احتمال درگیری نظامی آمریکا و ترکیه در سوریه

خبرگزاری تسنیم: سایت خبری-تحلیلی «راس بالت» روسیه نوشته است: در سوریه هر لحظه ممکن است درگیری نظامی جدیدی سر بگیرد، البته اینبار این درگیری بین دو متحد سابق در مبارزه با گروه تروریستی داعش، یعنی ترکیه و آمریکا خواهد بود.

بهانه رسمی برای چنین مناقشه نظامی، قصد واشنگتن برای تبدیل بخشی از نیروهای دموکراتیک سوریه، اتحادی از مخالفین مسلح دمشق، به ساختاری جدیدی تحت عنوان «نیروهای امنیت مرزی» است که هدف از آن کنترل مرزهای سوریه با دو کشور عراق و ترکیه اعلام شده است. لازم به ذکر است که گام‌های اولیه در این زمینه هم از قبل برداشته شده و آمریکایی‌ها علاوه بر آموزش نیروهای نظامی مورد نظر خود، یک محموله از تسلیحات موشکی ضدهوایی نیز در اختیار شبه نظامیان کرد مستقر در مناطق همجوار مرزهای ترکیه قرار داده اند.

مخالفت روسیه، ایران و ترکیه با نقشه جدید آمریکا برای سوریه

این تصمیم واشنگتن بلافاصله از سوی مسکو، تهران و آنکارا، بشدت مورد انتقاد قرار گرفت. "سرگئی لاوروف" وزیر خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی 15 ژانویه خود، اعلام کرد که طرح آمریکا برای تشکیل نیروهای امنیتی مرزی در خاک سوریه، گویای آن است که واشنگتن علاقه ای به تمامیت ارضی سوریه ندارد و مسکو بشدن نگرن آن است که آمریکا به سمت تقسیم سوریه در حرکت است، در حالیکه واشنگتن پیش از این تنها هدف حضور نظامی خود در سوریه را نابودی تروریستها اعلام کرده بود. به گفته لاوروف، در این رابطه روسیه، ایران و ترکیه، از مقامات واشنگتن انتظار توضیح دارند.

وزارت امور خارجه ایران نیز اعلام کرده است که تصمیم آمریکا برای تشکیل به اصطلاح «نیروهای امنیت مرزی» تنها باعث افزایش بحران در سوریه خواهد شد و این اقدام آمریکا، تنها راهی برای دخالت آشکار واشنگتن در امور داخلی سوریه تلقی می شود.

برخورد مقامات آنکارا با این قضیه از همه شدیدالحن تر بود. "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه هشدار داده که با این اقدام آمریکا برخورد قاطع کرده و چنین نیروهای مرزی اگر مانع از آن شوند که ارتش ترکیه از این کشور دفاع کند، نابود خواهند شد. این در حالی است که ترکیه خود در حال حاضر در حال انتقال تجهیزات و نظامیان خود به مرزهای سوریه بوده و قصد دارد طی یکی دو روز آینده به مواضع شبه نظامیان کرد در منطقه عفرین سوریه حمله کند. یعنی در واقع بار دیگر تمامیت ارضی سوریه را نقض می کند.

ولی مسئله حمله ارتش ترکیه به نیروهای پیشمرگه کرد، یک موضوع است و مقابله با نیروهای نظامی که از سوی آمریکایی‌ها آموزش و به خوبی تجهیز نظامی شده و مورد حمایت آنها قرار دارند، مسئله‌ای دیگر است. البته جای تعجب ندارد که آنکارا این اقدام آمریکا را تلاش برای تشکیل «ارتش تروریستی» جدیدی تلقی کرده است.

زورآزمایی آمریکا و ترکیه، گویای تضاد منافع نقش‌آفرینان خارجی در سوریه

برخی رسانه‌ها نیز با توجه به برخورد مقامات آنکارا، از خطر بروز درگیری مستقیم بین آمریکا و ترکیه در خاک سوریه خبر داده اند، در حالیکه این دو کشور هم پیمان یکدیگر در ناتو بوده و چنین جنگی بین آنها معنا نخواهد داشت. البته چنین مسئله ای فعلا فقط یک فرضیه است و ممکن است اتفاق نیفتد. بدون تردید اردوغان قصد ندارد با آمریکا بجنگد و اگر هم بخواهد، از لحاظ نظامی، توان آن را ندارد. ولی مسئله اینجاست که چنین نشان دادن زور و بازویی در سوریه را می توان نخستین گام در جهت رویارویی بین نقش آفرینان خارجی در «مرحله بعد از پایان جنگ در سوریه» نامید. مسئله این است که حال که داعش بعنوان «تهدید مشترک» در سوریه از بین رفته است، اختلاف نظر و رویارویی بین نقش آفرینان در مناقشه سوریه تشدید شده است و موضوع مهم بازسازی و روند حل و فصل سیاسی اوضاع سوریه به مرحله دوم اهمیت تنزل یافته است. البته مسلما هیچیک از طرفین خواستار آن نیستند که جنگ تازه ای در سوریه آغاز شود که یک طرف آن گروه‌های مسلح سوری قرار داشته باشند که توسط آمریکا تجهیز و آموزش دیده و مورد حمایت آنها قرار دارند.

یک مسئله مهم دیگر که هنوز کسی به آن توجه زیادی نکرده، این است که هر لحظه ممکن است یکی از گروه‌های مسلح سوری مورد حمایت آمریکا یا طرفدار ترکیه اعلام کنند که دیگر حاضر نیستند تا در کنگره گفت‌وگوهای ملی سوریه در سوچی شرکت کنند.