کشتههایی که به حساب نمیآیند
آمریکا ۱۶ سال است که جنگ پهپادی خود را در یمن به بهانه سرکوب شاخه القاعده در این کشور به اجرا درآورده اما آنچه در این میان نادیده گرفته شده تلفات غیرنظامیان در اثر موشکهای این پهپادها است.
خبرگزاری ایسنا: هیچ شمارش جامعی از این کشتههای غیرنظامی به دلیل دشوار بودن تایید هویتها وجود ندارد اما خبرگزاری آسوشیتدپرس در بررسی این حملات پهپادی تنها برای سال جاری میلادی دریافته که دستکم ۳۰ تن از این کشتهها احتمالا تعلق خاطری به القاعده نداشتهاند.
این حدود یک سوم کشتههای مربوط به این حملات پهپادی از سال ۲۰۱۸ است. پنتاگون تاکنون ارزیابی از جانب خود درمورد این تلفات منتشر نکرده اما یک پایگاه داده مستقل که یکی از معتبرترینها در ردگیری خشونتها در یمن است، اعلام داشته که ۸۸ کشته شامل شبهنظامیان و غیرنظامیان را در اثر حملات این پهپادها طی سال جاری میلادی شمارش کرده است.
آسوشیتدپرس در شمارش خود نظر به این انداخته که تا چه میزان غیرنظامی به صورت اشتباه هدف حملات پهپادی آن هم در زمانی که دولت ترامپ به میزانی چشمگیر استفاده از پهپادهای مسلح را تشدید کرده قرار میگیرد.
براساس یک شمارش دفتر روزنامهنگاری تحقیقی در آمریکا دولت ترامپ در مدت حدود دو سال از ریاستجمهوری وی ۱۷۶ مورد از این حملات را انجام داده در حالی که در کل مدت هشت ساله دولت اوباما تعداد این حملات پهپادی ۱۵۴ مورد بود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس شمارش خود را بر مبنای مصاحبه با شاهدان، خانوادهها، رهبران قبایل و فعالان قرار داده است. اکثر کشتهها معادل ۲۴ نفر غیرنظامی بودهاند؛ دستکم شش تن دیگر شبهنظامیانی از نیروهای حامی دولت بودهاند - به این معنی که آنها درواقع در سمت آمریکا قرار داشتهاند - که در زمان دور بودنشان از خط مقدمهای درگیری و حضور در زندگی غیرنظامی خود هدف این حملات قرار گرفتند.
در درگیریهای منطقه تلفات این حملات پهپادی اغلب مورد توجه قرار نمیگیرند چراکه نابودی بسیار بزرگتری از جانب همپیمانان آمریکا در ائتلاف تحت رهبری عربستان برای حمله به یمن صورت گرفته است. براساس برخی برآوردها بیش از ۵۷ هزار غیرنظامی و شبهنظامی در جنگ داخلی یمن کشته شده و هزاران تن دیگر نیز به دلیل گرسنگی ناشی از درگیری جان خود را از دست دادهاند.
با این حال قتل فقط یک نفر آن هم جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی به دست عوامل عربستان در کنسولگری متعلق به کشور خودش انزجار بینالمللی بیشتری نسبت به هر یک از جانهای از دست رفته در جنگ یمن ایجاد کرد.
در مقام مقایسه تلفات پهپادهای آمریکایی در یمن به صدها تن از جمله غیرنظامی و شبهنظامی میرسد. برخی پایگاههای داده تلاش میکنند این کشتهها را پیگیری کنند و نتایج گوناگونی داشتهاند. دفتر خبرنگاری تحقیقی تعداد ۱۰۲۰ کشته ناشی از این حملات را از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ در دولت اوباما ثبت کرد و در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ تحت دولت ترامپ تعداد ۲۰۵ کشته را ناشی از این حملات ثبت کرد.
یک پایگاه داده دیگر متعلق به پروژه رخداد و مکان درگیری مسلحانه تعداد ۳۳۱ کشته را در دو سال گذشته در این خصوص ثبت کرد.
شمارش غیرنظامیان در میان این تعداد به دلیل دشواری تعیین تعلق خاطر یک نفر به القاعده در کشوری متشکل از گروههای شبهنظامی مختلف پیچیده است. القاعده به جنگ علیه حوثیها پیوسته و بسیاری از شبهنظامیانش وارد گروههای شبهنظامی تسلیح و تامین مالی شده از سوی ائتلاف مورد حمایت آمریکا شدهاند.
در سال ۲۰۱۵ حملات پهپادی آمریکا باعث کشته شدن ناصر الوحیشی، رهبر ارشد القاعده در شبه جزیره عرب به عنوان شاخه القاعده در یمن شد.
اما پهپادها موجب شد که نیروهای القاعده در عین حال مجبور به محدود کردن تحرکاتشان و پنهان شدن در کوهستانها و اجتناب از گردهماییهای بزرگ و محدود کردن استفاده از تلفنهای همراه شوند. این گروه از مناطق تحت کنترلش در جنوب عقبنشینی کرد اما اجازه پیدا کرد که در معاملههای پنهانی که با امارات متحده عربی برقرار کرده سلاحها و پولهایش را حفظ کند.
طی سالهای گذشته هزینه تعقیب رهبران ارشد این گروه بالا بوده است.
به عنوان مثال آمریکا دستکم ۶۶ غیرنظامی، شامل ۳۱ کودک را در تعقیب ناموفق یک نفر یعنی قاسم الریمی، یکی از بنیانگذاران القاعده در شبه جزیره عرب که در ۲۰۱۵ جانشین الوحیشی به عنوان رهبری گروه شد، به کشتن داده است. این کشتهها در طی دو یورش ظاهرا برای هدف گرفتن الریمی به وقوع پیوست که اولین آنها در ۲۰۰۹ در روستای المجاله در جنوب یمن و دومی در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۷ چند روز بعد از آغاز به کار دولت ترامپ و در جریان حمله نیروهای ویژه آمریکایی به روستایی در استان بیضا به وقوع پیوست.
دیدگاه تان را بنویسید