۳ نکته درباره تصمیم روسیه درباره پایتختی رژیم صهیونیستی

سرویس بین‌الملل فردا؛ محمدمحسن فایضی: در حالی که موضوع فلسطین و مذاکرات سازش میان گروه‌های فلسطینی در حاشیه‌ای مطلق قرار دارد، وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای عجیب از به رسمیت شناختن قدس غربی به‌عنوان پایتختی رژیم صهیونیستی از سوی روسیه سخن گفت. در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده است: « ما مجدداً تعهد خود بر اصول مورد تأیید سازمان ملل براي حل مشکل فلسطين و اسراييل که شامل به رسميت شناخته شدن وضعيت قدس شرقي به عنوان پايتخت کشور فلسطيني که در آينده تشکيل خواهد شد است را مورد تأکید قرار می‌دهیم در همين زمان باید اعلام کنيم در قالب چنين مفهومي قدس غربي را پايتخت کشور اسراييل می‌بینیم.»

قدس غربی منوط به تشکیل دولت فلسطینی

آنچه در بیانیه وزارت خارجه روسیه باید به آن توجه نمود، مشروط نمودن به رسمیت شناختن قدس غربی به پایتختی رژیم پس از تشکیل دولت فلسطینی در مراکز 1967 با مرکزیت قدس شرقی است. هرچند روس‌ها همواره از طرح دو دولت حمایت کرده بودند اما پذیرش قدس غربی به پایتختی اسرائیل امری است جدید که تاکنون هیچ کدام از کشورهای غربی و عربی از آن سخن به میان نیاورده‌اند. حتی علی‌رغم آنکه در بیانیه وزارت خارجه روسیه به قطعنامه‌های سازمان ملل برای تحقق دولت فلسطینی استناد شده است اما در هیچ کدام از قطعنامه‌های شورای امنیت در خصوص موضوع فلسطین (مانند 284) سخن از پایتختی قدس غربی برای صهیونیست‌ها به میان نیامده است.

ابهامات اقدام روس‌ها، شاید دلیلی بر سکوت حامیان مقاومت!

پس از بیانیه وزارت خارجه روسیه رسانه‌های صهیونیستی بسیار به خوشحالی و شادمانی پرداختند، اما در آن‌سو رسانه‌ها و مقامات گروه‌های مقاومت و حامیانشان تقریباً با سکوت کامل از این مسئله عبور نمودند. شاید بتوان دلیل این سکوت را فضای ابهام گونه این اقدام روسیه است.

در حالی که ترامپ بارها شعار انتقال سفارت به قدس غربی به منظور مقدمه سازی برای به رسمیت شناختن قدس غربی سخن به میان آورده بود، اما روسیه در بحبوحه تحولات مهم و سرنوشت‌ساز منطقه‌ای (بالاخص سوریه) در بیانیه‌ای سخن از به رسمیت شناختن قدس غربی به پایتختی رژیم (هرچند مشروط) به زبان آورده است.

به باور برخی تحلیل گران وجود لابی یهودی در روسیه و حجم بالای اسرائیلی‌های روسی الاصل از مهم‌ترین دلایل این تصمیم است؛ دلیلی که چندان برای این تصمیم بزرگ توجیه کننده نیست!

آیا روسیه جایگاه خود را در پرونده فلسطین از دست خواهد داد؟

چرایی انتخاب این سناریو و همچنین زمان انتشار این تصمیم از ابهاماتی است که در زمان کنونی شاید نتوان برای آن پاسخی یافت؛ زیرا لابی یهودیان در روسیه هرچند قدرتمند هستند اما سیاست روسیه در پرونده فلسطین تلاش برای بازی با تمام طرفین نزاع بوده است. تلاش چندباره در سال اخیر برای میزبانی از مذاکرات سازش، حمایت از تشکیلات خودگردان و گروه‌های مقاومت فلسطینی در غزه با استناد به آنکه غزه بخشی از دولت فلسطینی در طرح دو دولت است، همگی بخشی از تلاش‌های روسیه برای نقش آفرینی در پرونده فلسطین است؛ اما اقدام اخیر روسیه قطعاً حسن ظن طرف فلسطینی را به روسیه کاهش خواهد داد.

سوال آن است که روسیه در قبال چه امتیازی حاضر به پذیرش پایتختی قدس غربی برای رژیم صهیونیستی ولو مشروط شده است؟ امری که تمام طرح‌های سازش، کشورهای غربی و آمریکا و همچنین سازمان ملل از پذیرش آن خودداری می‌نمودند؟