رویاهای عربستان، واقعیت‌های منطقه

کد خبر: 493336

سرتیپ احمد عسیری، مشاور وزیر دفاع عربستان سعودی تأیید کرده است که این کشور جنگنده‌های خود را برای «تشدید عملیات علیه داعش» به پایگاه هوایی «اینجرلیک» در ترکیه فرستاده است.

روزنامه ایران؛ سعید علیخانی: سرتیپ احمد عسیری، مشاور وزیر دفاع عربستان سعودی تأیید کرده است که این کشور جنگنده‌های خود را برای «تشدید عملیات علیه داعش» به پایگاه هوایی «اینجرلیک» در ترکیه فرستاده است.
آنچه در این برهه حساس باعث ورود مستقیم و عجولانه سعودی به منازعه سوریه شده، آن است که با پایان یافتن محاصره چهار ساله دو شهر نبل و الزهرا، محاصره کامل حلب با همراهی هوایی روسیه و پیشروی سریع ارتش سوریه امری قریب‌الوقوع است. این امر در صورت تحقق به عنوان نقطه عطفی در سرنوشت جنگ سوریه و به نفع بشار اسد خواهد بود و ضمن نزدیک کردن ارتش سوریه به مرزهای ترکیه و تسریع پیشروی کردهای این کشور، کار را برای نیروهای تحت حمایت ترکیه و عربستان سخت‌تر و «دغدغه‌های کردی» ترکیه را نیز عمیق‌تر خواهد کرد.
ضرورت ترکیه برای ورود مستقیم در جنگ سوریه، حمایت ایالات متحده، همراهی ناتو و مشارکت عربستان است. ایالات متحده اگرچه با تعارفات دیپلماتیک تلاش می‌کند متحد سنتی خود را راضی نگه دارد اما «مسأله کردها»، پاشنه آشیل این سیاست است تا جایی که ترکیه به صراحت امریکا را بر سر دوراهی «انتخاب کردها» یا «انتخاب آنکارا» قرار داده است. آنچه خط قرمز ترکیه در سوریه تلقی می‌شود، اول مسأله «اقلیم کردی» و دوم «تضعیف نیروهای مخالف اسد» است. ایالات متحده اگرچه در نگرانی اخیر با ترکیه همداستان است اما شدت عمل ترکیه علیه کردها را نمی‌پذیرد. ترکیه در مسیر جلب حمایت ناتو نیز دچار مشکل است اول آنکه آلمان و فرانسه از گروکشی ترکیه از مسأله آوارگان ناخرسندند و دیگر آنکه با حضور مستقیم ترکیه و تخاصم این کشور علیه نیروهای کرد مخالفند به جز این، قوانین ناتو تنها در صورتی اجازه همراهی و دفاع از ترکیه را می‌دهد که این کشور مورد تهاجم کشور ثالث قرار بگیرد نه آنکه تصمیم به مداخله نظامی در یک کشور ثالث بگیرد. با این اوصاف تنها گزینه باقی مانده برای ترکیه، همراهی عربستان است.
برخی از ناظران حضور شخص «محمد بن سلمان» ولیعهد و وزیر دفاع عربستان در رأس هیأت اعزامی عربستان به بروکسل را نشان دهنده آن می‌دانند که اعلام آمادگی عربستان در سوریه، فقط یک بلوف نیست و عربستان ورود خود به منازعه سوریه را غیر قابل اجتناب می‌داند به جز ماجرای سقوط قریب‌الوقوع «حلب» و تغییر موازنه به نفع جبهه اسد، دلایل دیگری نیز وجود دارد که عربستان از منظر رقابت با ایران، خود را ناگزیر به حضور می‌داند. اول آنکه عربستان امروز منطقه را تجسم همان هشدار «هلال شیعی»ای می‌داند که ملک عبدالله در سال 2004 مدعی تحقق عملی آن شد، عربستان به جز این، دل نگران تحقق پیش‌بینی «سایس- پیکو»ی جدید، «محمد حسنین هیکل» روزنامه‌نگار مشهور مصری، به عنوان پیامد ناآرامی‌های موسوم به «بهار عربی» نیز هست. عربستان اخیراً «زهران علوش»، رهبر «جیش الاسلام» و مهره اصلی خود در منازعات سوریه را نیز از دست داده است و پس از وی، عملاً خود را «شیر بی یال و دم و اشکم» بازی سوریه می‌داند، شکست مذاکرات لبنان برای انتخاب سلیمان فرنجیه به عنوان رئیس جمهوری لبنان نیز شکست فاحش دیگری است که تصمیم گیرندگان سعودی را در چارچوب تصویری که به عنوان «رقابت با ایران» در ذهن خود ساخته‌اند، بشدت مغبون و آزرده کرده است. به این پرونده، موضوع ناکامی عربستان در مواجهه با حوثی‌های یمن و شکست مذاکرات آنان با عبد ربه در اجلاس ژنو را نیز باید افزود.
عربستان برای جبران ناکامی‌های متوالی خود و ممانعت از تکمیل این زنجیره در «حلب»، قصد ورود مستقیم به منازعه سوریه را دارد غافل از اینکه این امر نیز به دلایل روشنی محکوم به شکست است. ارتش عربستان در کارنامه خود واجد هیچ سابقه درخشانی نیست و به تعبیر «آرون دیوید میلر»، مشاور پیشین وزارت خارجه امریکا در مصاحبه با «نیوزویک»، «بشدت بی کفایت است».
آنچه نیروهای عربستان به عنوان موفقیت نظامی خود بر آن تکیه می‌کنند، بیشتر معطوف به جنگ اول خلیج فارس (عملیات «طوفان صحرا») و حضور نظامی در بحرین (عملیات «سپر جزیره») است. اولی با هدایت، حضور و همراهی ایالات متحده و دومی به شکل نمایش خودروهای نظامی در برابر مخالفان غیر مسلح بحرینی بود به همین دلیل است که عربستان با وجود هیاهوی رسانه‌ای که در مورد حضور خود در سوریه به راه انداخته است، این حضور را اما به همراهی ایالات متحده منوط و مشروط کرده است. شرط مدنظر عربستان دست کم در شرایط کنونی تحقق نخواهد یافت زیرا علاوه بر آنکه ایالات متحده همچنان اصرار دارد که علیه بشار اسد از گزینه نظامی استفاده نخواهد کرد، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده نیز به هیچ وجه حاضر نیستند حتی به شکل یک وعده انتخاباتی از یک عملیات نظامی دیگر در خاورمیانه دفاع کنند. به فرض قطعی شدن ورود عربستان به منازعه سوریه، به ظن قوی می‌توان گفت که این تصمیم، با وجود حضور مستقیم ایالات متحده، نتیجه موافقت این کشور و وعده‌هایی بوده است که «اشتون کارتر» در جریان دیدار با «محمد بن سلمان»، وزیر دفاع عربستان ( ١١ فوریه در بروکسل) به وی داده است. عملی کردن این توافق به معنی حضور عربستان در صحنه نبرد از طریق مرز ترکیه است. چنین ورودی به معنای افتادن عربستان به صحنه‌ای به مراتب مهیب‌تر و جدی‌تر از جنگ نابرابر با «حوثی»‌هاست زیرا تصویری که در برابر نیروهای زمینی عربستان ترسیم خواهد شد، متشکل از حضور قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و یک منازعه بشدت جدی است و از همین روست که بجز «واشنگتن تایمز»، «دیمیتری مدودف»، نخست وزیر روسیه نیز نسبت به بروز یک جنگ جهانی هشدار داده‌اند. چنین پیش‌بینی اگرچه از نظر برخی تحلیلگران تا حدی اغراق‌آمیز تلقی شده است اما بی هیچ تردیدی می‌توان گفت که در میان بازیگران منازعه چند طرفه مزبور، عربستان درگیر با همسایه شرقی، نگران از افزایش مانور تروریست‌های تکفیری داخل عربستان، درگیر در جنگ قدرت رو به افزایش در دستگاه حاکمه و بی تجربه در کنترل یک جنگ تمام عیار، متزلزل‌ترین وضعیت را خواهد داشت.
۰

دیدگاه تان را بنویسید

 

نیازمندیها

تازه های سایت