شکاف سیاسی آشکار در دولت آلمان

خبرگزاری مهر: وزیر امور خارجه آلمان در گفت و گوی اخیر خود با هفته نامه اشپیگل، به نکات قابل تاملی در خصوص تاثیر تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر خروج از برجام اشاره کرده است. هایکو ماس تاکید کرده است که اقدام یکجانبه آمریکا در خروج از توافق هسته‌ای با ایران موجب مسموم شدن روابط فراآتلانتیک شده و دوستی اروپا با آمریکا لطمه دیده است. وی همچنین تاکید کرده است که اگر لازم شود برای دفاع از مواضع خود (آلمان) جدال هم می‌کنیم.

درست ساعاتی بعد از اظهارات وزیر امور خارجه دولت مرکل، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان اعلام کرد که تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران تاثیری بر روابط فراآتلانتیک نخواهد داشت. مرکل اعلام کرد: «تصمیم دونالد ترامپ در زمینه خروج از توافق هسته‌ای با ایران دلیل نمی‌شود که روابط اروپا با آمریکا زیر سوال برود.»

نکته جالب توجه اینکه صدر اعظم آلمان در یکی از سخنرانی‌های اخیر خود صراحتا عنوان کرده بود که کشور‌های اروپایی دیگر نمی‌توانند به ایالات متحده آمریکا به عنوان پلیس جهان اتکا کنند. فراتر از تناقضاتی که در مواضع و اظهارات آنگلا مرکل، صدر اعظم سردرگم سرزمین ژرمن‌ها وجود دارد، شکاف موجود میان وی و وزیر امور خارجه دولت ائتلافی از ابعاد دیگری قابل تحلیل است.

«هایکو ماس» وزیر امور خارجه جدید آلمان، وابسته به حزب سوسیال دموکرات می‌باشد. حزب سوسیال دموکرات در نوع نگاه خود در مسائل سیاست خارجی با حزب دموکرات مسیحی اختلافاتی دارد. این اختلافات، در دوره سوم صدر اعظمی مرکل نیز قابل مشاهده بود. در حالی که صدر اعظم آلمان از برخی سیاست‌های سخت گیرانه‌تر در قبال روسیه و ایران حمایت می‌کرد، فرانک والتر اشتاین میز وزیر امور خارجه اسبق و زیگمار گابریل وزیر امور خارجه سابق آلمان سعی در کنترل اوضاع داشتند.

سخنان متفاوت اخیر صدر اعظم و وزیر امور خارجه آلمان در خصوص تاثیرگذاری و عدم تاثیرگذاری خروج واشنگتن از برجام بر روابط درون آتلانتیکی برلین- واشنگتن، نشان دهنده اختلافاتی است که میان سران دولت ائتلافی آلمان وجود دارد. این اختلافات می‌تواند در قبال دیگر مسائل حوزه بین الملل و سیاست خارجی آلمان ظهور پیدا کرده و باعث بروز تنش‌های مزمن در دولت این کشور شود.

نباید فراموش کرد که در یکسال آخر حیات دولت ائتلافی قبلی آلمان، شاهد جدال آشکار وزرای دولت مرکل با یکدیگر (بر سر موضوعات سیاست خارجی، آموزشی، اقتصادی و اجتماعی) بودیم. این جدال ممکن است در دوران جدید صدر اعظمی مرکل نیز رخ دهد، خصوصا اینکه هم اکنون زمینه پررنگ تری جهت بروز آن وجود دارد.

بسیاری از سوسیال دموکرات‌ها معتقدند که مرکل در مقابل هجمه‌ها و سیاست‌های دولت ترامپ عقب نشینی کرده و قصد ندارد با رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا به صورت مستقیم درگیر شود. این در حالیست که سوسیال دموکرات‌ها معتقدند باید در مقابل دولت ترامپ، رویکرد محکم تری اتخاذ کرد. مارتین شولتز نامزد انتخابات سراسری آلمان و رقیب مرکل برای تصدی گری پست صدر اعظمی، صراحتا سیاست‌های مرکل در ناتو و سکوت صدر اعظم آلمان در مقابل ایالات متحده را محکوم کرده است.

با این حال نوع موضع گیری اخیر مرکل در قبال برجام نشان داده است که وی همچنان قصد دارد با ترامپ و سردمداران کاخ سفید بر سر سیاست‌ها و رفتار‌های جنجالی آن‌ها مدارا کند. این مدارای جنجالی می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به پاشنه آشیل دولت ائتلافی آلمان تبدیل شود.