ادامه ولخرجی خاندان سلطنتی سعودی در عصر رکود

العالم:روزنامه نیویورک تایمز در مطلبی نوشت: تابستان گذشته یک قصر بزرگ در ساحل اقیانوس اطلس در اسپانیا برای ملک سلمان، پادشاه عربستان افتتاح شد. حتی زمانی که دولت عربستان یک‌چهارم پروژه‌های 1000 میلیارد دلاری را در کشور به دلیل اجرای طرح ریاضت مالی لغو کرد، کارگران اینجا برای آماده کردن قصر، محل‌های مناسب برای فرود بالگرد و اماکن تفریحی آن به منظور استفاده خدم و حشم عظیم ملک سلمان به شدت تلاش می‌کردند.

ثروت خانواده سلطنتی از منابع نفتی نشأت می‌گیرد که در زمان سلطنت پدر ملک سلمان، ملک عبدالعزیز بن سعود بیش از 75 سال پیش کشف شد. فروش نفت، پرداخت سالانه میلیاردها دلار حقوق را امکانپذیر می‌کند و مشاغل دولتی بدون دردسر و امتیازات مالی را برای اعضای خاندان سلطنتی به وجود می‌آورد - افرادی که ثروتمندترینِ آن‌ها قلعه‌های فرانسوی و کاخ‌های سعودی در اختیار دارند، پول خود را در حساب‌های بانک‌های سوئیس تجمیع می‌کنند، زیر ابا‌هایشان لباس‌های پر زرق و برق می‌پوشند، و در بزرگترین کشتی‌های تفریحی جهان - دور از چشم مردم - به سیر و سیاحت می‌پردازند.

به نوشته نیویورک تایمز، ملک سلمان سمت ریاست هیئت مدیره کسب و کار خانوادگی را بر عهده دارد که به طور غیررسمی «السعود اینک» نامیده می‌شود. تداوم کاهش بهای نفت، اقتصاد عربستان را تحت فشار قرار داده و پرسش‌هایی را در خصوص این که آیا خاندان سلطنتی - با هزاران عضو و همچنان در حال رشد - می‌تواند به طور همزمان، الگوی زندگی پر زرق و برقش و کنترل بلامنازعش بر کشور را حفظ کند، مطرح کرده است.

شاهزاده خالد بن فرحان السعود، یک عضو ناراضی خانواده سلطنتی که ساکن آلمان است، در این خصوص می‌گوید: «مردم در قیاس با گذشته پول کمتری دارند؛ ولی شرایط برای خاندان سلطنتی بدون تغییر مانده است. حجم عظیمی از پول دولت وجود دارد که در بودجه کشور پنهان مانده است؛ پولی که فقط پادشاه سرنوشت آن را تعیین می‌کند.»

نیویورک تایمز در ادامه می‌افزاید: این دوران برای اعضای خاندان سلطنتی، بسیار اضطراب‌آور است؛ خانواده‌ای که یک فرد 80 ساله با سابقه دست‌کم یک سکته رهبری آن را بر عهده دارد و احتمالاً از میان 6 پسر بنیانگذار خاندان، آخرین فرد خواهد بود که زمام امور را بر عهده گرفته است. او باید مجموعه بزرگی از اعضای خاندان را -- که طیف گسترده ای از افراد کمابیش ثروتمند تا میلیاردر را شامل می‌شوند -- گرد هم آورد؛ افرادی که از همان بدو تولد به زندگی پر زرق و برق و ثروت بی‌حساب عادت می‌کنند.

ملک سلمان در دو سالی که از سلطنتش می‌گذرد، سنن قدیمی جانشینی را منسوخ کرده است و برای اولویت دادن به سلطنتِ یک پسر برادر و پسر خودش و دور زدن چندین برادر دیگر، اختلافات عمیقی در خاندان سعودی ایجاد کرده است. او اعضای برجسته سایر شاخه‌های خاندان را از سمت‌های فرمانداری و وزارتی کنار گذاشته است. این امر به تثبیت اقتدار او منجر شده ولی بذر نارضایتی را در خانواده‌ای که به شدت به اتحاد نیاز دارد، کاشته است.

در حالی که خارج از مرزهای عربستان، مشکلاتی جدی نظیر جنگ پرهزینه یمن، خشونت‌های عراق و سوریه به چشم می‌خورند، آنچه می‌تواند نارضایتی شهروندان این کشور را به همراه داشته باشد، فقط و فقط مشکلات اقتصادی است، اگر حقوق و مزایایی که از گهواره تا گور از آن برخوردار می‌شوند، بیش از حد کاهش یابد. بسیاری از اعضای خاندان سلطنتی نگرانند آشکار شدن ثروتشان، انتقاد علنی مردم را به همراه داشته باشد.

درآمدهای شرکت ملی نفت عربستان، آرامکو، مدتهاست خون مورد نیاز برای تأمین بودجه دولت عربستان را تأمین می‌کند. برخی از اعضای خانواده سلطنتی با پیشنهاد جانشین ولیعهد عربستان، محمد بن سلمان، برای خصوصی کردن بخشی از آرامکو مخالفند. آن‌ها نگرانند این اقدام که به حضور آرامکو در بورس‌های لندن و نیویورک منجر می‌شود، اطلاعات بیشتری در خصوص حسابرسی آرامکو و هزینه‌های دولتی را آشکار کند.

این نگرانی سبب شده است برخی از اعضای خاندان سلطنتی به دنبال جایگزین‌هایی برای خصوصی‌سازی بخشی از آرامکو باشند؛ گرچه مقامات سعودی می‌گویند این طرح همچنان در دستور کار قرار دارد.

دولت عربستان که با کسری بودجه شدیدی دست به گریبان است، حقوق کارمندان بخش‌های دولتی و یارانه‌ها را کاهش داده است؛ اقدامی که بالا رفتن قیمت بنزین و گران شدن قبض‌های آب و برق را به دنبال داشته است. دولت عربستان به استقراض چندین میلیارد دلاری از منابع داخلی و خارجی روی آورده است. همچنین خاندان سلطنتی، استخدام در بخش‌های دولتی را کاهش داده است؛ رخدادی که نسل جوان این کشور را نگران آینده شغلی خود کرده است. اما به باور تحلیلگران، هیچ چیز برای شاهزادگان سعودی تغییر نکرده است و آن‌ها در زمان ملک سلمان از همان مزایا و تفریحات پر زرق و برق گذشته برخوردارند. خاندان سلطنتی و شخصِ ملک سلمان، املاک گسترده ای در فرانسه دارند و در سالیان اخیر نیز به خرید ملک در پاریس و ساختن قصر در مناطق مختلف جهان ادامه داده اند.