بن‌ بست در تشکیل دولت جدید لبنان

خبرگزاری تسنیم: همزمان با آغاز چهارمین ماه مأمور شدن سعد حریری به تشکیل کابینه جدید لبنان همچنان هیچ روزنه امیدی نسبت به تشکیل کابینه در شرایط حساس منطقه‌ای دیده نمی‌شود. شاید بیشترین چیزی که در شرایط کنونی لبنانی‌ها را تهدید می‌کند، اوضاع اقتصادی بحران زده این کشور است که هر اندازه در روند تشکیل دولت تاخیر ایجاد شود، این بحران نیز طولانی‌تر خواهد شد. این موضوع چیزی بود که نبیه بری رئیس پارلمان لبنان در جریان دیدار با ولید جنبلاط رئیس دروزی های لبنان به آن اشاره کرد.

در همین رابطه سعد حریری نخست وزیر لبنان قرار است دور جدیدی از تماس‌ها و مشاوره‌ها را بعد از مرخصی و سفر خارجی خود آغاز کند.

بعد از نشست امروز فراکسیون المستقبل، احتمالا نخست‌وزیر مأمور تشکیل کابینه به سوالات خبرنگاران در خصوص تحولات پرونده تشکیل کابینه پاسخ خواهد داد. وی همچنان اصرار دارد که از ماموریت خود کنار نخواهد کشید و دولت اکثریت تشکیل نخواهد داد، اما راهکاری برای تشکیل دولت در شرایط کنونی ارائه نمی‌دهد.

از سوی دیگر نبیه بری رئیس پارلمان که نسبت به ضرورت تشکیل دولت در شرایط کنونی آگاهی کافی دارد، تحرکات گسترده‌ای را در رویکردهای مختلف آغاز کرده است. وی از یک سو پرونده تشکیل دولت را با دقت دنبال می‌کند و از سوی دیگر تلاش دارد موانع موجود در این مسیر را از پیش رو بردارد. بری همچنین خود را آماده می‌کند تا در مراسم بزرگی که جنبش امل در روز 31 آگوست به مناسبت سالروز ربایش امام موسی صدر و همراهانش برگزار می کند، شرکت کند. وی قرار است در این مراسم سخنرانی مهمی داشته باشد.

در همین رابطه جریان آزاد ملی حزب نیروهای لبنانی و حزب سوسیالیست ترقی خواه را به اجرای دیکته‌های طرف‌های خارجی جهت مانع‌تراشی در روند تشکیل دولت متهم کرده است. این حزب همچنین رئیس حزب نیروهای لبنانی را به بازگرداندن مذاکرات تشکیل دولت به نقطه صفر متهم می‌کند. این در حالی است که سمیر جعجع رئیس حزب نیروهای لبنانی در توئیتر خود نوشت که حرام است که برخی اقدام به مانع تراشی در روند تشکیل دولت و منافع کشور می‌کنند و تلاش آنها تنها در راستای مهار حزب نیروهای لبنانی است.

حزب‌الله لبنان و جنبش امل به نظر می‌رسد به روند فراتر از تشکیل دولت می اندیشند و بیشتر به مفاد بیانیه وزارتی و ترسیم سمت و سوی دولت آینده برای حل و فصل برنامه‌های دراز مدت کشور می‌پردازند.

میشل عون رئیس جمهور لبنان در این رابطه گفته است که تعدد طایفه‌ها و احزاب مشکلاتی را در روند تشکیل دولت ایجاد کرده است. قانون اساسی می‌گوید که نخست وزیر مأمور تشکیل کابینه باید ساختار خود را ارائه دهد و سپس رایزنی ها را با رئیس جمهور در این رابطه آغاز کند. ما تا این لحظه همچنان در مرحله گوش دادن نخست‌وزیر به مطالبات احزاب هستیم و او باید طرحی را برای ساختار دولت ارائه کند. ما همچنان منتظر این طرح هستیم.

در حالی که سعد حریری همچنان نتوانسته پیش نویسی برای تشکیلات دولت آینده به رئیس‌جمهور ارائه کند، اما منابع نزدیک در گفتگو با روزنامه البناء لبنان خبر موافقت او با تشکیل دولت اکثریت یا کناره‌گیری از روند تشکیل کابینه را تکذیب می‌کنند. شبکه خبری او تی وی به نقل از منابع جریان المستقبل تاکید دارد که حریری همچنان بر تشکیل حکومت وحدت ملی اصرار دارد. البته رفتار حریری در برخی موارد با این ادعا سازگاری ندارد، چرا که یکی از موانع اصلی عدم تشکیل دولت عدم اعطای سهمیه وزارتی به 10 نماینده اهل تسنن است که خارج از لیست المستقبل موفق به راهیابی به پارلمان لبنان شده‌اند.

مجموعه این عوامل روند تشکیل دولت را در بن بستی قرار داده که دست‌کم در کوتاه مدت برون رفتی از آن قابل تصور نیست. ارجحیت منافع حزبی بر مصالح دولتی در میان احزاب لبنانی بعلاوه وابستگی تعدادی از این احزاب به طرف‌های خارجی از مهم‌ترین موانع موجود در روند تشکیل دولت است. بسیاری از احزاب لبنان نمی‌خواهند مرجعیت انتخابات پارلمانی اخیر برای مشخص شدن کرسی‌های وزارتی را بپذیرند. از سوی دیگر بسیاری از طرف‌های خارجیِ مداخله جو در سوریه و جنگ افروزان در یمن موازنه‌های کنونی منطقه‌ای را برای تشکیل دولت جدید در لبنان مناسب نمی‌بینند.

باید دید دلسوزان لبنانی چه موقع می‌توانند قید و بندهای نامرئی داخلی و خارجی را از پای دولت جدید این کشور باز کنند تا دولت آینده اندکی به مشکلات معیشتی و اجتماعی مردم رسیدگی کند.