تخصص به شرط تعهد!

بی‌شک رفع این چالش نیاز به اتخاذ راهکارهای موثرتری دارد چرا که این چالش در وهله اول برای مردم این مناطق سختی‌های زیادی به همراه دارد و بیماران برای دریافت خدمات بهداشتی و درمانی مجبور به سفر به استان‌های بزرگ‌تر می‌شوند و این موضوع در کنار رنج بیماری برای آن‌ها هزینه‌های مالی زیادی به دنبال دارد.

تکلیف قانونی تحصیلات رایگان

وزارت بهداشت با ابلاغ بخشنامه‌ای جدید، الزام به گذراندن تعهدات تحصیلی را اجرایی کرده که به عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه خدمات درمانی کمک می‌کند. این اقدام، گامی در راستای تحقق اصل سی‌اُم قانون اساسی و بهبود کیفیت خدمات درمانی در سراسر ایران است.

بر اساس اصل سی‌ قانون اساسی، دولت موظف است تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به‌طور رایگان گسترش دهد. به همین منظور، زمینه تحصیل رایگان در رشته‌های علوم پزشکی فراهم شده تا نیاز کشور به خدمات درمانی تأمین شود. فارغ‌التحصیلانی که از این تحصیل رایگان بهره‌مند شده‌اند، موظف به ارائه خدمت در کشور هستند تا نیاز جامعه به خدمات درمانی مرتفع شود. 

توزیع عادلانه پزشکان 

یکی از مسائل عمده نظام سلامت، توزیع نامناسب پزشکان است. به گفته محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، ۴۲ درصد پزشکان متخصص در پنج کلانشهر سکونت دارند و مناطق محروم و روستایی از خدمات درمانی کافی برخوردار نیستند.

الزام فارغ‌التحصیلان به گذراندن تعهدات، به توزیع عادلانه پزشکان در سراسر کشور کمک می‌کند و موجب بهبود کیفیت خدمات درمانی در مناطق محروم می‌شود.

دیگران چه کردند؟

در ایالات متحده آمریکا، برنامه  National Health Service Corps به عنوان یکی از کلیدی‌ترین ابتکارات برای جلب پزشکان به مناطق محروم و کم‌برخوردار به شمار می‌رود. این برنامه که تحت نظارت وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده قرار دارد، با هدف کاهش کمبود پزشک در مناطق روستایی و محروم طراحی شده است.
بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده، NHSC به پزشکان این امکان را می‌دهد که بخشی از بدهی تحصیلی خود را در ازای خدمت در مناطق محروم تسویه کنند. این برنامه کمک می‌کند تا فارغ‌التحصیلان بتوانند به جای کار در بخش‌های دیگر، در مناطق نیازمند خدمت کنند.

پزشکانی که در این برنامه شرکت می‌کنند باید متعهد به خدمت تمام وقت در این مناطق برای چند سال شوند. این برنامه موفق شده است تا حد زیادی به کاهش کمبود پزشک در مناطق محروم کمک کند و دسترسی به خدمات بهداشتی را در این مناطق بهبود بخشد. 

تعهد فارغ التحصیلان پزشکی در جهان

سیاست‌های محلی و تعهدات ویژه در هند، فارغ‌التحصیلان پزشکی از دانشگاه‌های دولتی معمولاً موظف به خدمت در مناطق روستایی و کمتر توسعه‌یافته به مدت یک یا دو سال هستند. این سیاست، بخشی از برنامه ملی بهداشت (National Health) هند است که با هدف بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق کم‌برخوردار طراحی شده است.

بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت و رفاه خانواده هند، این تعهدات به کاهش کمبود پزشک در مناطق محروم کمک کرده، اما با چالش‌هایی مانند شرایط دشوار کاری و زندگی مواجه است. به‌منظور اطمینان از اجرای این تعهدات، برخی ایالت‌ها جریمه‌های مالی یا محدودیت‌های حرفه‌ای را در نظر گرفته‌اند.