تنور جنگ در سوریه و یمن گرم می‌شود

خبرگزاری تسنیم: با گذشت چند هفته از رسانه ای شدن سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان سرانجام " دونالد ترامپ" شنبه وارد ریاض شد و با "سلمان بن عبدالعزیر "شاه عربستان و " محمد بن سلمان" جانشین ولیعهد و وزیر دفاع این کشور به گفت‌وگو نشست. در این سفر قرار داد فروش تسلیحات نظامی آمریکا به عربستان به امضای دو طرف می رسد. بر اساس این قرار داد، واشنگتن با هدف تقویت زیرساخت های ارتش عربستان 100 میلیارد دلار تسلیحات در اختیار ریاض قرار می دهد که طی یک فرآینده 10 ساله می توان، سقف فروش تجهیزات نظامی به عربستان به 300 میلیارد دلار افزایش پیدا کند. یکی از مسئولان آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفت: فروش تسلیحات نظامی به عربستان برای اقتصاد آمریکا مفید است. به یاد داریم که ترامپ در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر لزوم ایجاد فرصت های شعلی و بهبودی سطح زندگی مردم این کشور تاکید می کرد و معتقد بود که ورود نیروی کار به آمریکا، فرصت های شغلی را برای شهروندان آمریکایی نابود می کند و باید در مناسبات بازرگانی آمریکا با کشورهای نظیر چنن بازنگری شود چرا که ورود محصولات این کشورها به آمریکا بازار کالای آمریکایی را کساد می کند و این موضوع می تواند تعطیلی کارخانه ها را به همراه داشته باشد. امضای بزرگترین قرار داد تسلیحاتی دنیا در عربستان این پیام را به شهروندان آمریکایی دارد که ترامپ به وعده های انتخاباتی اش جامه عمل پوشانده و شغل هزاران آمریکایی که در صنایع نظامی و صنایع وابسته بدان مشغول فعالیت هستند تا 10سال آینده تامین شده و چه بسا به شاغلین این بخش اقزوده شود. این دستاورد بزرگی برای ترامپ در عرصه اقتصادی محسوب می شود. چرا که قرار داد تسلیحاتی با عربستان سود سرشاری به جیب آمریکا واریز می کند. نظامیگری آمریکا طی 26 سال اخیر دقیقا از حنگ نفت "1991" به این سو هزینه های گزافی را به اقتصاد این کشور تحمیل کرده است. جنگ افغانستان و عراق از بر جسته ترین جنگ طلبی های آمریکا در منطقه به شمار می رود. حضور نظامی آمریکا طی این سال ها اقتصاد این کشور را در وضعیت نامطلوبی قرار داده است. طی همین مدت یکی دو بحران اقتصادی دامنگیر آمریکا شد که پیامدهای منفی در عرصه دلار به جای گذاشت و اقتصاد برخی کشورها را موثر ساخت. به هرحال، چنین به نظر می رسد وعده هایی که ترامپ در خصوص بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی شهروندانی آمریکایی در رقابت های انتخاباتی داد، نشان می دهد، حال اقتصاد آمریکا خوب نیست. شاید به همین دلیل باشد که ترامپ یکی و دو ماه قبل گفت: واشنگتن هزینه های زیادی برای دفاع از عربستان پرداخت کرده است. به دنبال این سخنان بود که محمد بن سلمان راهی واشنگتن شد و مقدمات خرید 100 میلیارد دلاری تسلیحات از آمریکا را فراهم کرد. به نظر می رسد امضای این قرار داد از سوی ریاض نوعی باج دادن به آمریکا باشد. چرا که این کشور می خواهد از حمایت واشنگتن برخوردار شود. درست همانند حمایت های کاخ سفید از ریاض در زمان ریاست جمهوری "جورج بوش" پسر و قبل از او. اکنون سیاست های عربستان در عرصه تحولات عراق و سوریه شکست خورده و برگه های باریش در افغانستان بر باد فنا رفته و صلح نشکیلات خود گردان فلسطین با اسرائیل سال هاست به دست فراموشی سپرده شده است. این وضعیت کنونی ریاض در منطقه غرب آسیاست لذا رهبران عربستان احساس می کنند، برای عنور از جاده های لغزنده تحولات منطقه نیاز مند همکاری و کمک آمریکا هستند. کاخ سفید هم براین باور است که برای رسیدن به اهدافش در غرب اسیا به همکاری عربستان از طریق تقویت ریاض نیازمند است. فروش تسلیحات نظامی و تقویت زیر ساخت های ارتش عربستان یکی از مهم ترین این راهکارهاست. به گفته یکی از مسئولان آمریکایی، هدف از تقویت بنیه نظامی عربستان این است که ارتش سعودی توانایی پاسخگویی به تهدیدات منطقه ای را داشته باشد. این سخن درحالی مطرح می شود که ارتش سعودی درگیر جنگ یمن است و ریاض از گرو ه های تروریستی در سوریه به شدت حمایت می کند. با وجود این، عربستان هنوز نتوانسته نظام "بشار اسد" را در سوریه سرنگون سازد و ریشه حوثی ها را در یمن بکند بلکه ارتش سوریه و متحدانش در نبردهای داخلی این کشور هر روز به پیروزی جدیدی دست پیدا می کنند و حوثی ها در یمن نیز ارتش سعودی را با ناکامی های زیادی روبه رو ساخته اند. با توجه به اینکه سیاست های کاخ سفید در خصوص سوریه و یمن با ریاض همسو است به نظر می رسد فروش تسلیحات نظامی آمریکا به عربستان در راستای گرم تر شدن تنور جنگ در سوریه و یمن قابل ارزیابی است. در حقیقت، واشنگتن می خواهد با فروش این سلاح ها به ریاض به طور غیر مستقیم عرصه تحولات نظامی در سوریه و یمن را به نفع عربستان تغییر دهد نکته آخری که نباید از نظر دور داشت، این است فروش تسلیحات جدید به عربستان همچون قرص مسکن عمل خواهد کرد. یعنی ریر ساخت های ارتش سعودی در یک بازده زمانی تقویت خواهد شد اما این نوع تقویت کردن، نهادینه نخواهد بود چرا که عربستان فاقد زیر ساخت های صنایع نظامی است و نیازهای تسلیحاتی خود را از بارارهای آمریکا و سایر کشورهای غربی برطرف می کند. اما کشورهایی مانند ایران دارای صنایع نظامی هستند و تولیداتشان در این صنایع، بومی سازی شده و با اتکاء به دانش نظامی خود نیازهایشان را برطرف می کنند. اگر عربستان در یک فراینده 10 ساله بخواهد با خرید تسلیحات نظامی از آمریکا زیر ساخت های ارتش خود را تقویت کند ایران و کشورهایی که دارای صنایع نظامی هستند، در این مدت خط تولید خود را متوقف نخواهد کرد بلکه می کوشند دستاورهای جدیدی به بازار عرضه کنند و توانمندی دفاعی خود را افزایش دهند. لذا در این میدان رقابت، ریاض توفیق چندانی نخواهد داشت.