پشت این چهره زمخت؛ آیا پوتین به ایران خیانت می‌کند؟

کد خبر: 943048

یوری کوچتکوف در المانیتور ‏نوشت: اگرچه روسیه و ایران از حکومت بشار اسد در سوریه پشتیبانی می‌کنند، این باور ‏عمومی در بین تحلیلگران سیاسی وجود دارد که شکاف بین دو کشور پیرامون برخی ‏مسائل منطقه‌ای عمیق‌تر شده است. ‏

پشت این چهره زمخت؛ آیا پوتین به ایران خیانت می‌کند؟

انتخاب: در ادامه این مطلب آمده است: یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در مصاحبه با وبگاه اکسیوس گفت: «بدون شک ‏رهبران ایران از این موضوع خوشحال نیستند که مشاوران امنیتی آمریکا، اسرائیل و ‏روسیه این ماه برای گفتگو در مورد آینده سوریه با یکدیگر دیدار خواهند کرد». ‏

نشانه‌های زیادی برای اختلاف بین روسیه و ایران وجود دارد. ولادمیر پوتین، رئیس ‏جمهور روسیه بعد از تشدید تحریم‌های آمریکا کمک محدودی برای ایران فراهم کرده ‏است. پوتین در واکنش به افزایش تنش‌ها بین تهران و واشنگتن در هفته‌های اخیر و ‏احتمال خروج ایران از برجام گفت: «کشور ما آتش نشانی نیست که هر بحرانی را ‏خاموش کند». ‏

ایران و روسیه همچنین برای تسلط پیدا کردن بر بخش امنیتی سوریه در حال رقابت ‏با یکدیگر هستند. همچنین باید به یاد داشته باشیم که پوتین نقش مهمی در ‏بازگردانده شدن جسد یکی از سربازان اسرائیلی در آوریل امسال داشت. این اقدام ‏پوتین باعث خوشحالی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و عصبانیت تهران شد. ‏

بنابراین، آمریکا و اسرائیل می‌توانند از شکاف موجود بین مسکو و تهران بهره برداری ‏کنند. بقای رژیم بشار اسد پیروزی بزرگی برای پوتین محسوب می‌شود. بدون شک ‏مقامات آمریکایی از نتیجه جنگ داخلی سوریه راضی نیستند. مداخله نظامی روسیه ‏به تثبیت حکومت اسد و گسترش نفوذ روسیه در منطقه منجر شد. بدون شک روسیه ‏همان تجربه گذشته خود در افغانستان را در سوریه تکرار نخواهد کرد. پوتین قصد دارد ‏حضور خود در این کشور را ادامه دهد.

اما رئیس جمهور روسیه برای گسترش نفوذ خود در منطقه باید روابطش با ایران و ‏ترکیه را تقویت کند. بنابراین، نباید انتظار داشته باشیم که رقابت تهران و مسکو در ‏سوریه یا فشار‌های آمریکا باعث شود که پوتین به ایران خیانت کند. ‏

ماکسیم سوچکوف، تحلیلگر روسی معتقد است که نیکلای پاتروشف، دبیر شورای ‏امنیت ملی روسیه در اجلاس این ماه احتمالا همان طرحی را پیشنهاد خواهد کرد که ‏پوتین در کنفرانس سال قبل در هلسینکی به ترامپ پیشنهاد کرده بود. قرار بود این ‏طرح نقشه راهی برای جدا کردن نیرو‌های ایرانی و اسرائیلی در بلندی‌های جولان ‏فراهم کند، اما در نهایت نتیجه‌ای به همراه نداشت. اما شاید روسیه بتواند در شرایط ‏نابسامان و پرتنش کنونی در منطقه این پیشنهاد خود را عملی کند. ‏

مقامات آمریکایی و اسرائیلی امیدوارند که روسیه بتواند یک منطقه حائل بین ایران و ‏اسرائیل در نقاط مرزی ایجاد کند یا حتی رهبران ایران را برای عقب راندن نیرو‌های ‏تحت حمایت خود از منطقه قانع کند. پوتین می‌تواند از این طریق نفوذ خود در ‏منطقه را به اثبات برساند. ‏

البته پوتین در نهایت به دنبال کاهش تحریم‌های آمریکا علیه روسیه و بهبود روابط ‏بین دو کشور است. رابطه بین دو کشور بعد از پرونده دخالت‌های روسیه در انتخابات ‏ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ رو به وخامت گذاشته بود. پوتین می‌داند که این موضوع ‏در آینده نزدیک محقق نخواهد شد، زیرا ترامپ نمی‌تواند به تنهایی تحریم‌های روسیه ‏را لغو کند. مسکو حاضر است برای حل مسائل مرتبط با سوریه با دولت ترامپ ‏همکاری کند، اما بدون شک پوتین رایگان برای کسی کار نمی‌کند. ‏

اختلافات بین پوتین و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه بر سر ادلب همچنان ‏دارد. به نظر می‌رسد که حمله نیرو‌های بشار اسد به این استان هزینه بالایی برای ‏آنکارا به دنبال خواهد داشت. روسیه هفته گذشته قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل ‏در مورد بحران ادلب را وتو کرد. نماینده روسیه به این موضوع اعتراض کرد که در قطع ‏نامه اشاره‌ای به حضور یکی از گروه‌های مرتبط با القاعده با نام حیات تحریر الشام در ‏ادلب نشده است. تاکنون بیش از ۲۷۰ هزار غیر نظامی از این منطقه فرار کرده اند. ‏نیرو‌های دولت سوریه با پشتیبانی روسیه این استان در مرز ترکیه را محاصره کرده ‏اند. ‏

حمله نیرو‌های بشار اسد به ادلب باعث سرد شدن روابط بین آنکارا و مسکو شده است. ‏ماکسیم سوچکوف، تحلیلگر روسی در این ارتباط گفت: «بحران ادلب فرصت خوبی ‏در اختیار پوتین قرار داده است تا روابط خود را با اردوغان بهبود دهد. دو طرف می ‏توانند همکاری‌های دو جانبه و نظامی خود را تقویت کنند. پوتین و اردوغان در ‏سپتامبر ۲۰۱۸ توافق سوچی را امضا کردند. مطابق با این توافق قرار بود یک منطقه ‏حائل بین گروه‌های تروریستی و ارتش سوریه ایجاد شود و واحد‌های گست سیار ‏ارتش ترکیه و پلیس نظامی روسیه این محدوده را کنترل کنند».

اما آنکارا نتوانست به تعهدات خود در قبال این توافق عمل کند و حضور شبه نظامی ‏های تروریستی در این منطقه پررنگ‌تر شده است. روسیه احساس می‌کند که ‏وضعیت ادلب به زودی از کنترل آن‌ها خارج خواهد شد، زیرا گروهک حیات تحریر ‏الشام در حال تثبیت کردن مواضع خود در این منطقه است. تهران و دمشق نیز روسیه ‏را برای شروع عملیات آزاد سازی ادلب تحت فشار قرار داده اند.

اما استراتژی آنکارا در ادلب با بن بست روبرو شده است. باید توجه داشته باشیم که ‏ادلب به عنوان آخرین سنگرگاه گروه حیات تحریر الشام در نظر گرفته می‌شود. ‏اعضای این گروه چاره‌ای جز فرار کردن به داخل خاک ترکیه نخواند داشت. دولت ‏بشار اسد قصد دارد که با پشتیبانی پوتین کار گروه حیات تحریر الشام و دیگر مخالفان ‏باقی مانده را تمام کند. اما حمله به ادلب میتواند هزینه بسیار بالایی برای ترکیه به ‏دنبال داشته باشد. ترکیه در حال حاضر میزبان بیش از سه میلیون پناهجوی سوری ‏است و نمی‌تواند موج جدیدی از پناهجویان را به داخل کشور راه بدهد. ‏

افزایش خطر درگیری در ادلب باعث نزدیک شدن دولت اردوغان و آمریکا شده است. ‏اگرچه آنکارا و واشنگتن اختلافات زیادی در مورد سوریه دارند، اما هر دو به دنبال ‏جلوگیری از حمله نیرو‌های بشار اسد و پوتین به ادلب هستند. ‏

ترامپ در تاریخ ۲ ژوئن در صفحه توییتر خود خواستار توقف حملات نیرو‌های روسیه و ‏بشار اسد شد. آمریکا همچنین در مورد استفاده از تسلیحات شیمیایی ابراز نگرانی ‏کرده است، اما در صورتی که ترکیه و آمریکا نتوانند راه حلی برای ایجاد یک منطقه ‏حائل در ادلب پیدا کنند، احتمالا اردوغان دوباره به پوتین روی خواهد آورد. دست یابی ‏به یک راه حل سیاسی برای این بحران وابسته به توانایی پوتین در نزدیک‌تر کردن ‏مواضع اردوغان و بشار اسد خواهد بود. ‏

۰

دیدگاه تان را بنویسید

 

نیازمندیها

تازه های سایت