اخراج همکاران ارتش از انگلیس/ می‌ترسیم طالبان ما را بکشد!

سرویس بین‌الملل فردا؛ وحیدخضاب: عبدالباری، اکثر ساعات روزش را در گوشۀ اتاق کوچک و دلگیرش در منچستر (در شمال انگلستان) با زل زدن به بیرون پنجره و فکر و خیال دربارۀ آینده‌اش می‌گذراند. شب‌ها هم که به بستر می‌رود، کابوس می‌بیند که دارند او را از انگلستان اخراج می‌کنند و به افغانستان برمی‌گردانند.«خیلی می‌ترسم که اخراجم کنند، چون طالبان می‌خواهند مرا بکشند.» این دل‌نگرانی عبدالباری است. او در بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰، به عنوان مترجم نیرو‌های مسلح انگلیس در افغانستان کار می‌کرده است. «دارند مرا به افغانستان برمی‌گردانند تا آنجا کشته شوم.»

این جوان ۲۷ سالۀ اهل قُندوز (در شمال افغانستان) می‌گوید نیرو‌های طالبان او را به مرگ تهدید کرده بودند، به همین خاطر به انگلستان گریخته و در سال ۲۰۱۵ درخواست پناهندگی کرده است.حالا و در پی نامه‌نگاری ۱۵۰ نفر از این مترجمان به وزیر کشور انگلیس، ساجد جاوید، قضیۀ کسانی نظیر عبدالباری که در کنار نیرو‌های مسلح انگلیس در افغانستان فعالیت کرده‌اند، توجهات بیشتری را به خود جلب کرده است. این افراد در نامۀ خود نوشته‌اند که به آن‌ها گفته شده اگر می‌خواهند همچنان در انگلستان بمانند باید هزاران پوند به عنوان هزینۀ درخواست ویزا پرداخت کنند [که بسیار بیشتر از وسع آنهاست، چراکه در حال حاضر هیچ درآمدی ندارند].

دولت انگلیس که اخیران نیز به خاطر رفتار با مهاجران حوزۀ کارائیب زیر بارانی از انتقادات قرار داشته، روز پنجشنبۀ هفتۀ گذشته به انتقادات پاسخ داده و گفته است مترجمان افغان که در سال ۲۰۱۲ در کنار نیرو‌های انگلیسی خدمت کرده‌اند و در سال ۲۰۱۴ به «برنامۀ جا‌به‌جایی» پیوسته‌اند، می‌توانند همچنان در انگلیس بمانند.البته این طرح در هر حال شامل عبدالباری نمی‌شود. «این طرح هیچ چیز امیدبخشی برای من ندارد، چون این مصوبه مربوط به مترجمانی است که جزو برنامه جا‌به‌جایی بوده‌اند. من در سال ۲۰۱۰ همکاری‌ام را با نیرو‌های انگلیسیی پایان داده‌ام و لذا این طرح شامل حال من نمی‌شود.»

با اینکه عبدالباری جان خود را برای نیرو‌های انگلیسیی حاضر در افغانستان به خطر انداخته بود، حالا درخواست پناهندگی او از سوی وزارت کشور انگلیس رد شده است. عبدالباری می‌گوید با وجود شواهد و مدارکی که ارائه کرده، مقامات انگلیسیی باور ندارند که از سوی طالبان تهدیدی علیه او وجود داشته باشد.این روز‌ها عبدالباری در معرض اخراج از انگلیس قرار دارد، هرچند که نسبت به این رأی وزارت کشور، در دادگاه تقاضای تجدید نظر کرده است.

عبدالباری که حالا منتظر رأی نهایی دربارۀ اخراج یا عدم اخراج از انگلیس است، روزهایش را در یک کمپ پناهجویان می‌گذراند و برای همۀ هزینۀ خوراک، درمان و پوشاک، تنها هفته‌ای ۳۵ پوند دریافت می‌کند [که با توجه به قیمت کالا و خدمات در انگلیس، مبلغ ناچیزی است.]عبدالباری با چند استکان چای از ما پذیرایی می‌کند. کتری برقی، تنها وسیلۀ برقی است که در اتاق او به چشم می‌خورد. گرچه او در این ساختمان با چند پناهجوی دیگر زندگی می‌کند، اما دوست دارد کار و تلاش بیشتری داشته باشد تا از این انزوا نجات پیدا کند: «من به ادامه تحصیل نیاز دارم. من به کار احتیاج دارم. من احتیاج دارم اوضاع خودم را بهتر کنم. اما هیچ کدام از این کار‌ها و کار‌های شبیه این را الان [و در شرایط فعلی‌ام]نمی‌توانم انجام بدهم. در افغانستان که بودم به صورت حرفه‌ای بکس تمرین می‌کردم. ولی در اینجا همان کار را هم نمی‌توانم بکنم، چون حق کار و فعالیت ندارم. دارم واقعا افسرده می‌شوم.» همکاری با ارتش انگلیس

زندگی عبدالباری ده سال پیش تغییر کرد، همان روزی که پذیرفت به عنوان مترجم شروع به همکاری با نیرو‌های مسلح انگلیسی حاضر در کابل کند. می‌گوید: «خیلی هیجان‌زده بودم که می‌توانستم کمکی بکنم، چون نیرو‌های نظامی [خارجی]می‌خواستند صلح و امنیت را برای کشور من را به ارمغان بیاورند [؟!]این وظیفۀ من بود که در آن وضعیت که صلحی وجود نداشت، به آن‌ها کمک کنم.»بخشی از ماموریت عبدالباری این بود که تنش‌های موجود بین نیرو‌های انگلیسی با مردم محلی را در مناطق مختلف کابل کم کند. او به خاطر می‌آورد که برای شناخته نشدن چه کار‌هایی می‌کرده، کار‌هایی مثل پوشاندن صورت و زدن عینک آفتابی. البته این قبیل کار‌ها اذیت‌کننده بودند، به همین خاطر بعضی وقت‌ها ریسک می‌کرده و با صورت آشکار مشغول فعالیت می‌شده است.

به همین دلیل، مدتی که می‌گذرد بالاخره هواداران محلی طالبان هویت او را کشف کرده و به طالبان خبر می‌دهند که او مشغول همکاری با انگلیسی‌هاست. از اینجا به بعد، تهدید‌هایی که خانواده‌اش (به واسطۀ همکاری او با «کفار») دریافت می‌کردند، آغاز می‌شود.با وجود همۀ اینها، مقامات انگلیسی حاضر نیستند حرف‌های او را باور کنند. طبق یک سیاست جدید دولت انگلیس که ماه آپریل گذشته اعلام شده، افغانستان در حال حاضر برای بازگشت پناهجویان، محلی امن به حساب می‌آید. این درحالی است که اوضاع امنیتی در افغانستان مدام در حال بدتر شدن است. مثلا در همین دوشنبۀ گذشته، ده‌ها نفر طی یک حملۀ انتحاری در کابل کشته شدند. این، آخرین نمونه از عملیات‌های تروریستی بود که در پایتخت افغانستان رخ می‌دهد. داعش مسئولیت حملۀ اخیر را به عهده گرفته است.

فعالانی که برای جلوگیری از بازگرداندن پناهجویان تلاش می‌کنند، می‌گویند تصمیم وزرات کشور انگلیس برای بازگرداندن پناهجویان به کشور‌هایی نظیر افغانستان، نقض مسئولیت انگلیس در محافظت از جان غیرنظامیانِ کشور‌هایی است که در آن‌ها دخالت نظامی داشته است.البته فقط کسانی که در گذشته با نیرو‌های مسلح انگلیس همکاری داشته‌اند از این تصمیم وزرات کشور متضرر نشده‌اند و این قضیه سابقا هم نمونه داشته است. مثلا در حد فاصل ژانویۀ ۲۰۱۴ تا مارس ۲۰۱۶، طبق آمار وزرات کشور انگلیس، حکومت انگلیس ۱۳۸۷ پناهجو را اجبارا به افغانستان بازگردانده است.

انگلیس، کنوانسیون ۱۹۵۱ آوارگان و همینطور کنوانسیون بین‌المللی ۱۹۶۶ دربارۀ حقوق مدنی و سیاسی را امضا کرده است. این کنوانسیون‌ها بازگرداندن پناهجویان را درصورتی که جان آن‌ها در خطر باشد، منع کرده و حمایت‌هایی از آن‌ها در این حوزه مطرح نموده است.آنا شی، از مشاوران بخشِ حقوق پناهجویان و آوارگان در سازمان عفو بین‌الملل، به سی ان ان می‌گوید: «مسئولان انگلیسیی کاملا به قوانین بین‌الملل و تعهداتی که طبق این قوانین بر عهدۀ آنهاست پشت کرده‌اند.»

یکی دیگر از آوارگان که از تصمیم اخیر وزارت کشور انگلیس برای بازگرداندن پناهجویان به افغانستان متضرر شده، محمد سلیم اقبال نام دارد. محمد تنها ۱۳ ساله بود که پدرش، در سال ۲۰۱۳، به خاطر اینکه حاضر نشده بود به طالبان بپیوندد توسط آن‌ها کشته شد. او هم به توصیۀ عمویش از شهرشان جلال آباد فرار کرده و خود را به انگلیس رساند و در سال ۲۰۱۴ تقاضای پناهندگی کرد.

مادر او در کابل ماند، اما وقتی طالبان خبردار شدند که او از افغانستان گریخته، به گفتۀ وکیل او در لندن، نامه‌ای برای مادر فرستادند و در آن تهدید کردند که بالاخره او را هرکجا باشد پیدا [و مجازات]خواهند کرد، چون در «همه جا» نیرو دارند.وزارت کشور انگلیس به محمد، که حالا ۱۸ سال دارد، اعلام کرده که درخواست پناهندگی‌اش رد شده و باید به افغانستان برگردد. اوضاع در دیگر کشور‌های اروپایی

با اینکه جنگ طی چند سال اخیر در افغانستان تشدید شده، اما حکومت این کشور در سال ۲۰۱۶ توافقنامه‌ای با کشور‌های اروپایی امضا کرد که به موجب آن، قرار شد افغان‌ها به کشور بازگردانده شوند.طبق گزارش عفو بین‌الملل، در همان سال ۲۰۱۶ تنها آلمان ۳۴۴۰ افغانی را از کشور خود بیرون کرد که در بین کشور‌های اروپایی، بالاترین آمار به شمار می‌رود. البته سندی متعلق به وزارت کشور آلمان، تصویر دیگری از این قضیه ارائه می‌کند. در این سند آمده که ۳۳۰۰ نفر از افغانی‌ها «داوطلبانه» به کشور خود برگشته‌اند و فقط ۶۷ نفر به زور اخراج شده‌اند.

با وجود شرایط خطرناکی که از آن زمان تا به حال در کابل و دیگر شهر‌های افغانستان وجود دارد، شاهد هیچ کاهشی در تعداد افراد اخراجی نیستیم.

لیزا هیگِر، سخنگوی وزارت کشور آلمان به سی ان ان گفته است که اخراج پناهجویان تنها در صورتی ضرورت خواهد داشت که این افراد حاضر به بازگشت داوطلبانه به کشور خودشان نشوند.

البته آلمان تنها کشور اروپایی‌ای نیست که پناهجویان افغان را اخراج و به کشور خودشان مسترد می‌کند. در همان گزارش عفو بین‌الملل آمده که کشور نروژ، بالاترین آمار را در اخراج اجباری افغان‌ها در سه ماهۀ نخست ۲۰۱۷ داشته است. سوئد و یونان نیز جزو کشور‌هایی با بالاترین آمار اخراج و بازگرداندن اجباری افغان‌ها به کشور خودشان بوده‌اند. لیزا شوستر، از محققین دانشگاه سیتی لندن در موضوع افغانستان، معتقد است حملات اخیر کابل ثابت کرده که افغانستان جای مناسبی برای بازگردادند پناهجویان اخراجی نیست. او می‌گوید: «اصرار کشور‌های عضو اتحادیۀ اروپا برای بازگردادند افراد به کشوری که از نظر سیاسی بی‌ثبات و از نظر اقتصادی ضعیف است، بیش از آنکه چیز‌هایی دربارۀ افغانستان به ما نشان دهد، چیز‌هایی درباره‌ی اروپا یادمان می‌دهد. کابل در آستانۀ انفجار و فروپاشی قرار دارد و همچنان غرق در درگیری و زد و خورد است [ولی اروپایی‌ها اهمیتی به این موضوع نمی‌دهند].»

وزارت کشور انگلیس می‌گوید دربارۀ هیچکدام از افراد اخراج شده، به صورت جداگانه توضیحی ارائه نخواهد کرد. یکی از سخنگویان این وزارتخانه گفته انتظار دارد کسانی که درخواست پناهندگی‌شان رد شده، خودشان به صورت داوطلبانه به افغانستان برگردند و البته اگر کسی حاضر به این کار نشود «اخراجش تنها در زمانی اجرا می‌شود که ما و دادگاه‌های کشور به این اطمینان برسیم که این کار [برای او]امن خواهد بود و راه امنی برای بازگشتش وجود دارد.»

عبدالباری و دیگر پناهجویان تأکید دارند که هیچ راه امنی برای بازگشتشان در کار نیست، و در کنار آن، تصویر مبهم و متزلزل زندگی‌شان در انگلستان هم هزینه‌های خودش را دارد. عبدالباری می‌گوید: «اگر برگردم، در خطر خواهم بود. من [الان]نیاز به کمک دارم و هیچ کس کمکم نمی‌کند.»

منبع: سی ان ان