پوتین سحر واگنری واشنگتن را باطل کرد

نام «واگنرها» یا همان ارتش خصوصی وابسته به روسیه که با شروع جنگ اوکراین بر سر زبان‌ها افتاد. طی ۲۴ ساعت به محور اصلی خبر نخست جهان تبدیل شد. یوگنی پریگوژین، فرمانده واگنر‌ها روز شنبه در شورشی مسلحانه، نیرو‌های خود را از مواضع‌شان در اوکراین به روسیه فراخواند و یک مقر فرماندهی نظامی در شهر جنوبی روستوف را تحت اختیار گرفت و سپس به سمت مسکو روانه شد. انفجار بمب خبری این وقایع باعث شد گمانه‌زنی‌ها درباره شکست روسیه در جنگ اوکراین و حتی خلع قدرت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه قدرت بگیرد، اما این آتش به همان سرعتی که شعله‌ور شده بود، خاموش شد و در کمتر از یک روز، پریگوژین در شرایطی که نیرو‌های تحت امرش فقط ۳۰۰ کیلومتر تا مسکو فاصله داشتند، به نیروهایش فرمان داد که به مواضع خود برگردند. کرملین اعلام کرد که نیرو‌های واگنر به اوکراین بازخواهند گشت. پریگوژین و نیرو‌های واگنر نیز به اتهام شورش تحت پیگرد و محاکمه قرار نخواهند گرفت و پریگوژین نیز اجازه دارد کشور را ترک کند و به بلاروس برود.

پوتین هم مطلع بود

دولت امریکا برای آنکه به رویکرد مسکو درباره اقدامات تحت رهبری واشنگتن برای تضعیف روسیه دامن نزند، بیانیه علنی صادر نکرد و از هرگونه اقدام از جمله اعلام آماده‌باش به نیرو‌های مستقر در اروپا، خودداری کرد. اما گزارشی که نیویورک‌تایمز منتشر کرد، جنبه دیگری از برنامه امریکایی‌ها را برملا می‌کند. در این گزارش آمده است که سازمان‌های جاسوسی امریکا چند روز قبل از آنکه یوگنی پریگوژین علیه مسکو شورش کند، از این ماجرا بو برده بودند. بنابر گزارش این نشریه امریکایی یک روز کامل پیش از آغاز شورش واگنر علیه مسکو، مقامات اطلاعاتی امریکا در کاخ سفید، پنتاگون (وزارت دفاع) و ساختمان کنگره این کشور جلسات توجیهی برگزار کرده بودند. سازمان جاسوسی این کشور نیز در ابتدا در اواسط ژوئن ردگیری نشانه‌هایی درباره اقدام پریگوژین و ارتش تحت فرمانش، علیه وزارت دفاع روسیه را در دستور کار قرار داد. نیویورک‌تایمز نوشته که اطلاعات موجود نشان می‌دهد، تا اواسط هفته‌ای که به برگزاری جلسات توجیهی منجر شد، اطلاعات جمع‌آوری شده هم موثق بوده و هم جنبه هشداردهنده داشته است. در بخش دیگری از گزارش این روزنامه، مقامات اطلاعاتی امریکا همزمان با تحلیل اطلاعات مرتبط با اقدام نظامی پریگوژین، درباره وقوع هرج‌ومرج در این کشور هسته‌ای نگران و نگران‌تر شدند. علاوه بر این موارد، سازمان‌های جاسوسی امریکا بر این باورند که پوتین دست‌کم یک روز پیش از وقوع شورش، از توطئه‌چینی پریگوژین که روزگاری متحد نزدیک وی بوده، آگاهی داشته است. کالین کلارک، مدیر مرکز تحقیقاتی «گروه سوفان» مستقر در نیویورک می‌گوید که تصمیم پریگوژین برای توقف ناگهانی شورش و یورش به مسکو، کارشناسان را گیج و برخی از حامیان واگنر را عصبانی کرده است. وی افزود: «او از همان روز اول مقامات عالی‌رتبه ارتش روسیه را هدف گرفت و موی دماغ آن‌ها شده بود و به نظرم او با تصمیم به شورش، زیاده‌روی کرد و واقعاً درک نمی‌کنم که چطور قسر در رفت.»

نگاه امریکایی‌ها به فرصت مغتنم برای کی‌یف

نشریه امریکایی پولیتیکو از جنبه‌ای دیگر تحولات اخیر اوکراین را تحلیل کرد که به روشنی از امیدواری امریکایی‌ها به بهره‌برداری از تازه‌ترین وقایع جنگ اوکراین پرده بر می‌دارد. بنابر این تحلیل، مقامات امریکایی بر این باورند که شورش گروه نظامی واگنر در روسیه به کی‌یف اجازه احیای ضدحمله‌ای را می‌دهد که بسیار روی آن مانور می‌داد و طبق ارزیابی روسیه تاکنون دستاوردی نداشته است. در بخشی از این گزارش آمده است که امریکایی‌ها کمی قبل از موافقت پریگوژین با متوقف کردن پیشروی خود به سمت مسکو و عقب بردن سربازانش در راستای یک توافق حاصل شده با میانجیگری الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس چند نشست را برگزار کرده تا به ارزیابی تأثیرات بالقوه این شورش بپردازند و در نهایت آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این شورش باعث مشغولیت کرملین و ایجاد شدن یک پنجره فرصت برای ضد حمله به بن‌بست خورده اوکراین می‌شود. یک مقام ارشد امریکایی به پولیتیکو گفت: «من تصوری از اینکه چطور این رخداد به آن‌ها (اوکراینی‌ها) آسیب برساند، ندارم.» به نوشته نشریه پولیتیکو، مقامات غربی بر این اتفاق‌نظر کلی بودند که کی‌یف اکنون فرصتی بی‌سابقه برای پیشرفت به دست آورده است. برخی قانونگذاران امریکایی از این دیدگاه حمایت کردند. جیسون کرو، نماینده دموکرات کنگره امریکا در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت که شورش گروه واگنر به طور تقریباً مسلم به نفع ضد حمله اوکراین در کوتاه مدت تمام خواهد شد و کی‌یف باید سریعاً روی آن سرمایه‌گذاری کند.

منبع: روزنامه جوان