آیا سیاستمداران اهل تسنن عراق از همه‌پرسی نفع می‌برند؟

بسیاری از سیاستمداران اهل تسنن عراق در صحبت‌های غیرعلنی‌شان خرسندی خود را نسبت به همه‌پرسی کردستان ابراز کرده و امیدوارند که این همه‌پرسی تاثیر مثبتی بر فرصت‌های آنها در مذاکره با دولت بغداد داشته باشد تا امتیازاتی را برای استان‌های خود بگیرند.

روزنامه القدس العربی در گزارشی نوشت: به دلیل ماهیت ائتلاف‌ها میان احزاب شیعی حاکم و گروه‌هایی که نماینده عرب‌های اهل تسنن هستند، موضع علنی شده رهبران اهل تسنن این است که مخالف همه‌پرسی کردستان هستند و این رویکرد علنی آنها همسو با موضع بغداد و برخی کشورهای منطقه است.

رهبران اهل تسنن در عراق بر این باورند کردها گام‌های سریعی را برای تحمیل کشورشان بر عراق برداشته‌اند. اما برخی سیاستمداران هم نگرانی خود را نسبت به بیان مواضع‌شان در رسانه‌ها مطرح کرده‌اند.

مایکل نایت، از پژوهشکده خاور دور واشنگتن می‌گوید: "تعداد مهمی نظر خود را به صورت محرمانه برای برخی از نویسندگان و روزنامه نگاران غربی مطرح کرده‌اند".

طبق گفته نایت، بیشتر سیاستمداران عراقی به دور از فضای رسانه‌ها مدعی‌اند کردها کشور خود را تشکیل خواهند داد و این امر به یک مسیر بی‌بازگشت رسیده است. شاید مهمترین مساله‌ای که اعراب‌ اهل تسنن می‌توانند در تحولات بر کردستان عراق روی آن حساب باز کنند این باشد که طرح کردها مانعی مقابل طرح ایران در خاورمیانه باشد و کردستان مانع از گسترش نفوذ شیعیان شود.

در همین حال سروار عبدالله، یک کرد که استاد دانشگاه نیز است در تحلیل خود در پژوهشکده واشنگتن نوشت: کشورهای عربی سنی همه‌پرسی کردستان را "اقدامی ارزشمند" برای مقابله با گسترش نفوذ ایران می‌دانند چراکه کشور تازه ایجاد شده در کردستان عراق مرزهای طولانی با عراقی‌های اهل تسنن خواهد داشت. در حال حاضر اهل تسنن از تقسیم قدرت در داخل دولت عراق خرسند نیست و در حالی که رهبران سنی پس از سال ۲۰۰۳ کشور متحد و فدرال عراق را تایید می‌کردند اما اهل تسنن در حال حاضر می‌داند که در دولت‌های پیاپی عراق به حاشیه رانده شده‌ است. به نظر می‌رسد که صداها مبنی بر درخواست جهت تشکیل یک اقلیم سنی مجددا شنیده شود چراکه اهل تسنن امید بسیاری بر این گام برای تحمیل خواسته خود جهت نظام غیرمتمرکز و برخورداری از امتیازها بسته اما در مقابل اعتمادش به نمایندگان سیاسی‌اش در دولت عراق و پارلمان کاهش پیدا کرده که سقف انتظارات برای ایجاد یک تحول جدی در این پرونده را کاهش می‌دهد.

همزمان مجاهد الطائی، یک شخصیت آکادمیک عراق در مصاحبه با القدس العربی گفت: اهل تسنن زمانی که در آغاز، مساله اقلیم سنی را مطرح کرد، با این طرحش مخالفت شد چراکه آنها ابزارهای قدرت را در اختیار نداشتند و نتوانستند همچون کردها طرح خود را پیش ببرند در نتیجه این طرح ملغی شد و سطح خواسته‌های اقلیم سنی برای نظام غیرمتمرکز کاهش پیدا کرد در حالیکه محافل بین‌المللی و داخلی در مقایسه با درخواست اقلیم کردستان با آن مخالف نبوده‌اند.

وی افزود: اهل تسنن و نمایندگان سیاسی‌شان ممکن است از همه‌پرسی در کردستان سودی نبرند چراکه یک طرف ضعیف هستند در حالی که فرصت در مقابل آنها برای درخواست جهت نظام غیرمتمرکز دست داده است اما نبود یک نظر یکپارچه و اختلافات بسیار مهم بین اهل تسنن باعث می‌شود این اقدام سخت و غیرممکن شود.

جاسم الشمری، نویسنده و تحلیلگر عراقی اهل استان الانبار در این خصوص گفت: سیاستمداران اهل تسنن که وارد روند سیاسی شده‌اند به خوبی بازی سیاسی را بلند نیستند در نتیجه بین حزب‌گرایی و منافع شخصی گیر کرده‌اند و این مساله حقوق این بخش گسترده از عراق را از بین می‌برد.

وی افزود: این مساله نیازمند رهبران سنی قدرتمندی است که این شجاعت را داشته باشند که بگویند حقوق ما ضایع شده است اما آنها در حال حاضر به دلیل نبود کسانی که از منافع آنها به صورت واقعی صحبت کنند، تبدیل به حلقه ضعیف‌تر در عراق شده‌اند.