سرویس بینالمللی فردا؛ محمدمحسن فایضی: در سه ماه اخیر موضع گیریهای گوناگون و بیسابقهای از سوی مسئولین سعودی و رسانههای عربستانی علیه جنبش مقاومت فلسطین، حماس را شاهد بودهایم.
نخستین موضعگیری از عادل الجبیر آغاز شد. وی در پاریس در سخنرانیی در حالی که از ادعای خود در خصوص مشکل آفرینیهای قطر در منطقه و حمایت دوحه از تروریسم سخن میگفت تأکید کرد: «صبر ریاض دیگر تمام شده و دوحه باید به حمایت از گروههایی مانند حماس و اخوان المسلمین پایان دهد.»
این سخنان عادل الجبیر که در تلویحاً تروریستی نامیدن حماس از سوی یک مقام رسمی سعودی بیسابقه بود، با واکنش رسمی حماس همراه شد. جنبش حماس در بیانیهای تأکید کرد: «اظهارات الجبیر، مانند یک شوک برای ملت فلسطین و امت اسلامی و عربی است که مسئله فلسطین را قضیه محوری خود میدانند...همچنین این اظهارات باعث خواهد شد که اسرائیل علیه مردم فلسطین دست به ارتکاب جنایات بیشتری در سرزمین، قدس و مسجدالاقصی بزند...برادران ما در عربستان سعودی باید چنین اظهاراتی را که به آبروی این کشور خدشه وارد کرده و موجب بیاحترامی به موضع این کشور در قبال مسئله فلسطین و حقوق مشروع این ملت خواهد شد، متوقف کنند.»
دومین موضعگیری مسئولین سعودی علیه حماس به سخنان سفیر عربستان در الجزایر مربوط میشود. سامی بن عبد الله صالح سفیر عربستان در الجزایر جنبش حماس را به دست داشتن در توطئهها و مشکل آفرینی متهم کرده و مدعی شده بود که این جنبش در «لیست تروریسم» قرار دارد و مقاومت حق سازمان آزادی بخش فلسطین یا همان ساف است. اظهاراتی که البته با واکنش الجزایریها هم همراه شد و از راه اندازی دفتر حماس در این کشور خبر دادند.
سومین موضعگیری که بسیار هم مورد توجه قرار گرفت، به مطلب روزنامه سعودی الریاض مرتبط می شود. این روزنامه در مطلبی با اشاره به سفر هیئتی از حماس به تهران برای حضور در مراسم تحلیف دکتر روحانی در مجلس، حماس را جنبشی تروریستی نامید که در «لیست تروریسم» اتحادیه اروپا و آمریکا قرار دارد.
جنبش حماس در واکنشی صریح و فوری در بیانیهای رسمی تأکید کرد: «این توصیف خطرناک، توهین به مقاومت ملت قهرمان فلسطین محسوب میشود؛ ملتی که در نوک پیکان دفاع از فلسطین و عزت و کرامت همه امت ایستاده است. بسیار جای تأسف است که اینگونه اظهارات از یک رسانه عربی در قلب ریاض پایتخت عربستان دیده شود آنهم در زمانی که دشمن صهیونیستی زشتترین جنایات را علیه مردم فلسطین، قدس و مسجدالاقصی مرتکب میشود.»
۱- «لیست تروریسم» و «اخوان المسلمین» کلیدواژه مشترک برای فشار و حمله به حماس
کلید واژههای مشترک اظهارات سعودیها علیه حماس از اشاره به قرار داشتن این گروه مقاومتی در لیستهای ادعایی تروریستی نهادها و کشورهای غربی و همچنین رابطه حماس با اخوان المسلمین تشکیل شده است.
به نظر میرسد تأکید بر قرار داشتن حماس در لیست تروریستی، به تحولات اخیر منطقهای و بحران قطر بهمنظور تشدید فشار بر قطر و مشروع نشان دادن اقدامات خود در مجامع بینالمللی و در نهایت همراه کردن غربیها در این بازی علیه قطر بر میگردد.
اما چرایی تشدید حملات به اخوان المسلمین و فشار بر حماس از این مسیر، به نقشآفرینی محمد بن زائد و نزدیکی وی با بن سلمان مرتبط است. بسیاری معتقدند بن زائد و بن سلمان هم به تبع تأثیرپذیری از وی، به دنبال حذف اسلام سیاسی در اهل سنت هستند و حذف اخوان المسلمین بخشی از این برنامه است.
۲- ترس از نزدیکی حماس به ایران؛ دلیل احتمالی بخشی از فشارها
اما یکی از دلایلی که میتوان در خصوص تشدید فشارها علیه حماس (بالاخص در ادبیات روزنامه الریاض) مشاهده نمود، نزدیکی یا احساس بهبود احتمالی روابط ایران و حماس در آینده نزدیک است.
هفته گذشته حسین امیرعبداللهیان مدیرکل فعلی امور بینالملل مجلس شورای اسلامی، با چند تن از مقامات ارشد حماس در بیروت دیدار کرد. دیداری که در برخی رسانههای عربی با واکنشهایی هم همراه بود. در تصاویری که از این دیدار منتشرشده، صلاح العاروری و اسامه حمدان از مقامات ارشد حماس و نیز علی البرکه نماینده این جنبش در لبنان دیده میشوند؛ العاروری همان عضو حماس است که قطر از وی خواسته بود این کشور را ترک کند و گمانهزنیهایی از رفتن وی به بیروت مطرح شده بود. کانال دو رژیم صهیونیستی پیشتر ادعا کرده بود «صالح العاروری» که وی را فرد شماره یک تحت تعقیب رژیم صهیونیستی نامیده، در بیروت و تحت حمایت حزبالله است. انگار حضور همین گروه حماس که در بیروت با امیرعبداللهیان دیدار کرده بود در مراسم تحلیف دکتر روحانی، به مذاق سعودیها خوش نیامده و گویا نگران بهبود روابط تهران و حماس هستند.
و در پایان
عواملی مانند وضعیت سیاسی حماس در منطقه، خیانت عیان کشورهای عربی به آرمان مقاومت بیش از گذشته، تلاش کنگره آمریکا در تصویب طرح تحریمی علیه مقاومت فلسطین، وضعیت انفجاری نوار غزه، توافق حماس با مصر با نقش آفرینی دحلان و ... زنگ هشدار را در خصوص وضعیت حماس و تغییر مسیر مقاومت را بیش از گذشته به صدا در میآورد. لذا به نظر میرسد شرایط خاص منطقهای و وضعیت نه چندان جالب حماس با توجه به تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی ناشی از محاصره نوار غزه در سال اخیر، این امر را ملزم مینماید که اکنون محور مقاومت به ویژه تهران، با سرعت بر ای گذر از گذشته و بهبود روابط حماس با جمهوری اسلامی ایران اقدام و تلاش نمایند.
دیدگاه تان را بنویسید