است که به بررسی علل و زمینه‌های واقعی وقوع حادثۀ کربلا می‌پردازد. کتاب پس از پنجاه سال حاصل سال‌ها مطالعه و تأمل مرحوم دکتر شهیدی است که اولین بار در سال ۱۳۵۸ توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسید. کتاب حاضر روایت زندگی امام حسین (ع) و چگونگی عاشورا نیست بلکه در این کتاب به این سوال پاسخ داده می‌شود که چرا این واقعه رخ داد؟ نویسنده برای یافتن پاسخ حقیقی به تحلیل حوادث و رویدادهای جامعۀ اسلامی از منظری نو پرداخته است. مولف برای این کار تحلیل سالهای نزدیک به حادثه را کافی ندانسته و به بررسی حوادث از آغاز ظهور اسلام و بعثت پیامبر اکرم (ص) تا سال شصت و یکم هجری پرداخته است. این تحلیل که جنبه‌های مختلف زندگی آن روز مسلمین را در نظر دارد، نشان می‌دهد که چگونه پس از پنجاه سال از رحلت رسول اکرم (ص) اجتماع مسلمانان از ارزشهای اسلامی و قوانین دین به دور افتاد که در برابر این فاجعه، چنین بی‌اعتنا شد. کتاب شامل سی فصل است که طی آن عوامل سقوط جامعۀ اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. عواملی چون: مال اندوزی بزرگان، برتری یافتن قریش، بازگشت به تعصبات قبیله‌ای، شیوع بحثهای کلامی و تأویلات نادرست قرآن، موروثی شدن زمامداری مسلمانان، و غیره. در بخشی از فصل هفتم این کتاب می‌خوانیم: «حقیقت این است که هر اندازه مردم از دورۀ محمد (ص) و اصحاب پرهیزگار او دور می‌شدند، درک حقیقت دین برای آنان مشکل می‌شد و به هر نسبت که از فهم معنی دین بی‌بهره می‌ماندند روح تقوا در دل آنان می‌مرد و با عفاف و پارسایی وداع می‌گفتند.... این دورافتادگی از دین و احکام اسلام و گرویدن به سنتهای منسوخ شدۀ دیرین برای مردمی که اجتماع نیم قرن پس از محمد (ص) را تشکیل می‌دادند طبیعی بود. و در اجتماعی که دین و تقوی بر آن حکومت نداشته باشد، پیدایش و شیوع هر منکر چندان غیرعادی بنظر نمی‌رسد.»