تمهیدات امارات برای تجزیه جنوب یمن

خبرگزاری فارس: با توجه به تحولات اخیر یمن اینطور به نظر می‌رسد که امارات برای جا نماندن از رقابت با عربستان در یمن، به حمایت از جدایی طلبان در جنوب یمن شتافته است. پایگاه (WPR) با انتشار یادداشتی با عنوان «حمله امارات در یمن زمینه سازی برای جدایی جنوب است»، آورده است: از زمان تولد یمن متحد در سال ۱۹۹۰ یک عقیده مشترک بین دیپلمات‌های خارجی و مقامات دولتی یمن وجود داشت مبنی بر اینکه جدایی‌طلبان جنوب برای مطالبه استقلال یا حتی برخی مسائل سیاسی دچار پراکندگی و نابسامانی هستند و به آن‌ها به این دید نگاه می‌شد که سروصدای زیاد دارند، اما از هیچ جایگاه واقعی سیاسی یا راهبردی برای کار برخوردار نیستند. اما جنگ داخلی در یمن همه این‌ها را تغییر داده به گونه‌ای که جمعی از جدایی‌طلبان هم اینک در گیرودار هرج‌ومرج یمن به دنبال ایجاد کشوری برای خود هستند. در اواخر ژانویه گذشته درگیری‌های عدن، شهر ساحلی جنوب یمن که از سال ۲۰۱۴ و با تسخیر صنعاء توسط نیرو‌های الحوثی، مقر دولت مستعفی و فراری «عبد ربه منصور هادی» (رئیس جمهور مستعفی) است، ثبات موضع جدایی‌طلبان را نشان داد و اینکه صبر آن‌ها برای نشستن پشت میز راه حل سیاسی به سر آمده است کما اینکه درگیری‌های عدن پرده از موضع بی ثبات رئیس جمهور مستعفی یمن برداشت. رئیس جمهور مستعفی یمن که هم اینک در ریاض مقیم است، چتر حمایتی سیاسی و قانونی را برای نقش سعودی‌ها در یمن فراهم کرد و سعودی‌ها در مارس ۲۰۱۵ به درخواست رسمی کمک نظامی منصور هادی به یمن حمله کردند. به دنبال آن شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه ۲۲۱۶ از الحوثی‌ها خواستند صنعا و تسلیحاتی را که به غنیمت گرفته بودند به منصور هادی بازگردانند. در این قطعنامه منصور هادی رئیس جمهور مشروع یمن خوانده شد چیزی که سعودی‌ها و دولت منصور هادی بر آن متمرکز هستند و از نظر آن‌ها این موضوع منصور هادی و دولت او را تا اطلاع ثانوی تنها نماینده‌های قانونی کشور یمن برمی‌شمرد و بر ضرورت حضور آن‌ها درهر توافق سیاسی تاکید می‌کند. اما اگر منصور هادی غیرقانونی است وضعیت سعودی‌ها چگونه خواهد بود؟ در ۲۲ ژانویه گذشته، «عیدروس الزبیدی»، رهبر شورای انتقالی جنوب یا حاکم سابق عدن با اشاره به فساد گسترده در این شهر، حالت فوق العاده اعلام و تهدید کرد که اگر منصور هادی تغییر نکند و «احمد عبید بن دغر»، جانشین وی نشود نیروهایش شاید ظرف هفت روز دولت را سرنگون کنند. الزبیدی متحد اصلی امارات عربی متحده شریک اصلی ائتلاف سعودی شمرده می‌شود و نیرو‌های تحت فرمان آن تقریبا به طور کامل از سوی اماراتی‌ها آموزش و تسلیح می‌شوند و در بیش‌تر استان‌های جنوبی در کنار یگان‌های پلیس و شبه نظامیان محلی حضور دارند. الزبیدی پس از اعلام برکناری وی از سوی منصور هادی در آوریل ۲۰۱۷ شورای جدایی طلبی جنوب را از گروهی از شخصیت‌های سیاسی و امنیتی دایره‌ای گسترده در جنوب یمن تشکیل داد و با وجود اینکه این شورا رسمیت بین المللی ندارد خود را هم وزن دولت برمی شمرد. شش روز پس از هشدار الزبیدی، درگیری‌ها بین گارد ریاست جمهوری طرفدار منصور هادی و گروه‌های مسلح وابسته به شورای جدایی طلبان درگرفت و در ظرف ۴۸ ساعت جدایی طلبان دست بالا را در اختیار داشتند به گونه‌ای که کاخ ریاست جمهوری را در جنوب شهر عدن که مقر بن دغر و کابینه اوست محاصره کرده و سپس با مداخله امارات و عربستان دست از محاصره کشیدند. از آن زمان آتش‌بسی شکننده بر عدن حکمفرما شد، بن دغر تحت اقامت اجباری قرار گرفت و شورای جدایی طلبان جنوب هم همچنان بر این موضع خود تاکید دارند که منصور هادی، رئیس جمهور قانونی یمن نیست در حالی که وی درگیری‌ها را تلاش برای کودتا علیه حکومت شرعی خود دانست. اولویت‌های متفاوت یگان‌های گارد ریاست جمهوری [دولت مستعفی هادی]که با نیرو‌های جدایی‌طلب [تحت حمایت امارات]مبارزه می‌کنند، نیرو‌هایی خبره و از سوی سعودی‌ها کاملا مجهز هستند از همین رو برخی یمنی‌ها به شکاف بین ریاض و ابوظبی متحدان جنگ تمام عیار علیه الحوثی‌ها اعتقاد دارند که این امر محصول ناخوسته اولویت‌های متفاوت و راهبرد‌های جانبدارانه و ضعیف است. هنگامی که عربستان فرماندهی ائتلاف نظامی متشکل از ۱۱ کشور از جمله امارات را برای جنگ یمن برعهده گرفت فرماندهان اماراتی در انتظارات عربستان برای سرنگونی سریع الحوثی‌ها تردید داشتند به محض اینکه معلوم شد که پیروزی برای آن دور از دسترس است و سعودی‌ها چیز زیادی از اوضاع میدانی در دو جبهه درگیری چیزی نمی‌دانندریال گروهی کوچک از نیرو‌های ویژه اماراتی را برای ارزیابی اوضاع در عدن مستقر کردند. به محض اینکه اماراتی‌ها خود را به عنوان یک نیروی نظامی موثر نزد واشنگتن نشان دادند، فعالان اماراتی با کمک نیرو‌های بومی، الحوثی‌ها را نخست از عدن و سپس از بیشتر مناطق جنوب بیرون کردند. سپس نیرو‌های تحت حمایت امارات گروه القاعده در شبه جزیره عربی را از شهر المکلا در جنوب شرق عدن بیرون کردند این شهر در همان روز‌های آغازین حمله ائتلاف عربی توسط القاعده اشغال شده بود، در هر دو حالت اختلافاتی در معاملات و مذاکرات بر سر آن وجود داشت بود و موضوع آن گونه که تصور می‌شود پیروزی نظامی کاملی نبود. از آن زمان نیرو‌های جنوب که از سوی امارات آموزش دیده و مجهز شدند نقشی اساسی در تامین امنیت اراضی جنوب داشتند کما اینکه یگان‌هایی نظامی تحت فرمان امارات مسیری تدریجی را به سمت ساحل غربی یمن و بندر راهبردی الحدیده که تحت سیطره الحوثی هاست پیش گرفتند. اماراتی‌ها هر روز بیش‌تر از منصور هادی ناامید می‌شوند آن‌ها معتقدند. او به رغم دریافت حمایت خارجی در به رسمیت شناساندن دولت خود در مناطق تصرف شده ناکام بوده است، و مهم‌تر از این آن‌ها معتقدند، رئیس جمهور مستعفی حزب اصلاح، که یک حزب اسلام گرای سنی که با جماعت اخوان المسلمین ارتباط‌هایی دارد متحد خود کرده است. در آوریل ۲۰۱۶ منصور هادی، «علی محسن الاحمر»، فرمانده نظامی و متحد معروف حزب اصلاح را به عنوان معاون جدید خود و فرمانده نیرو‌های مسلح یمن منصوب کرد. مقامات اماراتی معتقدند منصور هادی مانعی در برابر صلح است، چون از ادامه جنگ استفاده می‌برد و می‌داند که هر توافق صلحی مطمئنا به سرنگونی وی منجر می‌شود. از همین رو بار دیگر این رویارویی شدت بی ثباتی مشروعیت منصور هادی را نشان داده است و با نزدیک شدن به جنگ، بیش از پیش روشن شد که رئیس جمهوری که از سوی جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شده در واقع امر حامی پر و پا قرصی ندارد و اگر توافق صلحی به نفع اماراتی‌ها و سعودی‌ها حاصل شود آن‌ها برای خالی کردن پشت وی آماده‌تر از دیگراننند. منصور هادی نفوذ خود را هم مدیون منصب رسمی اوست که به او اجازه معرفی مقامات یمن را داده و اینکه می‌تواند هر زمان ضرورت اقتضا کند با صدای آشکار و بلند نه بگوید. در سال ۲۰۱۶ هنگامی که منصور هادی گمان کرد شاید الحوثی‌ها و سعودی‌ها با هم معامله‌ای کرده‌اند تیم مذاکره کننده خود را از گفت‌وگو‌های صلح کویت بیرون کشید بنابراین انتصاب شخصیتی نظیر «علی محسن الاحمر» و سرنگونی خالد بحاح متحد امارات از پست معاونت ریاست جمهوری موضوعی است که ثابت می‌کند منصور هادی هنوز سیاستمداری برجسته است و آن را کاملا نزد اماراتی‌ها به عنوان رئیس جمهور غیر قابل هضم کرده است. علی محسن الاحمر، مهندس راهبردی پیروز در جنگ داخلی بین شمال و جنوب یمن در سال ۱۹۹۴، در جنوب نیز شخصیت غیر قابل قبول شمرده می‌شود. قبضه منصور هادی بر قدرت در یمن ضعیف است، اما کنار زدن وی بدون از بین بردن مشروعیت حمله عربستان و امارات غیرممکن است و تا به امروز درست گفته شده که، تنها جدایی‌طلبان جنوب هستند که می‌توانند بیشتر پیش روند، اما سوال اینجاست که تا کی آن‌ها می‌توانند منتظر بمانند.