دلیل دستگیری‌های شاهزادگان سعودی

خبرگزاری تسنیم: «حکم امهز» تحلیلگر و کارشناس لبنانی مسائل غرب آسیا در مورد تحولات اخیر در صحنه سیاسی عربستان از جمله دستگیری چند شاهزاده سرشناس و اینکه آیا آمریکا حامی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان است؟ گفت: در این خصوص باید در نظر داشت آنچه برای آمریکا حائز اهمیت است، حفظ منافع خود و تضمین آن است.

وی در مورد تحلیل‌های متعدد در ارتباط با رخدادهای اخیر عربستان مانند دستگیری تعدادی از چهره‌های سرشناس خاندان حاکم و اینکه این دستگیری‌ها به دلیل بیماری پادشاه و یا احتمال فوت او و فراهم کردن زمینه پادشاهی محمد بن سلمان است؟ گفت: تا این لحظه هیچ موضع رسمی سعودی دیده نشده که توضیح واقعی و صادقانه و یا تحریف شده‌ای در مورد رخدادهای اخیر ارائه دهد، به این معنی که اصلا موضعی اعلام نشده است چه صادقانه و چه غیرصادقانه.

این تحلیلگر سیاسی ادامه داد: علاوه بر آنچه می‌شنویم و یا می‌خوانیم، اخباری نیز در ارتباط با رخدادهای اخیر منتشر شده است؛ از جمله دستگیری احمد بن عبدالعزیز برادر پادشاه و محمد بن نایف ولیعهد سابق آن هم به اتهام توطئه علیه پادشاه.

حذف رقیب و سرکوب صدای مخالفان

وی دستگیری‌های اخیر را در راستای تحکیم پایه‌های قدرت بن سلمان دانست و افزود : این اخبار از رسانه‌های مختلف دنیا از جمله رسانه‌های آمریکایی درز کرده است، اما آنچه می‌توان در مورد آن اتفاق نظر داشت و واقعی دانست،اینکه روند دستگیری‌هایی رخ داده است که در چارچوب ادامه تحکیم قدرت داخلی محمد بن سلمان و از بین بردن هرگونه صدای مخالف در درون خاندان حاکم و نابودی هر رقیبی بر سر تخت پادشاهی انجام می‌گیرد.

وی گفت: اکنون سوالی که مطرح است اینکه آیا این رخدادها به دلیل وضعیت جسمانی ملک سلمان صورت گرفته است و او از این نظر در وضعیت خطرناکی قرار دارد و یا اینکه فوت کرده است و سوالاتی مشابه دیگر که در پاسخ به آن باید گفت، تا این لحظه اطلاعات تایید شده‌ای در دست نیست اما واقعیت این است که محمد بن سلمان به شیوه‌های مختلف در تلاش برای رسیدن به تخت پادشاهی است چه پدرش فوت کرده باشد و چه زنده باشد.

نمایش تصویر جدید از ملک سلمان

این کارشناس سیاسی در بخش دیگری از این مصاحبه گفت: تصویری که در آن ملک سلمان در حال دریافت استوار نامه دو سفیر سعودی در خارج است، بیماری و یا زنده بودن او را ثابت نمی‌کند و نشان دهنده واقعیت نیست زیرا این تصویر و تاریخ آن تایید شده نیست و چه بسا مربوط به قبل باشد.

وی گفت: اگر این دو سفیر که عکس‌های آنان در حال تقدیم استوار نامه خود به پادشاه هستند، از کشورهای خارجی بودند، می توانستیم بگوییم عکس‌های مزبور معتبر است، اما این عکس‌ها مربوط به دو سفیر سعودی است که احتمالات زیادی را مطرح می‌کند از جمله نامعتبر بودن عکس‌ها آن هم در شرایطی که تا این لحظه تمام کاری که مسئولان سعودی انجام داده‌اند، در چارچوب سرپوش گذاشتن بر رخدادهای جاری بوده است.

حدود 20 شاهزاده از خاندان حاکم سعودی دستگیر شده‌اند

امهز با اعلام اینکه " حدود 20 شاهزاده از خاندان حاکم سعودی دستگیر شده‌اند" تاکید کرد: مطلبی که اکنون می‌توان گفت اینکه حدود 20 شاهزاده از خاندان حاکم سعودی دستگیر شده‌اند که پنج نفر آنان از جمله وزیر کشور و پدرش و سه نفر دیگر آزاد شده‌اند و سایر افراد دستگیر شده همچنان در زندان و بازداشتگاهها به سر می‌برند که معروف ترین آنان احمد بن عبدالعزیز برادر پادشاه و پسر کوچک موسس آل سعود است و بر این اساس از محمد بن سلمان و دیگران برای ولیعهدی محق‌تر است و این چیزی است که تقریبا تمام خاندان حاکم سعودی بر آن اتفاق نظر دارند و مایلند او را بعد از پادشاه کنونی بر تخت پادشاهی ببینند.

شکاف و اختلاف عمیق در خاندان سعودی

این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به شکاف و اختلافات عمیق در خاندان سعودی در پی به حاشیه راندن شاهزادهای بانفوذ گفت: اما آنچه در گذشته رخ داد از جمله به حاشیه راندن شاهزاده مقرن به عنوان ولیعهد و سپس به حاشیه راندن شاهزاده محمد بن نایف و معرفی محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد، همگی اختلافات بسیار بزرگی را در داخل خاندان حاکم رقم زد، اما هنوز صدای برتر در داخل خاندان سعودی این است که احمد بن عبدالعزیز ولیعهد بوده تا به این ترتیب بعد از پادشاه جانشین او باشد.

نکته بعدی اینکه محمد بن نایف ولیعهد بود اما او نیز کنار گذاشته شد و این پست به بن سلمان رسید و دیدیم او نیز هنگامی که محمد بن نایف ولیعهدی او را پذیرفت چگونه در برابرش تعظیم کرد تا پای محمد بن نایف را ببوسد و بعد از آن روند به حاشیه راندن و حصر خانگی او را کلید زد. این روند همچنان ادامه یافت تا جایی که محمد بن سلمان، بن نایف وشاهزاده احمد را که در حصر خانگی به سر می بردند، دستگیر کرد.

دلیل دستگیری‌های شاهزادگان سعودی

این تحلیلگر سیاسی در پاسخ به این سوال که "اهداف پشت پرده این دستگیری ها چیست؟" گفت، شاهزاده احمد در سال 2017 عربستان را به مقصد لندن ترک کرد و حدود دو ماه در آنجا اقامت داشت و بعد از آن قتل خاشقجی رخ داد که در قبال آن موضع گیری کرد؛ موضعی که بیانگر دو موضوع بود؛ اول اینکه او مسئولیت کشته شدن خاشقجی را برعهده پادشاه و پسرش دانست بر این اساس که این دو اداره کشور را در دست دارند.

وی با اشاره به اختلاف نظر شاهزاده احمد برادر کوچک سلمان با بن سلمان برادرزاده‌اش در نحوه اداره کشور تصریح کرد: موضوع دیگر حمله عربستان به یمن بود اما شاهزاده احمد به دلیل فشارهایی که عربستان با آن روبه رو شد، به کشورش بازگشت تا بین مسئولان سعودی و جامعه جهانی برای حل مشکل حاصل از کشته شدن خاشقجی پادرمیانی کند اما دستگیر شد و تقریبا در حصر خانگی قرار گرفت.

امهز بیشتر افراد دستگیر شده اخیر را از طرفداران شاهزاده احمد دانست و افزود: یک موضوع دیگر اینکه اخیرا فقط تعدادی از شاهزداگان سعودی دستگیر نشدند، بلکه روند دستگیری‌ها تعدادی از وزیران و مسئولان و نیز نظامیان و مسئولان بلندایه وزارت کشور و سایر وزارتخانه ها را نیز در برگرفت که همگی طرفدار شاهزاده احمد بودند و شامل افرادی مانند شاهزاده محمد بن نایف و شاهزاگان دیگری شد که از مخالفان بن سلمان به شمار می‌آیند.

وی در این ارتباط به هیئت بیعت سعودی برای انتخاب شاه در صورت مرگ وی اشاره کرد و گفت: در این خصوص باید یادآور شد که در عربستان سعودی یک هیئت به نام هیئت بیعت وجود دارد که اعضای آن را شاهزادگان اصلی این کشور تشکیل می‌دهند و این هیئت در خصوص اینکه چه کسی ولیعهد و یا پادشاه باشد، اعمال نظر می‌کند و بر این اساس شاهزاده امیر جزء یکی از سه عضو این هیئت بود که با ولیعهدی بن سلمان مخالفت کرد.

وی اقدامات بن سلمان در دستگیری شاهزاد‌ه‌های سرشناس سعودی را در راستای حذف رقبای اصلی برای رسیدن وی به قدرت دانست و افزود: اکنون در مورد دستگیری احمد و تعدادی از شاهزادگان دیگر عربستان صحبت می‌کنیم که علاوه بر آنان تعدادی از مسئولان دیگر و افسران نیز دستگیر شده‌اند، در نتیجه همه این موارد در چارچوب تحکیم و تقویت سلطه جویی بن سلمان در عربستان جا دارد به گونه‌ای که در صورت وقوع هرگونه اتفاق غیرمنتظره چه رخ داده باشد و چه در آینده رخ دهد، محمد بن سلمان تضمین کرده است که هیچ کس به جز او وجود نخواهد داشت.

یک موضوع دیگر اینکه برخی اخبار که از منابع خارجی درز کرده، حاکی از این است که محمد بن سلمان به دنبال برکناری پدرش و تکیه زدن بر تخت پادشاهی است و در نظر دارد، این هدف را قبل از نشست بیست که قرار است در نوامبر آینده در عربستان برگزار شود، به کرسی بنشاند به این معنی که تا زمانی که محمد بن سلمان خود را پادشاه معرفی کرده و پدرش را برکنار کند، چند ماه بیشتر نمانده است و مشخص است که وی هیچ عامل بازدارنده‌ای ندارد و پیش از این نیز مادرش را برای طولانی مدت بازداشت کرد.

امهز در مورد اینکه شاهزاده احمد و بن نایف هر یک نماینده یک گروه از شاهزادگان قدیمی سعودی هستند و محمد بن سلمان نیز خود را نماینده نسل جوانان غربی و به خصوص آمریکا می‌داند که یک کشور مهم و بازیگر اصلی در تمام تصمیم گیری‌های سعودی است و اینکه آیا آمریکا مایل است محمد بن سلمان به قدرت برسد یا نماینده نسل قبل و رهبران کهنسال؟ گفت: در این مورد باید گفت که در مورد گروه اول شاهزادگان که نماینده شاهزادگان قدیمی هستند آنچه از اخبار رسانه‌های غربی و به عبارت بهتر آمریکایی درز کرده است مربوط به متهم شدن این افراد به تلاش برای کودتا و خیانت بزرگ است که دلیل آن نیز تماس با کشورهای غربی به منظور اجرای کودتا عنوان شده است.

آمریکا اختیار تصمیم‌گیری‌ها در عربستان را بدست دارد

این تحلیلگر سیاسی تصریح کرد: خنده دار اینکه گفته می‌شود، برخی سران سعودی با آمریکا برای طراحی کودتا علیه ملک سلمان و محمد بن سلمان در ارتباط هستند، گویی آمریکاست که دشمن محمد بن سلمان و پدرش به شمار می‌آید حال آنکه این آمریکا است که اختیار تصمیم گیری‌ها در عربستان را بدست دارد و روابط بین ملک سلمان و پسرش اکنون بیش از هر زمان دیگری قوت گرفته است.

با این توضیحات باید پرسید، آمریکا بیش از آنچه محمد بن سلمان در اختیارش قرار داد، چه می‌خواهد آن هم در حالی که قدس را در چارچوب معامله قرن تقدیم آمریکا کرد.

عربستان هزینه تروریسم را به خاطر آمریکا پذیرفت

وی تاکید کرد محمد بن سلمان و محمد بن زاید، فلسطینی‌ها را برای قبول معامله قرن تحت فشار قرار دادند و هزینه جنگ علیه سوریه و سرنگونی نظام حاکم آن را فقط برای رضایت آمریکا، قبول کردند و عربستان تجاوز گسترده‌ای را علیه یمن کلید زد و جنایت‌هایی را علیه یمنی‌ها مرتکب شد و هزینه تروریسم چه در عراق یا سوریه و یا هر نقطه دیگری را به خاطر آمریکا پذیرفت.

حکم امهز گفت: با اینهمه اقداماتی که محمد بن سلمان انجام داده است و نیز پرداخت 450 میلیاردی به آمریکا دیگر چه چیزی بیش از این مانده است که بن سلمان برای آمریکا و "دونالد ترامپ" رئیس جمهور آمریکا انجام نداده باشد؟

اما بحث تماس بین شاهزادگان متهم شده و آمریکا نیز به نوبه خود یک رسوایی است زیرا این موضوع غیر منطقی است و شاهزاده احمد و بن نایف روابط خوبی با آمریکا دارند اما آمریکا عملا آنان را نیازموده است که بتوان گفت، بن نایف و یا شاهزاده احمد را جایگزین بن سلمان کند در نتیجه این یک موضوع نامعقول است.

هر کسی که منافع آمریکا را تضمین کند واشنگتن از او حمایت‌ می‌کند

نکته دیگر اینکه برای آمریکا اهمیتی ندارد که چه کسی در عربستان قدرت را در دست بگیرد چه از نسل شاهزادگان قدیم باشد چه از نسل فرزندان و نوادگان آنان بلکه مهم تضمین منافع آمریکا است و هر کس این منافع را تضمین کند آمریکا با او خواهد بود و اکنون نیز با محمد بن سلمان است و دیدیم که چگونه آمریکا بر جنایت‌های محمد بن سلمان در جهان سرپوش گذاشت و از مجازات بین‌المللی و مجازات‌های دیگر او در دادگاههای بین‌المللی و غیره در ارتباط با موارد نقض حقوق بشر در داخل عربستان و یا خارج از آن جلوگیری کرد.

بنابراین اگر نواده سعودی دیگری روی کار بیاید و رو در روی آمریکا قرار بگیرد، طبیعی است که آمریکا با او نخواهد بود اما اگر یک نفر از نسل پدران و یا فرزندان به قدرت برسد و آنچه آمریکا می خواهد، تقدیمش کند، طبیعی است که آمریکا با او خواهد بود بنابراین معیار آمریکا نه نسل پدران و اجداد سعودی است و نه نسل جوانان و فرزندان، بلکه معیار اصلی آن تحقق اهداف مورد نظر خود است.

این کارشناس عرب افزود: امروز نیز شاهد عادی سازی روابط عربستان و امارات با رژیم صهیونیستی در راستای خدمت به آمریکا هستیم و اخباری در مورد سوق یافتن به سمت امضای توافقنامه عدم تجاوز بین عربستان و اسرائیل نیز هستیم و از ائتلاف‌ها و توافقنامه‌هایی صحبت می‌شود که در سطح عادی سازی روابط نیست بلکه به رویارویی با ایران و نیروهای ضد آمریکایی در منطقه مربوط می‌شود.

با این توضیحات باید پرسید آمریکا چه چیزی بیش از این می‌خواهد؟ در اصل شاهزاده محمد بن نایف و پدرش بودند که عربستان و تمام امکانات آن را در اختیار آمریکا قرار دادند تا جایی که تصمیمات عربستان و همه مسائل این کشور در اختیار آمریکا است.