سرویس بینالملل فردا؛ مرتضی باقیان: طی هفته های اخیر، چند کشور عربی به رهبری عربستان سعودی با متهم کردن قطر به بی ثباث سازی منطقه و حمایت از تروریسم، روابطشان با این کشور را قطع کرده و مرزهای دریایی، هوایی و زمینیشان را به روی آن بستهاند. اما مقامات قطری با رد این اتهامات، تحریمهای وضع شده علیه این کشور را غیرقانونی و غیرمنصفانه دانسته اند.
۱- در بحبوبه این بحران، ترکیه به صورت تمام قد در كنار قطر ايستاده و در حال حاضر، مهمترین شريك منطقهاي قطر به شمار ميرود. مقامات ترک در سخنرانی ها و موضع گیری های متعدد بر حمایت از قطر تاکید کرده اند. برای مثال رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، قطریها را برادر خطاب کرده و گفته است ترکیه هر آنچه که لازم باشد، از مواد غذایی تا بهداشتی و دارویی را برای قطر فراهم میکند. اردوغان، همچنین تحریم و محاصره قطر را محکوم کرده و آن را "غیرانسانی و خلاف ارزشهای اسلامی" خوانده است. وی این گونه اقدامات را به "حکم اعدام" تشبیه کرده و گفته است که "اشتباهی بسیار بزرگ در حال وقوع است" و از ملک سلمان، شاه عربستان، خواسته است به عنوان "بزرگتر" منطقه خلیج فارس، بحران پیش آمده را حل و فصل نماید.
با توجه به موضع گیریهای مقامات ترکیه اکنون این سوال مهم مطرح است که چرا ترکیه تمام قد پشت سر قطر ایستاده و با محاصره و تحریم های اعمال شده از سوی عربستان و متحدانش علیه قطر مخالف است؟
۲- ترکیه و قطر در طی سال های اخیر، روابط نزديكي برقرار كرده و سیاست خارجی هر دو کشور در موضوعات منطقه ای تا حدود زیادی مشابه بوده است. برای مثال هر دو کشور در قبال مناقشات و تحولات منطقه از جمله بحران سوریه، درگیریها در لیبی، حمایت از گروه حماس، حمایت از جماعت اخوان المسلمین و محکومیت کودتای نظامی ژنرال عبدالفتاح السیسی در مصر مواضعی همسو اتخاذ کرده اند. در این میان، سیاست های منطقه ای دو کشور پس از آنکه شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، در جریان کودتای نافرجام ترکیه در تابستان سال گذشته از اردوغان و دولت این کشور حمایت کرد، بیش از پیش تقویت شد.
۳- مخالفت ترکیه با انزوای قطر و همچنین اعلام آمادگی اردوغان برای کمک به قطر نیز در چارچوب همین تشابهات بین دوحه و آنکارا قابل تحلیل و ارزیابی می¬باشد. همچنین به نظر می رسد ترکیه نگران آن است که تمام دلايلي كه امروز عربستان و متحدانش براي متهم كردن قطر استفاده ميكنند در آينده ميتواند به راحتي براي متهم كردن آنكارا مورد بهره برداری قرار گیرد. واقعيت اين است كه آنكارا به اين نتيجه رسيده كه پس از قطر نوبت به تركيه خواهد رسيد و با حمایت های همه جانبه از دوحه می¬خواهد مخاطرات احتمالی آینده را رفع نماید.
۴- ترکیه با اتهاماتی که سعودیها و متحدانش علیه قطر مطرح می کند موافق نیست، اما این بدان معنی نیست که ترکیه قصد دارد روابط دوستانه خود را با عربستان و امارات متحده عربی و بحرین به خطر بیندازد. به عبارت دیگر، تركيه ضمن اينكه از شريك راهبردي خود در منطقه (یعنی قطر) حمايت ميكند، اما نمیخواهند روابطش با سعودیها به خصومت و دشمنی تبدیل شود؛ چرا که در این¬ صورت، منافع اقتصادی آنکارا در منطقه، دچار آسیب جدی خواهد شد. در این راستا مقامات ترک ظرف روزهای اخیر در تلاش بوده اند با میانجی گری میان دوحه و ریاض هر چه زودتر این بحران را به صورت مسالمت آمیز حل و فصل نمایند.
دیدگاه تان را بنویسید