افزایش روابط ترکیه و اسرائیل؛ ائتلافی ضمنی علیه ایران

خبرگزاری مهر: در روزهای اخیر شاهد عقب نشینی هایی در مواضع رهبران حزب حاکم ترکیه در قبال روسیه و رژیم اسرائیل بوده ایم بطوریکه کوتاه آمدن آنکارا از شروط قبلی خود برای عادی سازی روابط منجر به امضای توافق عادی سازی روابط با مسکو و تل آویو شد. در خصوص میزان جدی بودن این توافقات با وجود اختلاف دیدگاه های طرفین و تاثیرات احتمالی این توافقات بر تحولات منطقه به ویژه سوریه نظرات مختلفی از سوی کارشناسان ارائه می شود. دکتر «نورای مرت» استاد علوم سیاسی دانشگاه استانبول ترکیه در خصوص تاثیر این توافق بر تحولات منطقه و سیاست خارجی ترکیه گفت: به نظر می رسد که ترکیه طی توافقات جدیدی با تل آویو و مسکو در سیاست خارجی خود تغییر به وجود آورده است، اما اگر بخواهیم بگویم که این تغییرات نشانه هایی از اعتدال در سیاست حزب عدالت و توسعه خواهد بود دچار اشتباه خواهیم شد. نورای مرت در بیان اینکه چرا توافقات اخیر منجر به اتخاذ سیاست میانه روی از سوی ترکیه در منطقه نخواهد شد تصریح کرد: اولا این توافق ها بین طرف های میانه رو، صلح طلب و دموکراتیک صورت نگرفته است و در حال حاضر برخی از این طرف های توافق دارای حکومت های اقتدارگرا هستند که به ندرت همدیگر را برای اتخاذ سیاست های میانه روانه تشویق می کنند. علاوه بر این نمی توان گفت که این توافقات حتی از منظر اقتصادی و پراگماتیسم سیاسی هم قابل توجیه باشند که نهایتا منجر به میانه روی شوند. استاد دانشگاه استانبول درباره دورنمای توافق آنکارا با تل آویو گفت: توافق بین اسرائیل و ترکیه بر اساس محاسبات مبهمی صورت گرفته است که از آن به عنوان ائتلافی علیه ایران نام برده می شود. عربستان و اسرائیل که منافعشان بعد از توافق هسته ای آمریکا با ایران با هم گره خورده است مدتی است که به گفته برخی کارشناسان مثل «دشمنان عزیز» با هم رفتار می کنند. وی با رد احتمال تاثیرگذاری مثبت توافق اخیر بین تل آویو و انکارا بر روی صلح و ثبات منطقه گفت: به نظر می رسد که کشورهای حاشیه خلیج فارس، عربستان، ترکیه و اسرائیل درباره سیاست «دشمن عزیز» به نوعی توافق رسیده اند به همین دلیل هم از چنین ائتلافی نمی توان انتظار صلح برای منطقه را داشت و بر عکس این توافق ممکن است حتی موجب تشدید سیاست های طایفه گرایانه در منطقه شود. مرت همچنین درباره تاثیر مثبت توافق اخیر بر روابط ترکیه و رژیم اسرائیل گفت: همچنین توافق اسرائیل و ترکیه کمکی به نرم تر شدن تعصبات دو طرف نخواهد کرد زیرا که طرف ترک این توافق را ناشی از «ضرورت» می داند و هیچگونه نشانه ای از تغییر در دیدگاه های آنها در قبال اسرائیل دیده نمی شود و حتی برخی در ترکیه درباره توافق با یهودیان هشدار داده اند. لذا این توافق حتی بدتر از یک ازدواج اجباری مصلحتی است زیرا نه تنها در این میان عشقی وجود ندارد بلکه به جای آن تنفر هم وجود دارد. تحلیلگر مسائل منطقه درباره توافق آنکارا و مسکو نیز تصریح کرد: در خصوص توافق با روسیه هم باید بگویم که هنوز جزئیات شرایط این توافق مبهم و نامشخص است. دو کشور در خصوص بسیاری از موضوعات از جمله در مورد سوریه اختلاف نظر دارند. روسیه از روز اول تحولات سوریه در کنار دولت سوریه ایستاده در حالیکه ترکیه به هر طریق ممکنی از مخالفان دولت سوریه حمایت کرده است و هنوز نشانه ای از تغییر استراتژی ترکیه در سوریه و پذیرش شکست سیاست هایش در سوریه دیده نشده است. وی در ادامه افزود: همچنین ترکیه همواره از جنبش های اسلامگرای افراطی در داخل روسیه که تهدید عمده داخلی برای مسکو محسوب می شوند حمایت کرده است بطوریکه روسیه علت مداخله نظامی خود در سوریه را تامین امنیت خود اعلام کرد زیرا بسیاری از شهروندان این کشور در سوریه به گروه های افراطی پیوسته اند. مرت در پایان یادآوز شد: من نمی دانم که آیا حاکمان ترکیه تصمیم گرفته اند که سیاست هایشان در قبال نظام سوریه و بطور کلی در قبال سوریه را تغییر دهند یا خیر. علاوه بر این برای ترکیه بسیار سخت است تا حمایت های خود از گروه های افراطی جهادی در روسیه از قبیل چچن ها در سوریه و دیگر جاها را متوقف کند.