اختلاف قدیمی واشنگتن و آنکارا، همچنان پابرجاست

ترتیبات بودجه دفاعی سال ۲۰۲۴ میلادی آمریکا، نشان می‌دهد که دولت جو بایدن، به خواسته‌های ترکیه در مورد سوریه توجهی ندارد.

اردوغان پس از برگزاری نشست سران ناتو و دیدار با جو بایدن، به گرم شدن روابط آنکارا – واشنگتن امیدوار شده بود. اما حالا، اتفاق جدیدی روی داده که نشان می دهد، آنکارا باز هم از واشنگتن نومید شده است.

ترتیبات بودجه دفاعی سال 2024 میلادی آمریکا، نشان می دهد که دولت جو بایدن، به خواسته های ترکیه در مورد سوریه توجهی ندارد و مذاکراتی که در مورد دیگر مسائل دفاعی ترکیه صورت گرفته، بر تصمیمات جو بایدن در مورد شمال سوریه، تاثیری نگذاشته است.

تداوم سیاست پیشین آمریکا در شمال سوریه

مجلس نمایندگان آمریکا، بررسی لایحه قانون مجوز دفاع ملی (NDAA) را به مراحل پایانی نزدیک کرد. این لایحه که شامل بودجه  وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) در سال آتی میلادی است و مخارج دفاعی ایالات متحده را مشخص می کند. قانونگذاران در مجلس نمایندگان آمریکا با 219 رای موافق و 210 رای مخالف، لایحه دفاعی را به تصویب رساندند.

این لایحه از منظر سیاست دفاعی، در برگیرنده اقداماتی است که باید علیه چین و روسیه انجام شود. اصلاحات پیشنهادی برخی از قانونگذاران جمهوری خواه برای جلوگیری از کمک به اوکراین و ندادن مهمات خوشه ای به این کشور به دلیل عدم پذیرش در این لایحه لحاظ نشد.

886 میلیارد دلار برای بودجه سال مالی 2024 پنتاگون و مخارج دفاعی آمریکا در نظر گرفته شده و جزئیات مربوط به سوریه، نشان می دهد که حمایت از گروه مسلح موسوم به «نیروهای سوریه دموکراتیک» ادامه خواهد یافت و ردیف بودجه خاصی نیز به آنان اختصاص داده شده است. اما ترکیه می گوید، این یک اسم ظاهری و تشریفاتی است و ترجمه دقیق این سند، به معنی تداوم حمایت آمریکا از پ.ک.ک و نهادهای اقماری آن در شمال سوریه همچون پ.ی.د و ی.پ.گ است.

بودجه 358 میلیون دلاری اختصاص داده شده به تلاش‌ ها در چارچوب مبارزه با سازمان تروریستی داعش، به حدود 242 میلیون دلار کاهش یافته، اما در مورد ارسال تسلیحات و تجهیزات و دیگر هزینه های آموزشی و زیرساختی برای گروه هایی که آنکارا آنها را تروریست می نامد، با جدیت ادامه خواهد داشت.

به طور معمول در آمریکا، لایحه بررسی بودجه دفاعی به طور جداگانه در هر دو مجلس کنگره تهیه و پذیرفته می شود و سپس در کمیته مخصوص متشکل از اعضای سنا و مجلس نمایندگان، همه اصلاحات صورت گرفته ادغام می شود. انتظار می رود هفته آینده با توجه به برخورداری حزب دموکرات از اکثریت، رای گیری با نتیجه مطلوب بایدن به پایان برسد.

اختلاف قدیمی واشنگتن و آنکارا، همچنان پابرجاست

نخستین بار، در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما بود که اردوغان از سیاست آمریکا در حمایت از کردهای شمال سوریه انتقاد کرد. در همان دوران، برت مک گورک از چهره های سیاسی و امنیتی مهم آمریکا، بارها به شمال سوریه سفر کرده و با فرماندهان کردهای تحت امر پ.ک.ک دیدار کرد.

اردوغان از این واقعه چنان خشمگین شد که اعلام کرد نمی خواهد او را در مرز ترکیه و سوریه ببیند! با این حال، مقامات دولت اوباما، اعلام کردند که آمریکا، پ.ک.ک را یک گروه تروریستی می دانند و در شمال سوریه نه با پ.ک.ک، بلکه با حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه یعنی پ.ی.د طرف هستند. این ادبیات، در دوران دونالد ترامپ نیز کمابیش به همین شکل پایدار ماند.

در دولت جو بایدن نیز چیزی عوض نشده و بارها اعضای برجسته تیم بایدن، گفته اند که از دید آمریکا «نیروهای سوریه دموکراتیک» (قسد)، ربطی به پ.ک.ک ندارند! این در حالی است که بارها عکس ها و تصاویری منتشر شده که نشان می دهد در مراسم پایان دوره آموزشی نیروهای سوریه دموکراتیک، آنان به عکس اوجالان احترام نهاده و حتی در برابر آن، سوگند وفاداری یاد کرده اند. اما در هر حال، آمریکایی ها از این تصمیم خود عقب نشینی نمی کنند و این موضوع به یکی از اختلافات مهم بین ترکیه و آمریکا تبدیل شده است.

چندی پیش، ژنرال پاتریک رایدر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) گفته بود:«ما در شمال سوریه، با تشکیلات مسلحی به نام نیروهای سوریه دموکراتیک (SDG) همکاری می کنیم. این گروه ربطی به پ.ک.ک ندارد و ما از سال 2014 میلادی تاکنون، با این نیرو کار کرده ایم».

این مقام آمریکایی در پاسخ به سوال یک خبرنگار ترک در مورد دلیل اسکورت شدن مظلوم عبدی توسط نظامیان آمریکایی در عراق، گفته بود: «این همراهی، به خاطر نقش او در مبارزه با داعش است».

مظلوم عبدی که به نام مظلوم کوبانی هم شناخته می شود، فرمانده اصلی نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه است و ترکیه چندی پیش به کاروان حامل او حمله کرد، اما به خاطر حضور محافظین آمریکایی نتوانستند او را از بین ببرند.

فیدان چه می گوید؟

در سالگرد کودتای نافرجام سال 2016 میلادی، هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه سخنرانی کرد. او در مورد مبارزه با تهدیدات امنیتی گفته است: «مبارزات ما با شبکه های تروریستی گولن، پ.ک.ک، داعش و دیگران ادامه پیدا می کند و هجوم بی امان ما علیه همه اشکال تروریسم، خط قرمز ما است. با اتخاذ مواضع صحیح و افزایش توان دیپلماتیک و استراتژیک، مصمم هستیم کشورمان را از بلای تروریسم نجات دهیم».

فیدان در سخنان خود به آمریکا اشاره ای نکرد و مانند دیگر مقامات ترکیه، به حمایت دولت بایدن از نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه، اشاره نکرد. این نشان می دهد که احتمالاً هاکان فیدان، به عنوان چهره ای که سوابق طولانی در حوزه های امنیتی و نظامی دارد، می داند که اولاً تصمیم آمریکا در مورد کردهای سوری تغییر نمی کند و دوم این که ترکیه می تواند با استفاده از روش هایی همچونن حملات پهپادی و شلیک موشک و راکت از مرزها به داخل مناطق کردنشین سوریه، بدون سر و صدا به حملات بی امان خود ادامه دهد و آمریکا نیز به این اقدامات، اعتراض نمی کند.

شواهد نشان می دهد که حتی در صورت هموار شدن مسیر فروش جنگنده های اف 16 به ترکیه، باز هم اختلافات مهمی بین آنکارا و واشنگتن وجود دارد. آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه کابینه بایدن، اعلام کرده بود که پس از موافقت ترکیه با عضویت سوئد در ناتو، راه برای نهایی شدن قرارداد اف 16 هموار شده است.  

این تصاویر دیپلماتیک، نشان می دهد که رابطه بین ترکیه و سوریه، از حد خاصی فراتر نمی رود و تنازع منافع بین آنها، در حد قابل توجهی است که آمریکا در شمال سوریه، اولویت های مداخله گرانه خود را دنبال می کند و مقامات دولت بایدن، بارها به طور آشکار اعلام کرده اند که از عادی شدن روابط ترکیه و سوریه نیز حمایت نمی کنند.

در پایان باید گفت، شواهد نشان می دهد که برخلاف خواسته های مقامات ترکیه، آمریکا نمی خواهد به همکاری با نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه پایان دهد، اما ترکیه، اهرم فشار خاصی در دست ندارد و با تحمل وضعیت کنونی، تلاش می کند در حوزه های دیگر، از واشنگتن امتیاز بگیرد./تسنیم