ابراز نگرانی اتحادیه اروپا از انتخابات در اتریش و ایتالیا

خبرگزاری ایسنا: دویچه وله گزارش داد، هم در رفراندوم برای اصلاح قانون اساسی در ایتالیا و هم در انتخابات ریاست‌جمهوری در اتریش، احتمال به قدرت رسیدن جناح‌های راست‌گرا بالاست. مدافعان اتحادیه اروپا با نگرانی اوضاع را در دو کشور عضو دنبال می‌کنند اما کار زیادی از دستشان ساخته نیست. در اتریش این خطر هست که به جای الکساندر فان در بلن، از حزب سبزها، نوربرت هوفر، نامزد حزب فدرال با گرایش دست‌راستی، در مقام ریاست‌جمهوری قرار گیرد. این مقام بیشتر حالت تشریفاتی دارد و پیامدهای زیادی نمی‌تواند داشته باشد. خطر در ایتالیا اما بزرگ‌تر است: ماتئو رنتزی، نخست‌وزیر ایتالیا اعلام کرده در صورتی که رفراندوم اصلاحات رأی کافی نیاورد، استعفا خواهد کرد. استعفای او به معنای بن‌بستی سیاسی است که لاجرم موجب تقویت راست‌گرایانی خواهد شد که با اتحادیه اروپا دشمنی می‌ورزند. دولت ایتالیا به شدت مقروض است و بانک‌هایش بحران‌زده هستند؛ اعتباراتی به ارزش ۳۶۰ میلیارد یورو روی دست بانک‌ها مانده است. از همین رو بازارهای مالی اروپا روز جمعه شاهد نوساناتی شدید بودند. از همین حالا در میان کارشناسان و برخی از رسانه‌ها گمانه‌زنی درباره خروج ایتالیا از حوزه ارزی یورو گسترش یافته است. حتی برخی از ایتالکسیت (خروج ایتالیا از اتحادیه اروپا) سخن می‌گویند. با این حال، بحران سیاسی تنها دلایل اقتصادی ندارد. با کناره‌گیری رنتزی جنبش اعتراضی "۵ ستاره" به رهبری بپه گریلو، کمدین محبوب پیشین می‌تواند به قوی‌ترین جناح سیاسی تبدیل شود. او نسبت به اتحادیه اروپا نظر مثبتی ندارد. اتحادیه اروپا موفق شد با مشوق‌های مالی و برنامه‌های اصلاحاتی گسترده از خروج یونان از منطقه یورو جلوگیری کند اما در برابر رأی‌دهندگان ایتالیایی این حربه‌ها کارآمد نخواهند بود. در اروپا از سیاست رنتزی انتقاد می‌شود. او از سویی همه‌پرسی را به پاسخ ساده "آری" یا "نه" خلاصه کرد و از سوی دیگر به آن جنبه شخصی داد. به این ترتیب او در عمل راه را به روی پوپولیست‌های راست‌گرا باز کرد. صاحب‌نظران عقیده دارند که رنتزی به جای درس‌گیری از اشتباه دیوید کامرون در انگلیس درست همان خطا را تکرار کرد؛ یعنی تمام مخالفان با خود و سیاست حزب خود را به اردوی معترضان به اتحادیه اروپا هدایت کرد. انگلیس و ایتالیا از جنبه‌ای دیگر نیز به هم شبیه هستند. در هر دو کشور دولتمردان و کارشناسان نسبت به عواقب اقتصادی و سیاسی هشدار می‌دهند اما این هشدارها نه تنها مردم را بیدار نکرده بلکه آنها را بیشتر به سوی دولتمردان پوپولیست سوق داده است. انتخاب احتمالی هوفر در اتریش و شکست رفراندوم اصلاحات در ایتالیا می‌تواند ضربه بزرگی به اتحادیه اروپا باشد؛ به ویژه از این نظر که می‌تواند مایه تشویق و تقویت پوپولیست‌ها در کشورهایی مانند هلند و فرانسه شود.