آیا کنگره با مخالفت با توافق احتمالی با ایران خود را نجات می‌دهد؟

اندیشکده گیتستون در گزارشی تحلیلی با اشاره به توافق تهران و واشنگتن برای مبادله زندانیان در ازای دسترسی ایران به وجوه مسدود شده‌اش در کره جنوبی تصریح کرد: رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال آن است که بدون تائید کنگره هر گونه توافق هسته‌ای احتمالی با ایران را اجرا کند اما کنگره باید از این فرصت برای بازگشت به قدرت و بازگرداندن اختیاراتش استفاده کند.

اندیشکده آمریکایی گیِتستون در این گزارش با بررسی مواردی که در آن اختیارات کنگره آمریکا برای اعمال نظر درخصوص تصمیمات رئیس‌جمهور کم شده است، تاکید کرد که کنگره برای چندین دهه اجازه داده است که قدرتش از سوی قوه مجریه ایالات متحده از بین برود و به اندازه کافی از قدرت خود در هر دو دولت جمهوری‌خواه و دموکرات محافظت نکرده است.

این اندیشکده با بیان اینکه «افزایش اختیارات ریاست جمهوری ایالات متحده در برابر کنگره به ‌ویژه در دوران فعالیت رئیس‌جمهور بایدن ادامه داشته است» به توافق اخیر تهران و واشنگتن اشاره کرد و نوشت: گزارش‌ها حاکی از آن است که جو بایدن (رئیس جمهور آمریکا) به نهایی کردن توافقات با ایران درخصوص مبادله زندانیان در ازای آزادسازی شش میلیارد دلار از منابع نفتی مسدود شده ایران و برنامه هسته‌ای این کشور نزدیک است.

کنگره به‌ویژه باید نگران باشد که دولت احتمالا از ابزارهای فوق‌العاده‌ای برای دور زدن آن و اجرای توافق هسته‌ای بدون بررسی کنگره آن‌طور که طبق «قانون فدرال بازنگری توافق هسته‌ای با ایران» الزامی است، استفاده کند.

این قانون با ۴۰۰ رای موافق در برابر ۲۵ رای مخالف به تصویب مجلس نمایندگان رسید و با ۹۸ رای موافق در مقابل تنها یک مخالف به تصویب سنا رسید، که یک واکنش دو حزبی بسیار قوی و نشان‌دهنده حمایت عمیق کنگره از ایفای نقش در معاهدات و توافق‌نامه‌های بین‌المللی است.

گیتستون افزود: اگرچه در حال حاضر مشخص نیست که آیا توافق جدیدی بین ایالات متحده و ایران در کوتاه مدت حاصل خواهد شد یا خیر، کاملاً واضح است که کنگره می خواهد - و نیاز دارد - نقشی در هر گونه توافق در آینده ایفا کند. با توجه به ابهام در مورد اینکه آیا بایدن مراحل بازنگری مشخص شده در «قانون بازنگری توافق هسته‌ای با ایران» را دنبال می‌کند یا نه، اکنون زمان آن فرا رسیده است که کنگره به طور کامل و با قدرت وارد این روند شود.

برای این منظور، کنگره می‌بایست آشکارا و فوراً نشان دهد که هرگونه نقض این قانون با قوی‌ترین ابزار ممکن بر اساس قانون اساسی مواجه خواهد شد، شامل استفاده کامل از دادگاه‌ها و ابزار مالی برای دفاع از موقعیت خود. توافق احتمالی با ایران که کنگره به وضوح نشان داده که می‌خواهد آن را رد کند، فرصت مناسبی برای کنگره است تا بخشی از اختیاراتی را که از دست داده یا رها کرده است، دوباره به کار گیرد.

این اندیشکده مستقر در نیویورک در پایان تاکید کرد که کنگره برای اطمینان از شنیده شدن صدای خود می‌بایست برای مبارزه‌ای که ممکن است بین قوه مجریه و مقننه شکل گیرد، آماده شود. کنگره همچنین باید از تحمیل یک‌جانبه تصمیمات مهم امنیت ملی توسط رئیس جمهور جلوگیری کند./ایسنا