چرا پرونده غوطه شرقی برای طرفین مهم شده است؟

صبح نو: غوطه شرقی نزدیک‌ترین بخش به پایتخت سوریه و مهم‌ترین منطقه برای تسلط بر دمشق است. از ابتدای بحران، این بخش در اختیار گروه‌های مهمی از تروریست‌ها بود و توان رزمی مختلفی را هم نشان دادند. پس از هلاکت زهران علوش تروریست معروفی که می‌خواست با تسلط بر دمشق برای همیشه گنبد و بارگاه حضرت زینب را با خاک یکسان کند و شعار نابودی حرم حضرت زینب (س) را بار‌ها از تریبون تروریستی خود اعلام کرده بود، مدتی دایره خبر‌ها از این منطقه صرفاً بر توافقات سیاسی و آشتی ملی می‌گذشت، اما با خمپاره پرانی و موشک پرانی‌های مختلف از منطقه غوطه شرقی و هدف قرار گرفتن بخشی از غیر نظامی‌های دمشق، تصمیم ارتش سوریه بر آن شد تا برای همیشه دمشق را از تروریست‌ها پاکسازی کند و منطقه را در وضعیت نرمالی نگه دارد. هدف از این عملیات دور شدن برد موشکی و خمپاره‌ای تروریست‌ها از دمشق، کاهش حملات تروریستی انفرادی که از منطقه غوطه شرقی عازم پایتخت می‌شوند و از همه مهم‌تر، طرح حمله سراسری از جنوب به دمشق و پایان دادن به نظام سیاسی حاضر این کشور است. طرحی که با نیروی انسانی مستقر در اردن برنامه ریزی شده و می‌خواهد با درگیر سازی ارتش سوریه در شمال این کشور (ادلب و عفرین) از فضای غفلت و حواس پرتی ارتش در جنوب استفاده کرده و نهایت با یک حمله سراسری به دمشق بر پرونده سیاسی ۷ ساله پایان دهند. طرح حمله از جنوب به این صورت است «نیرو‌های ارتش به ظاهر آزادی بخش مستقر در اردن پس از حمله سراسری به جنوب از فرصت منطقه پرواز ممنوع اعلام شده در نوار مرزی جنوبی استفاده کرده و با مشغول کردن ارتش در غوطه شرقی به سمت پایتخت نزدیک شوند. از آنجا که توان ارتش در شمال سوریه مستقر است، هر نوع امداد رسانی از شمال به جنوب و منطقه دمشق با حمله هوایی ائتلاف آمریکایی از بین می‌رود و به یک باره ارتش سوریه در جنوب و منطقه دمشق تنها و بدون پشتیبانی زمینی و هوایی باقی بماند». در چنین شرایطی احتمال سقوط دمشق وجود داشت و ۷ سال نبرد نفس گیر ارتش در سراسر سوریه بی نتیجه می‌ماند. در طرح ارتش سوریه برای پاکسازی غوطه شرقی، از بین بردن تروریست‌ها و جلوگیری از حمله به دمشق جای مهمی در تصمیم‌گیری دارد. بر خلاف توافقات آشتی ملی، تروریست‌های مستقر در این منطقه بر پیمان‌های امنیتی - سیاسی پایبند نبودند و بار‌ها توافقات را نقض کردند. از آنجا که استقرار تروریست‌ها در این منطقه وضع بدی را برای شهروندان سوری ایجاد کرده، دولت سوریه با استدلال نابودی این تروریست‌ها و آزادی سایر شهروندان اسیر شده در جغرافیای فعالیت این تروریست‌ها وارد نبرد غوطه شرقی شده است. نباید فراموش کرد بزرگ‌ترین گروه تروریستی نزدیک به دمشق در همین منطقه استقرار دارد و بسیاری از فعالان بخش غوطه شرقی تجربه نبرد ۷ ساله را با دمشق در کارنامه خود ثبت کردند. به عبارت دیگر گروه‌های مستقر در غوطه شرقی برای دمشق تهدیدی بالقوه و بالفعل هستند و اگر ارتش به سراغشان نمی‌رفت بایستی در ماه‌های آتی برای دفاع حملات آن‌ها هزینه بیشتری می‌داد. سخنان نخست وزیر ترکیه مبنی بر توقف حملات ارتش سوریه و نگرانی آمریکا را می‌توان در همین چارچوب تحلیل کرد. ترک‌ها تمایل دارند در بازی آینده سوریه هر آنچه را در این مدت از دست دادند. به یک باره برگردانند و از این فرصت برای تبدیل شدن به ابرقدرت منطقه‌ای استفاده کنند. به نظر می‌رسد راهبردی مخفی میان اسرائیل، آمریکا و ترکیه نوشته شده و طرف آمریکایی‌ها می‌خواهد با درگیر سازی ترک‌ها در شمال، ارتش را به این سمت ببرند و از فرصت نیروی هوایی ارتش اسرائیل برای زدن مکان‌های استراتژیک سوریه استفاده کنند و ظرف مدت چند ساعت پرونده سوریه را برای همیشه پایان دهند؛ اما ارتش سوریه از این طرح مطلع شده است. هدف قرار دادن هواپیمای ارتش اسرائیل و موضع گیری سخت علیه هر نوع تجاوز اسرائیل، حمله به غوطه شرقی و اعزام نیرو‌های مردمی به منطقه عفرین نشان می‌دهد ارتش سوریه دست طرف مقابل را خوانده و برای طرحی «ضد» طرح آمریکایی‌ها برنامه ریزی بلند مدتی انجام داده است. به واقع ارتش سوریه توانسته با حمله به غوطه شرقی تلاش طرف آمریکایی برای استفاده از این منطقه در اشغال دمشق را نابود سازد و برای همیشه طرح نابودی دولت مرکزی را پایان دهد.