آقازاده‌های عرب کجا درس می‌خوانند؟/ از تحصیل در انگلیس تا درس خواندن در مدرسه‌ سفارت آمریکا

سرویس بین‌الملل فردا؛ وحید خضاب: فرزندان اغلب پادشاهان و روسای جمهور عرب، دوران نخست تحصیلشان را در مدارسی در داخل کشورهایشان می‌گذرانند که البته رنگ روی «اختصاصی» داشته و هزینه‌ی تحصیل در آنها بسیار بالاست و همین بالا بودن هزینه‌ی تحصیلی نشانه‌ای بر «بالا بودن کیفیت آموزشی» آنها تلقی می‌گردد. در ادامه هم اکثر این آقازاده‌ها برای تحصیلات تکمیلی به اروپا و آمریکا نقل مکان می‌کنند.ساسة پست دراین باره نوشته است. «البراعم المشرقة» و «مدارس ریاض»، محل تحصیل محمد بن سلمان و بردارانش

چندی پیش در یوتیوب ویدئوی پخش شد که خیلی‌ها آن را دیده‌اند و مربوط می‌شود به مراسم فارغ‌التحصیلی ولی عهد فعلی عربستان سعودی محمد بن سلمان. بن سلمان که در این ویدئو در سنین نوجوانی و پایان دوران ابتدایی به نظر می‌رسد، در حضور پدرش سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه فعلی سعودی و امیر وقت منطقه‌ی ریاض، از تاریخ کشورش تعریف و تمجید می‌نماید.

با توجه به این ویدئو مشخص می‌شود که محمد بن سلمان بخشی از تحصیلات ابتدایی‌اش را در مدارس البراعم المشرقة (شکوفه‌های روشن) گذرانده است که یک سری مدارس خصوصی در پایتخت عربستان هستند. پس از آن، بن سلمان برای ادامه‌ی تحصیل به «مدارس ریاض» می‌رود. مدارس ریاض، نام مدرسه‌ای است خصوصی که دو بخش «ملی» و «بین‌المللی» دارد و ساختمان‌های آن در نزدیکی پایتخت عربستان قرار دارد. جالب آنکه رئیس هیئت مدیره‌ی مدرسه در حال حاضر خود محمد بن سلمان است و رئیس افتخاری آن هم پادشاه فعلی، سلمان بن عبدالعزیز است.

محمد بن سلمان

مدارس ریاض در همین سال تحصیلی جاری دو طرح جالب توجه داشت که یکی از آنها عبارت بود از اعطای «بورس تحصیلی شاهزاده محمد بن سلمان به نخبگان». طبق این طرح، مدارس ریاض 100 صندلی رایگان تحصیلی در اختیار نخبگانی که در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند قرار می‌دهد. قرار است این نخبگان را «موسسه‌ی حمایت از نخبگانِ ملک عبدالعزیز» طبق ملاک‌های خود انتخاب کند. طبق این طرح، «مدارس ریاض»، تحصیل رایگان و «ثروتمندانه» این نخبگان را در مدارس ریاض تا زمان فارغ‌التحصیلی‌شان تضمین خواهد کرد و طبیعتا نسلی «مطلوب آل سعود» از نخبگان کشور پرورش خواهد داد.

ملک سلمان هم به حضور دائمی در جشن‌های فارغ‌التحصیلی این مدرسه اهتمام دارد. البته سال گذشته، ملک سلمان به عنوان پدر یکی از فارغ‌التحصیلان یعنی شاهزاده راکان بن سلمان در جشن فارغ‌التحصیلی دوره 41 مدرسه شرکت نموده بود که در انتهای مراسم هم فیلمی با عنوان «سلمان و المدارس» پخش گردید.

ملک سلمان در جشن فارغ التحصیلی پسرش راکان

بنا بر آنچه در پایگاه اینترنتی رسمی این مدرسه درج شده، هدف اصلی این مدرسه عبارت است از آماده‌سازی فکری و اخلاقی و روحی دانش‌آموزان برای محقق کردن آرزوهایشان و مشارکت در خدمت به «جامعه» که طبیعتا معنای آن مشخص است. شربورن انگلیس، محل تحصیل امیر قطر

شیخ تمیم بن حمد آل خلیفه، امیر قطر، در یک مدرسه‌ی خصوصی و پرسابقه‌ی انگلیسی، یعنی مدرسه‌ی شربورن تحصیل کرده و پس از آن، مثل پدرش، وارد آکادمی نظامی سلطنتی سندهِرست شده و در سال 1998 از آنجا فارغ‌التحصیل گردید.

تمیم بن حمد

برادر کوچک‌تر او جوعان بن حمد هم تحصیلات ابتدایی و دبیرستان خود را در یکی از مدارس بین‌المللی در خود قطر سپری کرده و پس از آن برای تحصیلی سه ساله راهی دانشکده‌ی نظامی پرسابقه‌ی سن سیر فرانسه شد. البته درباره‌ی محل تحصیل برادر بزرگ‌تر او مشعل بن حمد نیز (که در حال حاضر به عنوان سفیر قطر در آمریکا فعالیت می‌کند) اطلاعاتی در دست نیست چون در پایگاه‌های اینترنتی رسمی سفارت قطر در عربستان هم درباره‌ی تحصیل او مطلبی درج نشده است.

جوعان بن حمد

فارغ التحصیلی جوعان بن حمد از سن سیر

مدرسه‌ی شربورن که امیر فعلی قطر در آن تحصیل کرده، شامل مقاطع راهنمایی و دبیرستان می‌شود و دروس آن به زبان انگلیسی تدریس می‌گردد و به همین جهت کسانی که می‌خواهند وارد این مدارس شوند باید سطح بالایی در نوشتن و خواندن انگلیسی داشته باشند. «مدرسه المولوی»، معبد آموزشی‌ای که ملک محمد ششم و پسرش را تعلیم داد

موسسه المولوی در رباط، پایتخت مغرب، که مدرسه‌ای است وابسته به دربار پادشاهی، بسیاری از کسانی که از زمان ملک محمد پنجم جزو تصمیم‌سازان این کشور بوده‌اند را در خود آموزش داده است، که درمیان آنها می‌توان به مشهورترینشان یعنی ملک محمد ششم (پادشاه فعلی) و فرزندش حسن (ولیعهد فعلی) اشاره کرد.

ملک محمد ششم و پسرش شاهزاده حسن

پادشاه فعلی مغرب بعد از پایان دوران مدرسه در این موسسه آموزشی، برای ادامه‌ی تحصیل وارد دانشگاه ملک محمد پنجم در رباط شده و توانست در دو رشته‌ی علوم سیاسی و حقوق عمومی فارغ‌التحصیل شود. وی سپس وارد دانشگاه «نیس صوفیا آنتیپولیس» فرانسه شده و از آنجا در رشته‌ی حقوق دکترا گرفت. موضوع پایان‌نامه‌ی دکترای او عبارت بود از : «همکاری بین بازار مشترک اروپا و اتحادیه‌ی مغرب عربی».

در موسسه المولوی دو دسته استاد حضور دارند: دسته‌ی اول از اساتید زبان‌ (عربی، فرانسوی، انگلیسی و اسپانیایی) و ریاضیات و دینی و دیگر مواد تکمیلی تشکیل شده است. و دسته‌ی دوم هم مامورند بر فعالیت‌های موازی، که قرار است ولیعهد و همراهانش بعدها از آن سود ببرند، نظارت داشته باشند.

مدرسه المولوی توسط ملک محمد پنجم تاسیس شد تا اساسا مدرسه‌ی شاهزاده‌ها و شاهزاده‌خانم‌ها باشد و پادشاه و نخبگانی که قرار است بر کشور حکومت کنند را تربیت نماید. در حال حاضر برای دانش‌آموزان این مدرسه، از جمله پسر پادشاه، ساعاتی برای تربیت بدنی در نظر گرفته شده که ارائه‌ی برخی از آنها بر عهده‌ی مربیان و کارشناسان ویژه‌ای از «نیروهای مسلح پادشاهی» است. داخل این موسسه یک رستوران هم تعبیه شده است. در کنار پسر پادشاه، یک مربی هم وجود دارد که به امور شخصی او در داخل مدرسه رسیدگی می نماید.

هفته‌ی درسی شاهزاده حسن، ولیعهد فعلی، در این مدرسه از دوشنبه آغاز و شنبه پایان می‌پذیرد و مجموع ساعات درسی آن جمعا به 45 ساعت بالغ می‌شود که شامل ساعت‌های پشتیبانی و مرور نیز می‌گردد. روز شنبه، روز برخی از فعالیت‌های مافوق برنامه است که از جمله‌ی آنها می‌توان به ساعت فیلم دیدن اشاره کرد. این فیلم با دقت فراوان انتخاب و در سالن سینمایی که داخل همان مدرسه قرار دارد پخش می‌گردد. مدارس بین‌المللی آمریکایی، محل تحصیل پسرها و نوه‌های حسنی مبارک

علاء مبارک، پسر بزرگ رئیس جمهور مخلوع مصر، دوران تحصیلات مقدماتی خود را در «مدرسه‌ی سن جورج» سپری کرده و سپس وارد دانشگاه آمریکایی قاهره شد. پسر دیگر مبارک، جمال، دوران تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ی «میسیز وودلی» در منطقه‌ی مصر الجدیده‌ی قاهره سپری کرده و برای گذراندن دوران راهنمایی و دبیرستان وارد همان مدرسه‌ی سن جورج شد و توانست در سال 1980 در رشته‌ی زبان انگلیسی از آن مدرسه فارغ التحصیل شود.

دانشگاه قاهره آمریکا

جمال، که در سال‌های آخر حکومت مبارک برای «به ارث بردن تاج و تخت پدر» آماده می‌شد و همگان او را به عنوان جانشین مبارک می‌شناختند سپس در رشته‌ی بازرگانی در دانشگاه آمریکایی قاهره مشغول تحصیل شد و توانست در این رشته مدرک کارشناسی بگیرد.

از سمت راست؛ جمال و علاء مبارک

مدتی بعد نسل جدیدی از نوه‌های حسنی مبارک هم برای تحصیل وارد مدرسه‌ی آمریکایی در منطقه‌ی المعادی شدند. این مدرسه که فعالیت خود را از سال 1945 در مصر آغاز کرده بود، در طول چند دهه همواره بهترین مدرسه برای تحصیل فرزندان طبقه‌ی ثروتمند مصر و همچنین خارجی‌های ثروتمندی که در مصر زندگی می‌کردند محسوب می‌شد.

نکته‌ی شایان توجه آنکه مدرسه‌ی آمریکایی المعادی تحت اشراف وزارت آموزش مصر قرار ندارد و به صورت مستقیم زیر نظر سفارت آمریکا در قاهره اداره می شود.