سرویس بینالملل فردا: روزنامه فرامنطقهای «رأی الیوم» در مقالهای تحلیلی به مداخله نظامی ترکیه در سوریه و همچنین رمزگشایی از سیاست خارجی این کشور در شمال عراق پرداخت؛ کاملاً واضح است که دولت اردوغان نقشه راهی را برای تصرف گام به گام عراق و سوریه تهیه کرده و به گمان او شرایط فعلی عراق و سوریه زمان مناسبی برای تحقق آن نقشه راه است.
رسانههای دولتی ترکیه طی روزهای گذشته "نقشه جدیدی" از این کشور را منتشر کردند که آنکارا در آن دست به توسعه نقشه کنونی خود و تغییر مرزها زده بود. در این نقشه نوار مرزی جدید ترکیه از شمال سوریه در شهر حلب تا شهر کرکوک امتداد مییابد و علاوه بر آن شهر موصل و برخی جزایر یونانی دریای اژه نیز به مرزهای این کشور ملحق شدهاند.
انتشار این نقشه جدید با سخنان اخیر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه مبنی بر ایجاد اصلاح و تغییر در معاهده لوزان سال (1923) هم زمان بود، این توافقنامه توسط «مصطفی کمال آتاتورک» و کشورهای غربی پس از پایان جنگ جهانی دوم و شکست کشورهای محور امضا شد که در خصوص تعیین مرزهای کنونی ترکیه به اتفاق نظر رسیده بودند.
معاهده لوزان پیمان صلحی بود که در تاریخ 24 ژوئیه 1923 در شهر لوزان سوئیس برای حل و فصل مناقشه ای که از جنگ جهانی اول بین نیروهای متفقین و متحدین آغاز شده بود به توافق رسیدند. پیمان صلح بین جمهوری سوم فرانسه، امپراتوری بریتانیا، امپراتور ژاپن، پادشاه ایتالیا، پادشاه وقت یونان، پادشاه رومانی و پادشاه یوگسلاوی به امضاء رسید. متن اصلی این پیمان به زبان فرانسه و از تاریخ 23 آگوست سال 1923 اجرائی شد و تا 6 اوت 1924 میلادی، تمامی شرایط صلح توسط کشورها به اجرا درآمد و اسناد به طور رسمی در پاریس، به فرانسه سپرده شد. در نوامبر سال 1922 در لوزان-سوئیس کنفرانس صلح گشایش یافت. این معاهده رسماً به تنش های منطقه خاور نزدیک در سال های 1919-1921 به خصوص به جنگ ترکیه و یونان خاتمه داد.
ردوغان طی روزهای اخیر از "عهد ملی" که در آن ناسیونالیسم ترکی را تقویت کرده بود، سخن گفت، و چشم پوشی جدی آتاتورک در خصوص الحاق شهرهای موصل و حلب را امری غیر واقعی و خیانت به این عهد ملی و مردم ترکیه توصیف کرد.
اصرار اردوغان بر ماندن نزدیک به دو هزار سرباز ترکیه در پایگاه نظامی بعشیقه در نزدیکی موصل و آموزش بیش از پنج هزار فرد مسلح سنی از اهالی موصل با پوشش موسوم به "نیروهای حمایت از نینوا" با رهبری اقای «اثیل النجیفی» استاندار سابق این استان، و همچنین اصرارش بر مشارکت این نیروها در جنگ علیه تروریستهای «داعش» و بیرون کردن آنها از سراسر شهر موصل، نشانههایی از تمایل اردوغان برای الحاق این شهرستان به ترکیه است. اردوغان اگر در حال حاضر نخواهد به تصمیمش جامه عمل بپوشاند ولی در آینده ای نزدیک با سوءاستفاده از هرج و مرج و جنگهای حاکم بر منطقه، و همچنین تشدید آشوب، درگیری و اختلافهای فرقهای و بویژه ضعف کشورهای عربی، آن را محقق خواهد ساخت.
در سال 1939 ترکیه در شرایطی مشابه، پیش از جنگ جهانی دوم استان "هاتای" یا "انطاکیه" سوریه را به سرزمین های خود ادغام کرد که در آن زمان این منطقه مانند دیگر مناطق سوریه و لبنان تحت سیطره استعمار فرانسه بود، وضعیت سیاسی موجود نیز حاکی از تکرار این سناریو با پوششی موسوم به "حمایت از اقلیتهای ترک خارج از مرزهای جدید ترکیه" وجود دارد، همانگونه که ترکیه در سال 1974نیروهای نظامی خود را برای اشغال شمال قبرس که در آن اکثریت ترک بودند اعزام کرد.
استفاده اردوغان از از اقلیتهای ترکمن در موصل و برخی شهرها و شهرک ها در روستای شمالی حلب و شمال غرب سوریه و همچنین سخن از ضرورت مداخله نظامی ترکیه برای حمایت از آنها، مانند آنچه که در شهرهای "باب" و "جرابلس" و "منبج" رخ میدهد، - همان جاهایی که آمیخته ای از عربها ، کردها و ترکمن هاست- شاید یکی از مهمترین گامها برای بازترسیم مرزهای این کشور طبق نقشه جدید باشد، و اردوغان بارها تأکید کرده است که دولت آنکارا فرزندان ترکمنها و برادران عرب اهل سنت خود را تحقیر نخواهد کرد.
نشانه های درگیری بین جنگندههای ترکیه و یونان بر فراز دریای اژه در چند روز گذشته حاکی از نگرانی یونان است، و همچنین دولت «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه اقدام به بمباران مواضع برخی جناحهای معارض سوری موسوم به "ارتش آزاد سوریه" که زیر چتر نیروها و هواپیماهای «سپر فرات» ترکیه فعالیت میکنند، کرده است که این واکنش دلیل آشکار نگرانی دولت اسد در این زمینه میباشد.
اصول و قوانین حاکم بر دیوان عدالت بینالملل، اتحادیه آفریقا و دیگر سازمانهای منطقهای برای مقاومت در مقابل هرگونه تلاش برای تغییر مرزهای موجود از دوران استعمار تاکنون است، ولی گویا اردوغان به "امپراطوری عثمانی جدید" ایمان دارد؛ و بر این باور است که اقتدار ترکیه و ضعف دیگر کشورها ممکن است وی را به تحقق خواستهها و جاه طلبی هایش در ایجاد اصلاح و تغییر در معاهده لوزان نزدیک کند، تا بتواند سرزمینهایی که آتاتورک از تصرف آنها چشم پوشی کرده بویژه شهرهایی مانند موصل، حلب و کرکوک را به مرزهای کنونی ترکیه ملحق کند.
شاید عملیات مبارزه موسوم به از بین بردن داعش از سوی برخی کشورهای منطقه، بهانه ای برای ترسیم دوباره مرزهای کشورهای عربی براساس تقسیمات فرقهای و نژادی جدید باشد، و اردغان که نیز در این راستا نقش عمده ای را بازی میکند آیا در تحقق رویاهای امپراطوری خود پیروز خواهد شد؟
«آدولف هیتلر» رهبر نژادپرست آلمان، تلاش کرد مرزهای این کشور را گسترش بخشد و امپراطوری این دولت را دوباره زنده کند، ولی این اقدامات با شکست و تجزیه آلمان به پایان رسید! و همین اتفاق در دیگر مناطق اروپا نیز رخ داد. این امر بدین معناست که اردوغان دست به ریسک بزرگی میزند، و جنگهای منطقهای نیز برای چندین دهه به طول می انجامد اگر تبدیل به جنگ جهانی سوم و چهارم نشوند.
باردیگر میگوییم که رهبران جهان عرب تبدیل به مرد کاملا مریض و بی ارداه شدند و حتی در اتاق "مراقبت های ویژه" بستری هستند که با دستگاهها به حیات خود ادامه میدهد و هر آن ممکن است کسی با فشار بر دکمه دستگاهها، به زندگیشان پایان دهد.
ما باور نداریم که اردوغان سرنوشتش بهتر از کسانی است که در همین مسیر حرکت کردند ولی با این وجود، اعتقاد داریم که در هر قاعدهای استثنا نیز وجود دارد! و الله اعلم.
دیدگاه تان را بنویسید