آیا «بهار بالکان» در راه است؟

خبرگزاری فارس: نشریه آلمانی «اشپیگل» در گزارشی با عنوان «بهار اعتراض در غرب بالکان» به تداوم اعتراض‌ها در هفته‌های اخیر علیه دولت‌های اروپایی حوزه غرب بالکان پرداخت.

در این گزارش آمده است که چندین هفته است که ده‌ها هزار نفر در کشور‌های حوزه بالکان در اعتراض به سیاست‌های دولت‌های منطقه به خیابان می‌آیند. طیف گسترده‌ای از شرکت‌کنندگان در این تظاهرات‌ها حضور دارند؛ کارمندان ساده، صاحبان کسب و کار‌های کوچک، روشنفکران، دانشگاهیان و بازنشستگان از جمله افرادی هستند که در تظاهرات‌ها شرکت می‌کنند.. جنبش آن‌ها این نام‌ها را دارد: «عدالت برای دیوید» و «یکی برای پنج میلیون» یا «ایستادگی» و در جریان تظاهرات فریاد می‌زنند: «دزدها»، «استعفا» یا «ما دولت هستیم.»

در توصیف تحولات اخیر، کاربران شبکه‌های اجتماعی به پدیده‌ای به نام «بهار بالکان» اشاره می‌کنند. در صربستان، مونتنگرو، آلبانی مردم به صورت منظم در اعتراض به فساد و استبداد طبقه حاکم تظاهرات می‌کنند. این اعتراض‌ها نخست با یک جرقه آغاز شدند، اما در گذر زمان بیشتر شدند و به فساد و جرایم سازمان‌یافته در سطح دولتی و زندگی عموم مردم که چشم‌انداز چندان مطلوبی از آن وجود ندارد، گسترش یافت.

در پی قتل جوانی ۲۱ ساله در آوریل ۲۰۱۸ در جمهوری صرب بوسنی، جنبش عدالت برای دیوید شکل گرفت و باعث شد تا ده‌ها هزار نفر علیه فساد و سرکوب دولت «میلوراد دودیک» اعتراض کنند.

در شهر «کروشواک» در صربستان هم در نوامبر ۲۰۱۸ «بروکو اشتفانویچ» رهبر مخالفان مورد ضرب‌وستم قرار گرفت و به شدت زخمی شد. از آن زمان در صربستان تظاهرات‌هایی با عنوان «یکی برای پنج میلیون» برگزار می‌شود و هر هفته ده‌ها هزار نفر در اعتراض به سیاست‌های «الکساندر ووچیچ» رئیس‌جمهور صربستان در سراسر این کشور به خیابان می‌آیند. در آلبانی هم از دسامبر گذشته دانشجویان تظاهرات‌هایی را در اعتراض به شرایط بد آموزشی و اوضاع نامناسب را ترتیب داده‌اند که انتقاد‌هایی را متوجه سیاست‌های «ادی راما» نخست‌وزیر آلبانی و احتمال ارتباط وی با جنایات سازمان‌یافته کرده است. در مونتنگرو هم اعتراض‌ها از یک افشاگری در ژانویه آغاز شد. یکی از بازرگانان فراری در ژانویه گذشته ویدئویی منتشر کرد که در آن از پرداخت ۱۰۰ هزار یورو به عنوان رشوه به حزب «میلو جوکانوویچ» رئیس جمهور مونتنگرو پرده برداشت. وی و خاندانش تقریبا از ۳۰ سال گذشته با راهکار‌های مافیایی در کشور حکومت می‌کنند. افشاگری درباره این اقدام باعث شکل‌گیری جنبش «ایستادگی» شد.

پیشتر هم در غرب بالکان جنبش‌های اعتراضی مانند آنچه در بوسنی در سال ۲۰۱۴ و مقدونیه سال ۲۰۱۶ رخ داد، شکل گرفته بود، اما در حال حاضر دامنه این اعتراض‌ها به تمامی منطقه گسترش یافته است. یک کارشناس مسایل غرب بالکان در دانشگاه وین در این مورد به نشریه آلمانی «اشپیگل» گفت که در طول سال‌های سال، برای نخستین‌بار فرصتی ایجاد شده است که مردم چشمان خود را بر روی اقدامات سردمداران حکومتی نبندند.

وی گفت که مردم خواستار دموکراسی بیشتر هستند، اما هنوز زود است که بتوان گفت، تغییراتی در این کشور‌ها رخ می‌دهند یا خیر. بهبود اوضاع آموزشی و بهداشتی، ارتقای وضعیت زیرساخت‌ها و مسایل زیست‌محیطی از خواسته‌های مردم هستند.