چانه زنی‌های سیاسی برای آتش‌بس در غزه

خبرگزاری فارس: گرچه سفر هیأت‌هایی از حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی به مصر برای آشتی ملی و توافق آتش‌بس طی چند هفته اخیر در جریان بود، اما این تحرکات وقتی وارد فاز جدی‌تری شده است.

مصر به تعدادی از رهبران حماس در خارج، اجازه ورود به غزه را داد و برای اولین بار از زمان تاسیس حماس، نشست دفتر سیاسی حماس در غزه طی چهار روز متوالی (از دوم آگوست ۲۰۱۸ تا هفتم آگوست ۲۰۱۸، ۱۱ مرداد تا ۱۶ مرداد) برگزار شد. هیأت مذکور پس از نشست چهار روزه راهی مصر شد و نتایج آن را به اطلاع اعضای سازمان اطلاعات مصر رساند.

حماس پس از جلسات یاد شده بیانیه‌ای صادر کرد و ضمن اعلام رویکرد‌های هفت‌گانه این جنبش، تصریح کرد بدون توافق و اجماع ملی هیچ توافق آتش‌بسی به رژیم صهیونیستی امضا نخواهد کرد (جزئیات بیشتر اینجا و اینجا).

در همین راستا، ژنرال «عباس کامل» رئیس سازمان اطلاعات مصر روز چهارشنبه هفته گذشته (۲۴ مردادماه) به صورت مخفیانه به تل‌آویو سفر و با مقامات رژیم صهیونیستی دیدار کرد، گفته می‌شود هدف اصلی این سفر، مذاکره بر سر جزئیات طرح پیشنهادی مصر برای برقراری آتش‌بس است.

محتوای توافق بر اساس گزارش طبق گزارش «العربی الجدید» دارای سه بُعد فوق است؛ اول: آتش‌بس نظامی متقابل به نحوی که گروه‌های فلسطینی از پرتاب موشک، ارسال بادبادک و بالن‌های آتش‌زا و نیز راهپیمایی‌های بازگشت در مرز نوار غزه دست بردارند و در مقابل، «اسرائیل» به جنایت‌های خود علیه فلسطینی‌ها پایان دهد. دوم: کم کردن واقعی از (شدت) محاصره اسرائیلی-مصری علیه نوار غزه به همراه اجرای طرح‌های توسعه. سوم: آغاز مذاکرات مربوط به آزادی اسرای اسرائیلی در دست حماس.

روزنامه «هاآرتص» هم هفته گذشته به نقل از مقامات صهیونیست، شش بند فوق را برای آتش‌بس برشمرد: آتش‌بس فراگیر، بازگشایی تمام گذرگاه‌های غزه و گسترش محدوده ماهیگیری در سواحل این منطقه (به ۱۴.۵ کیلومتر)، ارسال کمک‌های پزشکی و بشردوستانه، تبادل زندانیان فلسطینی با صهیونیست‌های مفقود در نوار غزه، بازسازی وسیع زیرساخت‌های غزه با منابع مالی خارجی و گفتگو درباره ساخت بندر و فرودگاه برای نوار غزه.

البته گزارش‌ها نشان می‌دهد چانه‌زنی‌ها میان حماس و رژیم صهیونیستی برای کسب امتیازات بیشتر در این مذاکرات غیرمستقیم با نظارت مصر، شدید است و بر سر این امتیازات هنوز اختلافاتی وجود دارد.

ساز مخالف تشکیلات خودگردان.

اما تشکیلات خودگردان با این توافق آتش‌بس میان حماس و رژیم صهیونیستی به شدت مخالف است و از حماس خواسته به مذاکرات مذکور پایان دهد. در همین راستا شبکه اسرائیلی «ریشت کان» مدعی شد محمود عباس تهدید کرده اگر حماس به توافق آتش‌بس با «اسرائیل» برسد، حمایت مالی خود از نوار غزه را به صورت کامل متوقف می‌کند (جزئیات بیشتر).

امروز نیز «صائب عریقات» دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین «ساف» از حماس درخواست کرد این مذاکرات را کنار بگذارد، وی گفت: صحبت از آتش‌بس میان گروه‌های فلسطینی و اسرائیل «خط قرمز» است. ساف به عنوان نماینده ملت فلسطین، همان طرفی است که باید درباره آتش‌بس با تل‌آویو صحبت کند نه گروه‌های فلسطینی.

«اسامه القواسمی» سخنگوی فتح نیز ادعا کرد ورود حماس به مذاکرات آتش‌بس با رژیم صهیونیستی و عبور از سازمان آزادیبخش فلسطین جز در قالب اجرایی شدن «معامله قرن» (طرح پیشنهادی آمریکا برای تسویه فلسطین) تفسیر نمی‌شود. هیچ گروه فلسطینی حق ندارد با «اسرائیل» مذاکره کند و مذاکره پیرامون قضایای مختلف ملت فلسطین باید از طریق ساف به عنوان تنها نماینده رسمی این ملت انجام شود.

«الشرق‌الاوسط» طی گزارشی اعلام کرد چهار دلیل فوق منجر به عصبانیت و مخالفت تشکیلات خودگردان با این مذاکرات است: اول: مذاکرات آتش‌بس همزمان با موعد برگزاری نشست شورای ملی ساف برگزار شد و این، پیامی منفی بود؛ دوم: بدون رجوع به محمود عباس، پیشرفت زیادی داشت؛ سوم: ساف باید عامل توافقات باشد نه گروه یا گروه‌های فلسطینی، چهارم: این مذاکرات به مراسمی برای حضور گروه‌های فلسطینی غیرموثر یا معروف تبدیل شده و این حماس است که نقش اصلی را بازی می‌کند.

نتیجه نهایی، پس از عید قربان

با نزدیک شدن به عید قربان (۳۱ مرداد) مذاکرات آتش‌بس فعلا متوقف شده و قرار است پس از این عید از سر گرفته و نتیجه نهایی آن اعلام شود. گروه‌های فلسطینی هم که به مصر رفته بودند، امروز به نوار غزه بازگشتند.

محاصره غزه اکنون وارد دوازدهمین سال شده و وضعیت انسانی در این منطقه وخیم است؛ غزه تنها ۳۶۰ کیلومتر مساحت دارد، اما حدود دو میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند و تراکم جمعیتی آن بسیار بالاست.