وداع آخر سیدالشهدا به روایت شهید مطهری/ خطبه شورانگیز امام حسین(ع) در صبح عاشورا/ پلی به سوی خدا با گریه بر خون خدا/ صوت: روضه آیت الله جوادی آملی + مرثیهخوانی میرداماد، بنی فاطمه، خلج، کریمی، طاهری و پناهی در شهادت سالار شهیدان
چندین واى بر شما باد! ما را فرو گذاشتید و یارى ما را ترک نمودید در حالتى که هنوز شمشیرها از غلاف بیرون نیامده و دلها آرام است و رأىها بر شعله ور شدن اثر جنگ استوار نگردیده بود. همانا خود به سوى فتنه شتافتید مانند مگسى که پرواز کند و از هر کرانه بر فساد گرد آمدید و همدیگر را خواندید مانند پروانه که بر آتش فرو ریزد.
یکی از عواملی که انسان را به موفق به توبه میکند، گریه بر حضرت سیدالشهدا علیه السلام میباشد که رحمت واسعه پروردگار را شامل حال او میگرداند. گریه بر امام حسین علیه السلام از اهمّ عبادات بلکه نزدیکترین راه برای رسیدن به معرفت حق تعالی است. و با گریه بر سرور شهیدان علیه السلام انسان با خاتم الانبیاء و آل ایشان علیهم السلام که بالاترین رتبه و درجه را نزد پروردگار دارند، هم نشین میگردد .
صادق آل محمد علیه السلام میفرمایند :
" انَّ المُحِبَّ لِمَنْ أحَبَّ مُطیعٌ " [1]
کسی که بر امام حسین علیه السلام گریه میکند، با آن حضرت مرتبط میشود، رنگ آن حضرت را میگیرد و آن رنگ الهی است که :
" وَ مَنْ أحسَنُ مِن الهِه صَبغَهً " [2]
" و چه رنگی از رنگ خدایی نیکوتر است "
و هم چنین در حدیثی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله داریم که فرمودند :
" هیچ مؤمنی متذکّر حضرت سید الشهداء نمیشود مگر آنکه گریان شود " [3]
۱ .محمد بن مسلم نقل میکند که امام باقر علیه السلام فرمودند :
هر مومنی که برای کشته شدن امام حسین علیه السلام گریه کند تا اشک بر گونههایش جاری شود،
"... بَوَّأهُ اللهُ بِها غُرَفاً فی الجَنَّهِ یَسکُنُها أحقاباً" [4]
".... خداوند او را در غرفههای بهشتی جای دهد که همیشه در آنجا ساکن باشد ."
۲ . فُضیل بن یسار نقل میکند که امام صادق علیه السلام فرمودند :
" نزد هر کس یادی از ما اهل بیت شود، و از چشمانش ـ ولو به قدر بال مگس ـ اشک بیاید، گناهانش آمرزیده شود هرچند مانند کف دریا زیاد باشد ." [5]
۳ . درحدیث مناجات حضرت موسی علیه السلام با خداوند آمده است که حضرت موسی علیه السلام عرض کرد : " خدایا چرا امّت محمد صلی الله علیه و آله را بر سایر امّتها فضیلت دادی؟ خدای متعال فرمود: به خاطر ۱۰ خصلت. نماز، زکات، روزه، حج، جهاد، جمعه، جماعت، قرآن، علم و عاشورا .
حضرت موسی گفت: پروردگارا، عاشورا چیست؟ فرمود: گریه و تباکی و مرثیه و عزاداری بر مصیبت فرزند محمد مصطفی صلی الله علیه و آله .
ای موسی در آن زمان هیچ بندهای نیست که گریه یا تباکی بر عزای فرزند مصطفی صلی الله علیه و آله نماید، مگر اینکه بهشت برای او حتمی است .
سوگند به عزّت و جلالم! هیچ مرد و زنی نیست که در روز عاشورا یا غیر آن برای عزای حسین علیه السلام قطرهای اشک بریزد مگر اینکه برای او پاداش صد شهید نوشته شود." [6]
۴ . حضرت رضا علیه السلام خطاب به ریّان فرمودند :
" ای پسر شبیب! اگر بر حسین علیه السلام گریه کنی چندان که اشک تو بر گونههایت روان گردد، خداوند هر گناهی که کرده باشی، کوچک یا بزرگ، اندک یا بسیار، بیامرزد." [7]
۵ .أبان بن تغلب نقل میکند که امام صادق علیه السلام فرمودند :
" نَفَسُ المهمُوم لِظُلمِنا تسبیحٌ، وَ هَمُّهُ لَنا عبادهٌ، و کتمانٌ سِّرنا جهادٌ فی سبیل اللهِ " [8] " کسی که به جهت ستمی که به ما شده محزون باشد، نفس کشیدن او تسبیح خداوند است، و نگرانی او برای ما عبادت است، و مخفی داشتن اسرار ما جهاد در راه خداست .
آنگاه امام صادق علیه السلام فرمودند: باید این حدیث شریف را با طلا نوشت . "
۶ .زید شحام گوید :
" با جماعتی از اهل کوفه در حضور امام صادق علیه السلام بودم که جعفر بن عفّان وارد شد، آن حضرت او را نزد خود خواندند، آنگاه فرمودند: به من خبر رسیده که تو در مرثیهٔ حسین علیه السلام نیکو شعر میگویی .
عرض کرد: آری، خداوند مرا فدای شما گرداند. فرمودند: شعری بخوان او شعری خواند و آن جناب و کسانی که گرداگرد او بودند گریستند، و اشک بر صورت و محاسن آن حضرت جاری شد .
آنگاه فرمودند:ای جعفر! به خدا سوگند ملائکه مقرّب خدا حاضر شدند و سخن تو را دربارة حسین علیه السلام شنیدند، و هم چون ما بلکه بیشتر از ما گریستند ..
بدون شک خداوند در این ساعت بهشت را با تمامی نعمتهای آن بر تو واجب گردانید و تو را آمرزید.ای جعفر آیا بیش از این بگویم؟ عرض کرد: آری ای سید من ! فرمودند: هیچ کس نیست که دربارهٔ حسین علیه السلام شعری بگوید و بگرید و بگریاند، مگر آنکه خداوند بهشت را بر او واجب گرداند و او را بیامرزد." [9]
۷ . امیر المؤمنین علیه السلام میفرمایند :
" روز قیامت هر دیدهای گریان و هر چشمی بیخواب و خوفناک است، مگر دیدهٔ کسی که خداوند او را به سه کرامت و بزرگی مخصوص فرموده و بر گرفتاریهای حضرت حسین (علیه السلام) و خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) گریسته باشد ". [10]
۸ . بعد از شهادت حضرت سید الشهداء علیه السلام ابلیس لعین از خوشحالی پرواز کرد و تمام زمین را بگشت، و یاران خود را جمع کرد و به آنها گفت:ای گروه شیاطین! امروز به آرزوی خود رسیدیم و مردم را جهنمی کردیم، مگر کسی که در این مصیبت گریه کند وبه دوستی آل محمد صلی الله علیه و آله پای بند باشد . پس تا میتوانید مردم را به اشک اندازید و ازاین مصیبت باز دارید، تا زحمت ما به هدرنرود. [11]
فوائد گریه بر حضرت سید الشهداء علیه السلام
۱ . برای گریه کننده بر حضرتش گناهی باقی نمیماند .
۲ . گریه نکردن بر امام حسین علیه السلام جفا به حضرت رسول صلی الله علیه و آله میباشد .
3.لیاقت صلوات خداوند پیدا میکند، چنانکه در حدیثی وارد شده :
ألا وصلَّی اللهُ علی الباکینَ علی الحسینِ رحمهً و شَفَقَهً [12]
آگاه باشید که خداوند صلوات میفرستد بر گریه کنندگان بر امام حسین علیه السلام از روی دلسوزی و مهربانی "
۴ .گریه کننده بر امام حسین علیه السلام هنگام مردن چنان خوشحال میشود که آن شادی تا روز قیامت در دلش باقی میماند .
۵ . مورد شفاعت پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام قرار میگیرد .
۶ . پیامبر صلی الله علیه و آله دست گریه کننده را میگیرد واز صراط، عبور میدهد .
۷ . با گریه، محبت به آن حضرت پیدا میشود و بغض دشمنانش بیشتر میگردد .
۸ .گریه کننده با آن بزرگوار، شخصیت پیدا میکند، در او صفات و کمالات و خوی آن حضرت ظاهر میگردد؛ رنگ آن حضرت را به خود میگیرد و حسینی میشود .
گریه انبیاء بر مصائب امام حسین علیه السلام
۱ . چون حضرت ابراهیم ملکوت آسمانها را مشاهده کرد نظر بر عرش اعظم نمود، پنج نور مقدس دید که به عرش الهی احاطه کردهاند. پرسید: این انوار مقدسه از کیست؟ گفتند: انوار مقدّسه حضرت محمّد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و وصیّ و دختر و دو فرزند آنها. پرسید: سبب چیست که هرگاه به ایشان نظر میکنم خوشحال میشوم، چون به نور پنجمی نظر کنم مغموم میشوم؟
گفتند:ای ابراهیم! نمیدانی به صاحب این نور مقدّس چه ظلمها میکنند، چون مقداری از آن را شنید محزون گردید و زندگی بر او تلخ شد. [13]
۲ . از جمله سؤالهای سعد بن عبد الله از حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف این بود که مرا از تاویل «کهیعص» (که در ابتدای سورة مریم آمده) خبر دهید؟
حضرت فرمودند: حضرت زکریّا از خدا سوال کرد که اسمای خمسة طیبه را به او تعلیم دهد. جبرئیل نازل شد و به او تعلیم نمود. هرگاه زکریا حضرت محمد و علی و فاطمه و حسن علیهم السلام را یاد میکرد، اندوه و ناراحتیاش بر طرف میشد و چون امام حسین علیه السلام را یاد میکرد، گریهاش میگرفت و اشکش جاری میشد و نفس او بند میآمد .
روزی عرض کرد: پروردگارا! چه میشود که چون آنچهار بزرگوار را یاد میکنم از همُّ و غم میرهم و چون حسین علیه السلام را یاد میکنم اشکم میریزد و به هیجان میافتم؟
خداوند متعال او را از قضیهٔ آن حضرت خبر داد و فرمود: «کهیعص»، (کاف) اشاره به کربلا است، «هاء» هلاکت عترت طاهره، «یاء» یزید که به امام حسین علیه السلام ظلم میکند (و او را میکشد)، و «عین» عطش آن حضرت و «صاد» صبر آن جناب ..
چون زکریا این واقعه را شنید سه روز از مسجد بیرون نیامد، و مردم را از داخل شدن منع کرد، و پیوسته گریه و ناله مینمود . آنگاه عرض کرد: خدایا! فرزندی به من عنایت بفرما که در پیری چشمم به او روشن گردد، و محبت او را در دل من زیاد کن و سپس مرا به مصیبت او مبتلا نما، چنانکه حبیب خود را به مصیبت فرزندش مبتلا خواهی کرد .
پس خداوند یحیی علیه السلام را روزی زکریا کرد، و او را به مصیبتش مبتلا نمود، مدّت حمل یحیی شش ماه بود چنانکه امام حسین علیه السلام نیز شش ماهه به دنیا آمد. [14]
یاد مصائب و شهادت امام حسین علیه السلام قبل از شهادت
۱ . امام باقر علیه السلام فرمودند :
" روزی پیامبر صلی الله علیه و آله در خانة امّ سلمه بودند و به او سفارش نمودند که کسی بر من وارد نشود. امام حسین علیه السلام که خردسال بودند آمدند، امّ سلمه نتوانست جلوی ایشان را بگیرد، و ایشان وارد بر پیامبر شدند، امّ سلمه دنبالشان رفت، دید امام حسین علیه السلام روی سینة پیامبر است و آن حضرت گریه میکنند و چیزی در دست دارند که آن را میبوسند .
آنگاه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:ای امّ سلمه، این جبرئیل است و مرا خبر میدهد که این طفل کشته میشود، واین خاکی است که روی آن شهید خواهد شد، این تربت را نزد خود نگه دار، چون تبدیل به خون گردید، بدان که حبیبم کشته شده است .
امّ سلمه عرض کرد:ای رسول خدا! از خداوند بخواهید که این شهادت از او دفع شود. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: از خداوند درخواست نمودم، ولی خداوند به من وحی فرمود (به عوض شهادت چند چیز به او میدهد): برای او درجهای است که هیچ کس از مخلوقات به آن نمیرسد. و از برای او شیعیانی است که شفاعت میکنند و شفاعت آنها پذیرفته میشود، و مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از فرزندان اوست. خوشا به حال کسی که از اولیاء و شیعیان حسین علیه السلام باشد به خدا سوگند! بیتردید ایشان در روز قیامت رستگارند. " [15]
۲ . مسوّر بن مخرمه ضمن حدیث طولانی روایت میکند :
" هنگامی که دو سال تمام از ولادت امام حسین علیه السلام گذشت، پیامبر صلی الله علیه و آله عازم سفر شدند، در راه ایستادند و کلمة «انّا لله و إنّا إلیهِ راجِعونَ» بر زبان جاری نمودند و از دیدگانشان اشک جاری شد . از علت این ناراحتی سؤال شد، فرمودند: اینک جبرئیل، از سرزمینی در کنار فرات به نام کربلا برای من سخن میگوید، که فرزندم حسین در آنجا کشته میشود . پرسیدند چه کسی او را میکشد؟ فرمودند: «مردی به نام یزید که خداوند او را مبارک نگرداند..." [16]
_______________________
پی نوشت:
1. بحار الانوار۷۸/۱۷۴ 2. بقره ۱۳۸ 3. مستدرک الوسائل ۱۰/۳۱۸ب ۴۹از مزارح ۱۳ 4. کامل الزیارات/۱۰۴ ب ۳۲ ح ۹ 5. کامل ازیارات /۱۰۳ ب ۳۲ ح ۸، بحارالانوار: ۴۴/۲۸۴ ج ۲۰ 6. مستدرک الوسائل: ۱۰/۳۱۸ح ۱۴ 7. امالی صدوق/۱۲۹ م ۲۷ ح ۵، بحار الانوار۴۴/۵۰۲ ح۵ 8. بحار الانوار: ۴۴/۲۷۸ ج ۴ 9. بحار الانوار: ۴۴/۲۸۸ ج ۴ 10. خصال: ۲/۶۲۵ و ۶۳۵ 11. تذکره الشهداء/۳۴۷ 12. بحار الانوار: ۴۴/۳۰۴ 13. مهیج الاحزان /۲۲۷ م ۱۰ 14. بحار الانوار: ۴۴/۲۲۳ 15. بحارالانوار: ۴۴/۲۲۵ ج ۵ 16. بحارالانوار: ۴۴/۲۴۸
دیدگاه تان را بنویسید