بی‌بی‌سی: وضعیت امنیتی عوامیه بی‌ثبات است

خبرگزاری تسنیم: «سالی نبیل» خبرنگار بی بی سی که برای تهیه گزارش درباره اوضاع شهر العوامیه به عربستان سفر کرده نوشته است: من از معدود خبرنگارانی بودم که اجازه بازدید از شهر داشتم. در حالی که سوار یک خودروی زرهی عازم عوامیه می‌شدیم، افسر پلیس سعودی به طور جدی به ما گفت که اجازه داریم فقط چند دقیقه از این شهر بازدید کنیم و هنگامی که دستور ترک شهر داده می‌شود باید فورا از منطقه خارج شویم. در حالی که با اسکورت نیروهای ویژه به عوامیه نزدیک می‌شدیم، ماموران با فرماندهان خود مرتبا تماس تلفنی داشتند تا از بی‌خطر بودن ادامه سفر گروه ما مطمئن شوند. وضعیت امنیتی عوامیه همچنان بی‌ثبات است گرچه دولت عربستان می‌گوید شهر را در کنترل دارد. هنگامی که به عوامیه رسیدیم از ابعاد ویرانی شهر شوکه شدیم. این شهر شبیه یک منطقه جنگی بود-مثل این که وارد موصل یا حلب شده بودیم. زمانی در این شهر که در استان شرقی عربستان در منطقه قطیف قرار دارد، قریب به ۳۰ هزار نفر که عمدتا شیعه بودند، زندگی می‌کردند. این شهر از نظر منابع نفتی غنی است. ولی اکنون از منطقه مسکونی شهر که زمانی پر جنب و جوش بود چیزی جز خانه‌هایی که گلوله باران شده و مغازه‌ها و اتومبیل‌های سوخته باقی نمانده است. خرابه‌ای که گواه زد و خورد شدید است. اقلیت شیعه عربستان سال‌هاست از آنچه که آن را اقدامات تبعیض آمیز و به حاشیه راندنشان توسط مقامات سعودی می‌خوانند، شکایت دارند. ولی اعتراضات آنها همواره سرکوب شده است. علی الدبیسی، مدیر سازمان اروپایی-سعودی حقوق بشر که مقر آن برلین است به من گفت: "رژیم سعودی مخالفت را نمی‌پذیرد، اعم از این که از جانب سنی‌ها باشد یا شیعه‌ها. آنها صرفا (مخالفت را) تحمل نمی‌کنند. " در حین قدم زدن در عوامیه، چند بولدوزر را وسط ویرانه‌ها مشاهده کردم. در ماه مه گذشته، ماموران سعودی به خاطر برنامه‌ای که آن را "پروژه مجتمع مسکونی" می‌خوانند، تخریب محله المسوره را که ۴۰۰ سال قدمت دارد، شروع کردند. عصام عبداللطیف المولا، شهردار موقت شهر می‌گوید: "۸۰ خانه تخریب شده‌ و حدود ۴۰۰ خانه دیگر باید خراب شود. این‌ها ساختمان‌های کهنه و مخروبه‌ای هستند که باید از نو ساخته شوند. " "پس از آن‌که به خانواده‌ها غرامت سخاوتمندانه‌ای داده شد و خانه‌های جدیدی به آنها پیشنهاد شد، آنها جا به جا شدند. " به مجرد شروع عملیات تخریب، یک برخورد خشونت‌آمیز شروع شد. گروه‌های شیعه مذهب، نیروهای پلیس را متهم می‌کردند که با هدف سرکوب کردن ناراضی‌ها، مردم را مجبور به ترک خانه‌هایشان می‌کنند. به گفته کنشگران، نیروهای امنیتی از اواخر ماه ژوئیه راه‌های ورود و خروج عوامیه را مسدود کرده و مانع می‌شوند ساکنانی که شهر را ترک نکرده‌اند بتوانند به خدمات اساسی مانند تسهیلات بهداشتی دسترسی پیدا کنند. گروه‌های شیعی، مقامات را متهم کرده‌اند که هزاران نفر را مجبور به ترک خانه‌هایشان می‌کنند. کنشگران می‌گویند در نتیجه خشونت‌ها علاوه بر سه شبه نظامی، بیش از ۲۰ نفر از جمله یک کودک سه ساله کشته شده‌اند. مقامات سعودی می‌گویند ۸ مامور پلیس و چهار نفر از پرسنل نیروهای ویژه جان خود را از دست داده‌اند ولی در مورد تلفات غیرنظامیان و شبه نظامیان اطلاعاتی نداده‌اند. وزارت کشور عربستان سعودی "گروه‌های تروریستی را که سال‌ها در منطقه بوده‌اند" مسبب ناآرامی‌ها معرفی می‌کند. در بیانیه‌ای آمده است که به طور مکرر با آر پی جی (نارنجک‌هایی که با موشک پرتاب می‌شوند)، کوکتل مولوتف (بمب بنزینی) و مسلسل به نیروهای دولتی حمله شده است. در این بیانیه همچنین گفته شده: "تروریست‌ها بدون هدف‌گیری غیرنظامیان را به قتل می‌رسانند و از آنان به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند و دلیل فرار مردم این بوده که احساس می‌کردند شبه نظامیان آنان را تهدید می‌کنند. " ولی این تنها یک روی داستان است. من توانستم یک شهروند سعودی را که اخیرا از عوامیه فرار کرده و اکنون از آلمان درخواست پناهندگی کرده ملاقات کنم. این مرد گفت: "نیروهای امنیتی به همه شلیک می‌کنند- مرد، زن، و شخص سالخورده یا حتی کودک. روزها به دلیل این که بیش از حد ترسیده بودم نمی‌توانستم از خانه خارج شوم. " این شخص که به دلیل بیم از جانش نمی‌خواست نامش را فاش کنیم گفت هرگز خودش دست به اسلحه نبرده ولی درک می‌کند چرا بعضی‌ها این کار را می‌کنند. "در عربستان سعودی فقط به دلیل شیعه بودن یا تعلق به مذهب متفاوت، ممکن است به مجازات مرگ محکوم شوید. "مردم از آزادی و کرامت انسانی محرومند و ممکن است حتی با یک محاکمه غیرمنصفانه اعدام شوند. آنها برای همیشه ساکت نخواهند ماند. اگر کسی به شما شلیک کند شما ناچار خواهید شد به شلیک او پاسخ دهید. " او شروع اعتراضات شیعیان در عوامیه، در اوایل سال ۲۰۱۱ را یادآوری کرد؛ وقتی که شورش‌های موسوم به بهار عربی در خیابان‌های سراسر منطقه به راه افتاده بود: "تظاهرات ما صلح آمیز بود ولی نیروهای امنیتی با توسل به سلاح گرم ما را متفرق کردند. " از آن موقع به بعد صدها نفر بازداشت شدند. گروه‌های حقوق بشری می‌گویند دادگاه‌های ویژه جنایی که برای رسیدگی به پرونده‌های مرتبط با تروریسم تشکیل شده بیش از ۳۰ مرد و پسرجوان را در پی محاکمه‌های غیرمنصفانه، به مجازات مرگ محکوم کردند. گروه‌های حقوق بشری از این بیم دارند که ۱۴ نفر از تظاهرکنندگان از جمله چهار نفر که در زیر سن قانونی مرتکب جرم شده‌اند، هر لحظه اعدام شوند. از جمله این عده، می‌توان از برادرزاده شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه و منتقد صریح اللهجه دولت سعودی نام برد که به جرم اعمال تروریستی در ژانویه ۲۰۱۶ اعدام شد. تیراندازی از فاصله دور، موجب قطع برنامه دیدار کوتاه مدت ما از عوامیه شد. نفهمیدیم تیراندازی از جانب ماموران پلیس بود یا گروه‌های مسلح. ولی طبق دستور ناچار شدیم از منطقه خارج شویم. در حین بازگشت، از پنجره اتومبیل بیرون را نگاه می‌کردم و از خودم می‌پرسیدم آیا به زودی زندگی به این شهر اشباح بازخواهد گشت یا نه. از آنجا که دلایل ناآرامی‌ها هنوز به قوت خود باقی است، پاسخ به این سؤال بسیار مشکل است. به گزارش تسنیم، حدود سه ماه از تشدید حملات رژیم سعودی به منطقه شیعه‌نشین العوامیه در شرق این کشور می‌گذرد و در این مدت ۲۶ تن به ضرب گلوله نظامیان سعودی به شهادت رسیده‌اند. مقامات سعودی منطقه العوامیه را که جمعیت آن به سی هزار نفر می رسد، به طور کامل محاصره کرده اند و از ورود رسانه ها و هر گروهی که در صدد تحقیق درباره اقدامات نیروهای امنیتی است، جلوگیری می کنند. تاکنون صدها تن از اهالی العوامیه در پی ادامه حملات توپخانه‌ای نظامیان سعودی و قطع برق منازل از سوی این رژیم، به روستاهای مجاور پناه بردند. شرق عربستان که منطقه‌ای نفتخیز، پالایشگاهی و در عین حال شیعه‌نشین است از سال ۲۰۱۱ میلادی در اعتراض به بی‌عدالتی و «توزیع ناعادلانه ثروت» صحنه اعتراض‌های شدید علیه خاندان آل سعود بوده است که رژیم سعودی این اعتراضات را سرکوب کرده است.