قصاب روزنامه نگاران

روزنامه جوان: راز ناپدید شدن مرموز روزنامه‌نگار سرشناس سعودی درکنسولگری عربستان در آنکارا سرانجام پس از پنج روز معلوم شد. مقامات قضایی و پلیسی ترکیه برآورد کرده‌اند که روزنامه‌نگار سرشناس سعودی در کنسولگری شکنجه شده، به قتل رسیده و جسد او سلاخی و سپس به بیرون از کنسولگری منتقل شده است. اوایل روز گذشته خبرگزاری رویترز گزارش داد ارزیابی‌های اولیه ترکیه حاکی از آن است که جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست داخل کنسولگری عربستان کشته شده است. خبرگزاری رویترز با گزارش این خبر به نقل از منابع آگاه اضافه کرد وی ترور شده و جسدش از کنسولگری به بیرون منتقل شده است. یکی از این منابع آگاه گفت: «ارزیابی اولیه پلیس ترکیه این است که خاشقجی داخل کنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته شده است. ما معتقدیم این قتل با برنامه‌ریزی قبلی صورت گرفته و جسد او به بیرون از کنسولگری منتقل شده است.» خاشقجی، ستون‌نویس ثابت روزنامه سعودی الحیات بود که تا چند ماه پیش همزمان در لندن، ریاض و بیروت چاپ می‌شد، اما چند ماهی است که انتشار کاغذی آن متوقف شده است. خاشقجی به دلیل انتقاد از سیاست‌های دولت فعلی عربستان از نوشتن در این روزنامه منع شد و مدتی بعد، راهی امریکا و مقیم این کشور شد. او اخیراً با روزنامه واشنگتن‌پست همکاری می‌کرد. نام جمال خاشقجی پیش‌تر در فهرست افراد بازداشتی تحت تعقیب توسط «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی قرار گرفته بود.

قتل با برنامه‌ریزی قبلی گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که قتل خاشقجی از قبل برنامه‌ریزی شده بود. شبکه الجزیره گزارش داد: مقامات سعودی با دعوت از جمال خاشقجی روزنامه نگار مشهور عربستانی برای مراجعه به کنسولگری در روز سه شنبه گذشته، برای ترور او از قبل برنامه‌ریزی کرده بودند. حتی منابع پلیس ترکیه تأیید کردند قتل خاشقجی به دست گروهی صورت گرفت که در همان روزی که مسئولان کنسولگری از خاشقجی خواسته بودند برای دریافت برگه‌های رسمی به کنسولگری مراجعه کند، وارد استانبول شده بودند. جمال خاشقجی یک هفته پیش از آن خواستار دریافت این برگه‌ها شده بود. همچنین روزنامه واشنگتن‌پست بامداد یک شنبه به نقل از دو منبع آگاه به تحقیقات در خصوص این پرونده گزارش داده ترور خاشقجی به دست یک تیم سعودی انجام شده که با هدف مشخص قتل او به استانبول اعزام شده بودند. یکی از این منابع به واشنگتن‌پست گفت: «محققان ترکیه‌ای معتقدند تیمی با ۱۵ عضو از عربستان [برای انجام این کار]آمده بودند. قتل از پیش‌برنامه‌ریزی‌شده انجام شده است.» روز گذشته اخباری از پیدا شدن جسد خاشقجی در استانبول منتشر شد هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش مقامات ترکیه این خبر را رسماً تأیید نکردند. مجتهد، کاربر سرشناس سعودی در صفحه خود در توئیتر نوشت... یکی از ۱۵ نفری که مقامات ترکیه اعلام کردند همزمان با ناپدید شدن جمال خاشقجی وارد ترکیه و سپس از این کشور خارج شده‌اند، فردی است که ارتباط بسیار نزدیک با محمد بن سلمان (ولیعهد سعودی) دارد و احتمالاً او همان کسی است که این عملیات را مدیریت کرده است. اگر این احتمال درست باشد، علت شیوه غیرحرفه‌ای انجام این عملیات همین است، زیرا او به حماقت مشهور است. البته وی با اسمی دیگر وارد ترکیه شده است.

واکنش‌ها خبر مرگ خاشقجی موجی از واکنش‌ها و انتقاد‌ها را در پی داشت. اکثر فعالان و ناظران کشور‌های غربی به‌ویژه امریکا را مقصر اینگونه رفتار‌های غیرمعمول و «افسارگسیخته» محمد بن سلمان دانستند. آن‌ها می‌گویند اگر دولت‌های غربی در مقابل دزدیدن سعد حریری نخست‌وزیر لبنان و عده‌ای از شاهزاده‌های سعودی واکنش جدی نشان می‌دادند محمد بن سلمان جرئت نمی‌کرد تا اینگونه مخالفان خود را سربه نیست کند. فعالان هشدار دادند اگر غرب واکنش جدی نشان ندهد باید منتظر تکرار اینگونه اقدامات محمد بن سلمان علیه مخالفان خود باشیم. روزنامه واشنگتن پست درباره انتشار اخباری درباره مرگ خاشقجی نوشت، در صورت اثبات این اخبار به منزله اقدامی وحشیانه است. عفو بین‌الملل نیز در این باره اعلام کرد، ترور خاشقجی اشاره وحشتناکی است به اینکه جان منتقدان حتی در خارج از عربستان نیز در خطر است. سازمان خبرنگاران بدون مرز نیز گزارش داد، کشته شدن خاشقجی امری وحشتناک و اتفاقی غیرقابل قبول در آزادی مطبوعات محسوب می‌شود. وزارت امور خارجه امریکا هم اعلام کرد گزارش منابع ترکیه‌ای درباره کشته شدن خاشقجی در داخل کنسولگری سعودی در استانبول را از نزدیک پیگیری می‌کند. کریس مورفی، عضو کمیته روابط خارجی سنای امریکا گفت: اگر این خبر درست باشد که عربستانی‌ها جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی را به کنسولگری‌شان در ترکیه کشانده و او را در آنجا به قتل رسانده‌اند، در این صورت باید روابط‌مان را با عربستان کاملاً قطع کنیم. وی گفت: عربستان باید فوراً توضیح بدهد که چه بر سر خاشقجی آمده است. عربستان تکذیب کرد یک منبع مسئول در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول ترکیه، اخبار مربوط به «قتل خاشقجی در کنسولگری» را تکذیب کرد. به گزارش شبکه خبری العربیه، این مسئول که نامش فاش نشد، از انتشار چنین اخباری ابراز انزجار کرد و گفت که «این اتهامات کاملاً بی‌اساس را رد می‌کند» و تردید دارد که این اخبار از جانب مسئولان مطلع ترکیه یا کسانی که موضوع به آنان واگذار شده، مطرح شده باشد. ساعتی بعد محمد العتیبی، کنسول عربستان در استانبول با نشان دادن بخش‌هایی از کنسولگری به دوربین خبرگزاری رویترز، مدعی شد که این کنسولگری اطلاعی از سرنوشت خاشقجی ندارد. شواهد میدانی و اظهارات محمد عتیبی سرکنسول عربستان سعودی در استانبول نشان می‌دهد که اسناد حضور خاشقجی در کنسولگری عربستان از جمله تصاویر دوربین‌های مدار بسته این مکان دیپلماتیک توسط مقامات امنیتی آل‌سعود معدوم شده است. محمد عتیبی، سرکنسول عربستان سعودی در استانبول در پی ناپدید شدن خاشقجی در‌های سرکنسولگری را به روی خبرنگاران رویترز باز و اعلام کرد که به علت فعال نبودن دوربین‌های مدار بسته، تصاویر ورود و خروج خاشقجی در ساختمان کنسولگری ثبت نشده است و هیچ فیلمی موجود نیست.