مخالفت انگلیس با قرار دادن سپاه در فهرست «تروریستی»

دولت ریشی سوناک، نخست‌وزیر انگلیس پاره‌ای از درخواست‌ها برای قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» را رد کرد.

روزنامه گاردین گزارش داد دولت انگلیس در عضو ملاک‌هایی که به موجب آنها می‌توان حامیان و شرکت‌های مرتبط با یک نهاد را در فهرست تحریم‌ها قرار داد گسترش داده و از این طریق مجادله‌های طولانی در درون دولت انگلیس در خصوص مسئله سپاه را حل و فصل کرده است.

این نظام تحریمی جدید برای اولین بار به وزرای دولت انگلیس امکان خواهد داد بر مبنای فعالیت‌های یک فرد در خاک انگلیس و( نه فقط در داخل ایران) تحریم‌هایی را علیه او اعمال تحریم کنند.

دولت انگلیس پیش از این ایران را به تلاش برای ربودن یا قتل شهروندان آن کشور متهم کرده است. «مت جاکز»، رئیس پلیس «ضدتروریسم» انگلیس بهمن‌ماه گذشته مدعی شده بود تهدیدهای مرتبط با روسیه، چین و ایران در سال‌های گذشته چند برابر شده‌اند. (جزئیات بیشتر). جمهوری اسلامی ایران این ادعاها را رد کرده است.

روزنامه گاردین نوشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی مقاومت بسیج و پلیس امنیت اخلاقی ایران پیش از این تحریم شده‌اند اما اقدام علیه سپاه  می‌توانست به مجرمانه تلقی شدن هر گونه ارتباط با این سازمان، مراودات مالی با آن یا حمایت از فعالیت‌هایش منجر شود.  

این روزنامه همچنین در بخش دیگری از گزارش خود نوشته انجام چنین اقدامی علیه سپاه می‌توانست به قرار گرفتن نام کل حکومت ایران در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» منجر شود چرا که سپاه یکی از بخش‌های محوری ساختار نظامی ایران است.

تحلیلگران مانور کشورهای غربی از جمله انگلیس روی انجام چنین اقداماتی علیه سپاه پاسداران را بخشی از جنگ ترکیبی این کشورها برای مجاب کردن ایران به پذیرش توافق هسته‌ای، بدون لحاظ شدن بندهای ضامن منافع اقتصادی ایران می‌دانند.

آخرین دور مذاکرات رفع تحریم‌های وین مردادماه سال گذشته در وین برگزار شد اما بعد از آن دچار وقفه شد. به گفته کارشناسان، برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام، از زمان در دست گرفتن قدرت در کاخ سفید بوده است.

کشورهای غربی از طریق به راه انداختن جنگ رسانه‌ای-تبلیغاتی طی ماه‌های گذشته در تلاش بوده‌اند مقاومت ایران برای پافشاری در خصوص منافع این کشور را بشکنند.

جمهوری اسلامی ایران راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعاهای پادمانی آژانس اتمی را اصلی‌ترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریم‌ها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبه‌ای که در ازای برخی محدودیت‌ها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی می‌داند و آن را می‌پذیرد.

کشورهای غربی در راستای همین سیاست سال گذشته جنجال رسانه‌ای گسترده‌ای درباره قصد اتحادیه اروپا برای ممنوع کردن سپاه در کشورهای عضو این اتحادیه به راه انداختند. با آنکه پارلمان اروپا با تصویب طرحی به قرار گرفتن سپاه در فهرست سازمان‌های «تروریستی» رأی مثبت داد «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چند روز بعدتر گفت که انجام چنین کاری مستلزم رأی دادگاه است و بروکسل امکان انجام آن را ندارد. (جزئیات بیشتر)

 گاردین نوشته که وزارت خارجه آمریکا علاوه بر این نگران بود که اقدام علیه سپاه می‌تواند اقدام تلافی‌جویانه ایران را در پی داشته و به اخراج سفیر انگلیس از تهران منجر شود.

در ماه‌های گذشته گزارش‌هایی از اختلافات داخلی در کابینه دولت انگلیس در خصوص موضوع اقدام علیه سپاه منتشر شده بود. روزنامه تایمز انگلیس 13 بهمن‌ماه گذشته به اختلاف‌ها در این خصوص اشاره کرده و نوشته بود در حالی که وزارت خارجه انگلیس نگران بسته شدن کانال‌های ارتباطی با جمهوری اسلامی ایران است، وزارت کشور انگلیس از اقدام علیه سپاه حمایت می‌کند. (جزئیات بیشتر).

در آن گزارش‌ها همچنین آمده بود مقام‌های وزارت خارجه انگلیس علاوه بر این تصریح کرده‌اند سپاه، بر خلاف «گروه‌های تروریستی» نهاد نظامی رسمی یک حکومت است.

یک منبع در آن زمان به روزنامه تایمز گفته بود: «مقام‌های وزارت خارجه نگرانی‌هایی واقعی درباره چنین اقدامی دارند چون می‌خواهند دسترسی‌شان را حفظ کنند. وزارت کشور و در سطحی وسیع‌تر، دولت از این اقدام (علیه سپاه حمایت می‌کنند. سپاه پاسداران بایستی تا الان در فهرست قرار گرفته بود، اما کل این فرایند روی یخ قرار گرفته است [به معنی اینکه به تأخیر افتاده است.]»

وزارت خارجه انگلیس در بیانیه‌ای دلایل خود را برای گسترش ملاک‌های اعمال تحریم علیه ایران را توضیح داده و به تکرار ادعاهای اثبات‌نشده پرداخته است.

در این بیانیه ادعا شده که دلیل اقدام وزارت خارجه انگلیس این بوده که ایران «تلاش‌های خود برای کشتن یا ربودن افرادی که گمان می‌رود دشمنان حکومت ایران در خارج از کشور باشد را افزایش داده است.»

در ادامه این بیانیه آمده است: «از آغاز سال 2022، انگلیس با بیش از 15 تهدید جدی برای کشتن یا ربودن افراد انگلیسی یا مستقر در انگلیس مقابله کرده است.»

گاردین نوشته امتناع انگلیس برای اقدام علیه سپاه احتمالاً با انتقادهای سیاسی گسترده‌ای روبرو خواهد شد. در ماه‌های گذشته، آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش‌های فراوانی برای تحت فشار قرار دادن انگلیس جهت اقدام علیه سپاه انجام داده بودند.

به عنوان مثال، سوم فروردین‌ماه سال جاری ۱۲ نماینده مجلس سنای آمریکا در نامه‌ای به جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از او خواسته‌اند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» قرار دهد (جزئیات بیشتر).

حدود 20 روز بعدتر،  «کلاودیا تنی»، قانونگذار جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا با معرفی قطعنامه‌ای از اتحادیه اروپا خواست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ممنوع اعلام کند (جزئیات بیشتر).

کمتر از یک ماه بعد در روز 21 اردیبهشت هم ائتلافی متشکل از قانونگذاران هر دو حزب آمریکا با ارسال نامه‌ای به سران کشورهای استرالیا، هند، انگلیس و کانادا از این کشورهای متحد واشنگتن درخواست یکسانی را مطرح کرده بودند (جزئیات بیشتر).

گاردین نوشته منتقدان اقدام دولت انگلیس معتقدند تحریم‌ها، به طرز فزاینده‌ای اقداماتی نمادین به شمار می‌روند چرا که اکثر کسانی که هدف قرار می‌گیرند هیچ دارایی در انگلیس ندارند و یا قصد سفر به آن کشور ندارند.

طبق گزارش این روزنامه، اتحادیه اروپا مایل است گفت‌وگوها با ایران را بر سر توافقی کوچک با هدف محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران در ازای آزادسازی بخشی از دارایی‌های برون‌مرزی آن کشور ادامه دهد.

پیش از این هم ایران و هم آمریکا انجام مذاکرات بر سر چنین توافق موقتی را رد کرده‌اند.

گاردین نوشته طبق نظام جدید تحریم‌هایی که انگلیس قرار است اعمال کند افراد و سازمان‌هایی که با هر گونه فعالیت ایران در تضعیف صلح و ثبات مرتبط باشند در فهرست تحریم قرار خواهند گرفت./فارس