الحدیده و پیمان طائف، آیا معاوضه تکرار می‌شود؟

خبرگزاری فارس:تحلیلگر مصری با اشاره به فرسایشی شدن نبرد الحدیده گفت، عربستان به دنبال دستیابی به راه حلی است که آن را از باتلاق یمن نجات می‌دهد، اما حمله به الحدیده مثل به راه انداختن کلی جنگ یمن دام فریب بود.

وبگاه یمنی «متابعات» در یادداشتی با عنوان «الحدیده و پیمان طائف، آیا معاوضه تکرار می‌شود؟» به تحلیل ابعاد و دلایل شکست حمله اخیر ائتلاف سعودی و نیرو‌های تحت پشتیبان آن در ساحل غرب یمن پرداخت.

در مقدمه این یادداشت آمده است: به بهانه پیروزی ادریسیان، عبدالعزیز آل سعود مذاکرات "أبها" درباره نجران با امام یحیی حمید الدین را متوقف کرد و ارتش‌های خود را برای اشغال عسیر، جیزان و تهامه فرستاد تا نیروهایش به فرماندهی فرزندش فیصل در مه سال ۱۹۳۴ به قلعه طائف در منطقه الدریهمی در جنوب شهر الحدیده رسیدند، و حالا هم عربستان به بهانه بازگرداندن منصور هادی به قدرت در یمن، از مارس ۲۰۱۵ جنگ علیه یمن را به راه انداخته و نیرو‌های تحت پشتیبان «ائتلاف» در ماه مه ۲۰۱۸ به منطقه الطائف در جنوب شهر الحدیده رسیدند.

«حسن مکی»، سیاستمدار یمنی در کتاب خاطرات خود با عنوان «روز‌ها و خاطره‌ها» آورده است: «نیرو‌های ملک عبدالعزیز آل سعود خانه‌هایمان را در صبیا در جیزان نابود کردند و زمین و اموال خود را از دست دادیم، بنابراین ما به عبس رفتیم و پدر به صعده رفت تا با گروه‌های امام احمد حمید الدین که آن زمان، ولی عهد بود مبارزه کند و با وجود اینکه ارتش یمن یک نیروی نوپا بود، اما توانست با سیطره بر ارتفاعات به پیروزی برسد».

«اما از سوی دیگر شاهزاده فیصل بن عبدالعزیز توانست با یورش به تهامه به الحدیده برسد و شروع کرد پیغام‌هایی از سر تهدید به مناطق همجوار فرستاد که هدفش حرکت به سمت زبید بود...، اما آن زمان انگلیسی‌ها مداخله کرده و راه‌های کمک رسانی از دریا را مسدود کردند و جنگ متوقف شد».

«سپس کمیته عربی به عنوان میانجی بین امام یحیی و ملک عبدالعزیز وارد عمل شد و نیرو‌های سعودی به مرز‌های شناخته شده امروز بین دو کشور بازگشتند و پیمانی به نام «پیمان طائف» وضع شد، نیرو‌های یمنی نیز به پشت مرز‌های امروز یمن بازگشتند و این پیمان هر ۲۰ سال قمری تمدید می‌شد».

فاجعه انسانی

امروز با ورود نیرو‌های تحت پشتیبان ائتلاف سعودی به الدریهمی در جنوب شهر الحدیده، «عبدالناصر المودع»، پژوهشگر و تحلیلگر سیاسی معتقد است: حوثی‌ها به سادگی الحدیده را رها نخواهند کرد و همه ابزار‌های پرهزینه و خطرناک را به کار خواهند گرفت که مهم‌ترین آن‌ها جبهه گیری در مناطق مختلف، کاشت مین و دیگر ابزارهاست، نیرو‌های مهاجم هم مجبور می‌شوند ابزار‌های خطرناک و هزینه بردار حمله از جمله مخاصره اقتصادی و زمین سوخته را به کار گیرند.

المودع تاکید کرد: ائتلاف اگر تصمیم بگیرد به شهر الحدیده حمله کند، میلیون‌ها نفر مجبور می‌شوند از مناطق درگیری به مناطق امن کوچ کنند و آوارگی مشکل تنها نخواهد بود، تلفات انسانی هم بالا می‌رود و افزون بر آن، اینکه خانه و زیرساخت‌های این شهر فقیرنشین هم نابود می‌شود، بنادر الحدیده و الصلیف هم تعطیل می‌شود در حالی که این‌ها کانال ورود بیش از ۷۰ درصد واردات مواد غذایی به یمن است و توقف کارشان بحران انسانی در دیگر مناطق یمن را هم وخیم‌تر می‌کند.

وی افزود: این فاجعه انسانی پیش بینی شده، ارزش نظامی و راهبردی را ندارد که برایش بازار گرمی کردند. تسلط بر ساحل غربی یمن هرگز از شدت جنگ کم نمی‌کند و پایان آن را تسریع نخواهد کرد برعکس منزوی کردن حوثی‌ها در کوه‌ها پس از تسلط بر دشت تهامه موجب تسلیم شدنشان نمی‌شود بلکه به آن‌ها ابزار‌های جدیدی برای گسترش و ادامه جنگ می‌بخشد به گونه‌ای که در کوه‌ها مناطق دفاعی مستحکمی برایشان فراهم می‌شود که کارشان را برای به راه انداختن جنگ عظیم فرسایشی آسان می‌کند.

دامی برای سقوط

علاوه بر فاجعه انسانی که المودع درباره آن هشدار می‌دهد، «مکرم محمد احمد»، روزنامه نگار معروف مصری تجربه عمیق و طولانی مصری‌ها در دهه شصت قرن گذشته را به عربستان یادآور شد.

وی طی یادداشتی در روزنامه «الاهرام» مصر گفت: جنگ در یمن عمدتا فرسایشی شده و با آن رسیدن به یک دستاورد قطعی نظامی که طرف‌های درگیر را به پیروزی نهایی برساند، دشوار شده است و اغلب جنگ با پذیرش راه حلی میانه از سوی همه طرف‌ها به پایان می‌رسد، این عین اتفاقی است که در جریان حضور نیرو‌های مصری در یمن روی داد و به طور دقیق برای عربستان تعریف شده است هنگامی که عبدالناصر به جده رفته و خواهان راه حل میانه‌ای با عربستان برای حل مشکل یمن شد.

مکرم در ادامه پرسید: چه کسی حق سرزنش برادرش را دارد، سعودی‌هایی که ناراحت شدند، چون مصر به دلیل تجربیات طولانی که از جنگ یمن داشت از شرکت در جنگ زمینی علیه حوثی‌ها خودداری کرد یا مصری‌هایی که بر این باورند برادران سعودی باید با آن‌ها قبل از اعلام جنگ علیه حوثی مشورت می‌کردند، بخصوص که هر دو طرف مصر و عربستان تجربه طولانی در جنگ یمن دارند که آن‌ها را وادار می‌کند همه ابعاد و احتمال‌ها را برای اطمینان از دستیابی به آن‌ها را با دقت بررسی کنند.

مکرم نتیجه گرفت که جنگ در یمن دام و تله‌ای برای سقوط و فرسایش است و عربستان سعودی نباید آن را تکرار می‌کرد.

الحدیده اهرم فشار شده است

فرسایش ایجاد شده در جبهه‌های نبرد طی سه سال گذشته امروز در جبهه ساحل غربی یمن تکرار می‌شود به گونه‌ای که از شدت درگیری بین نیرو‌های تحت پشتیبان ائتلاف با انصار الله در شهر الدریهمی در همجواری فرودگاه الحدیده کاسته شده است.

«عبدالباری طاهر»، نویسنده و تحلیلگر سیاسی دلیل این امر را فشار‌های بین المللی و تمایل عربستان برای بهره برداری از قضیه حمله به الحدیده برای رسیدن به راه حلی دانست که آن را از باتلاق یمن نجات می‌دهد.

وی درباره امکان دستیابی به راه حلی مشابه پیمان الطائف یمن در سال ۱۹۳۴ گفت: جنگ در یمن به مرحله‌ای نظیر جنگ دهه سی قرن گذشته مابین یمن و عربستان رسیده است و راه حل پیشنهادی فرستاده ویژه سازمان ملل که به بیرون درز کرده و قرار است به زودی به شورای امنیت ارائه شود نشان می‌دهد که دور کردن شبح جنگ از شهر الحدیده و توقف حمله به بندر آن اهرم فشاری بر انصار الله برای پذیرش طرح جدید حل بحران یمن است.

این تحلیلگر سیاسی تاکید کرد: همان گونه که نیرو‌های سعودی در سال ۱۹۳۴ در مقابل تسلط بر نجران، جیزان و عسیر از الحدیده عقب نشینی کردند نقشه سازمان ملل هم شامل توقف عملیات نظامی ائتلاف سعودی در ازای توقف حملات موشک‌های بالستیک یمنی‌‍ها و عقب نشینی نیرو‌های انصار الله از مناطق تحت تصرف خود در نجران، جیزان و عسیر است.