کلیچدار اوغلو به زندان می‌رود؟

انتخابات در ترکیه به پایان رسیده، اما ظاهراً قرار نیست دوران خوش و آرامی برای رقیب اردوغان فرا برسد. کمال کلیچدار اوغلو که با کسب 48 درصد آراء شکست را پذیرفته، هنوز هم با مشکلات بزرگی روبروست.

اصلی ترین مشکلات رهبر حزب جمهوری خلق که در عین حال رهبری ائتلافی گسترده به نام «ملت» را علیه اردوغان بر عهده گرفت، به دو دسته تقسیم می شوند:

الف) برخی از چهره های برجسته حزب جمهوری خلق، از جمله اوزگور اوزل از معاونین کلیچدار اوغلو و همچنین اکرم امام اوغلو شهردار استانبول، خیلی بی تعارف خطاب به رهبر خود می گویند، زمان رفتن شما فرا رسیده و باید کرسی رهبری را ترک کنید.

ب) روزی نیست که مجموعه گسترده رسانه ها و مطبوعات تحت امر اردوغان و حزب عدالت و توسعه، مطلب تندی علیه کلیچدار اوغلو منتشر نکنند. یکی او را دیکتاتور می خواند، آن یکی معتقد است که کلیچدار اوغلو خائن و دست پرورده دشمنان است و دیگری می گوید، کلیچدار اوغلو باید به اتهام خیانت به وطن، محاکمه و زندانی شود.

برخی از تحلیلگران نزدیک به رئیس جمهور ترکیه، آشکارا اعلام کرده اند که شخص اردوغان، سناریوهایی برای تضعیف و بی اثر کردن کلیچدار اوغلو در دست طراحی دارد و می خواهد کاری کند که او از صحنه سیاست ترکیه به کلی کنار زده شود.

گفته می شود که اردوغان، حتی به برخی از معاونین حزبی خود گفته، اگر برای ایجاد جبهه جدیدی از احزاب مخالف، اقدامی لازم باشد، باید انجام داده شود. این به معنی حمایت اردوغان از تاسیس برخی احزاب کارتونی و نمایشی است که در ظاهر، بخشی از جبهه اپوزیسیون باشند اما در باطن، مطیع و گوش به فرمان دولت باشند.

چرا باید کلیچدار اوغلو محاکمه شود؟

به گواه بسیاری از تحلیلگران سیاسی، پس از انتخابات سال 2018 ترکیه و تغییر نظام سیاسی و اجرایی این کشور از پارلمانی به ریاستی، چیزی به نام تفکیک قوا در ترکیه باقی نمانده است. به ویژه با در نظر گرفتن این واقعیت که پس از کودتای سال 2016 میلادی، اغلب دادستان ها و قضات به اتهام عضویت در شبکه فتح الله گولن اخراج شدند و وکلای مدافع هوادار حزب حاکم، سریعاً بدون هیچ سابقه و تجربه ای به جای آنها منصوب و مشغول به کار شدند.

در همین حال، برخی از حقوقدانان برجسته ترکیه نظیر هاشم کلیچ رئیس سابق دادگاه قانون اساسی ترکیه و رضا تورمن قاضی ارشد دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا، بر این باورند که حالا در سراسر ترکیه، تعداد ناچیزی محکمه و دادگاه مستقل باقی مانده و دیگر قضات، آماده اند تا بر اساس خواست و دستور رئیس جمهور و تیم او، افراد را بازداشت، بازجویی، محاکمه و زندانی کنند.

کلیچدار اوغلو نیز از چنین امری مستثنی نیست و اگر اراده سیاسی لازم شکل بگیرد، به زندان انداختن او کار سختی نیست.

رهبر حزب جمهوری خلق نه تنها از رسیدن به پست ریاست جمهوری بازماند، بلکه به پارلمان هم نرفت و در نتیجه حالا مصونیت قضایی ندارد و محاکم گوش به فرمان، می توانند به راحتی او را محاکمه کنند.

باریش ترک اوغلو نویسنده روزنامه جمهوریت در مقاله امروز خود به ارزیابی این موضوع پرداخته و چنین نوشته است: «تا همین چند ماه پیش، کلیچدار اوغلو نیز مانند هر کدام از 600 نماینده پارلمان، به جلسات قوه مقننه می رفت و از مصونیت قضایی کامل برخوردار بود. دقیقاً 28 بار، از سوی 28 دادستان ترکیه و تحت عناوین و اتهامات مختلف، از رئیس پارلمان خواسته شد تا رای دادن به لغو مصونیت قضایی کلیچدار اوغلو را به صحن علنی ببرد و اجازه دهد که مقدمات محاکمه او فراهم شود. اما هزینه سیاسی و اجتماعی چنین چیزی وجود نداشت و قاعدتاً رئیس پارلمان جرات نداشت دست به این کار بزند. اما حالا، خبری از مصونیت و جامه رویین تن نیست و بهترین زمان ممکن برای حمله به کلیچدار اوغلو است».

ترک اوغلو با اشاره به اتهامات مطروحه در 28 دادخواست نامه ای که در مورد رهبر حزب جمهوری خلق نوشته شده، می گوید: «ماشین حساب را گذاشتم روی میز و حساب کردم. تا اینجای کار، برای کلیچدار اوغلو جمعاً یکصد و 10 سال حبس پیشنهاد شده است. اما این فقط بخشی از دادخواست نامه های مطروحه است و بعید نیست در هفته های آتی نیز، دادستان های دیگر دست به کار شوند!»

تاریخ سیاسی ترکیه و یک چاقوی قضایی تیز

اردوغان و تیم او، برای تضعیف و خنثی سازی مخالفین، فقط به صدور حکم حبس اکتفا نمی کنند و دنبال دادستان های شجاع و نترسی هستند که مانند آبِ خوردن، برای مخالفین جناب رئیس جمهور، حکم محرومیت از فعالیت سیاسی نیز صادر کند.

این همان چاقوی تیزی است که قبلاً امام اوغلوی شهردار استانبول را تهدید کرد و حالا بعید نیست در مورد کلیچدار اوغلو نیز به کار گرفته شود. صد البته چنین چیزی در ترکیه مسبوق به سابقه است و خود اردوغان و یاران او به عنوان شاگردان مرحوم نجم الدین اربکان، مدتها همراه با استاد خود به خانه نشینی و محرومیت از فعالیت سیاسی محکوم شدند و حالا ظاهراً این اتفاقها در ترکیه، مجدداً تکرار می شود.

بازی روانی اردوغان

عبدالقادر سلوی از روزنامه نگاران قدیمی حریت که ارتباط نزدیک و مستقیمی با شخص اردوغان دارد، معتقد است که رئیس جمهور، یک برنامه سیاسی – روانی دقیق را علیه رقیب اصلی خود اجرا کرده و در آن موفق شده است.

بازی چنین است: اردوغان در همه سخنرانی های خود، به تندی به کلیچدار اوغلو تاخت و نزد مخالفین، چنین وانمود کرد که بیش از هر کسی از او می ترسد! این در حالی است که ترس و هراس اصلی اردوغان، این بود که اکرم امام اوغلو به صحنه بیاید. به گواه همه مخالفین، اگر اکرم رقیب طیب می شد، می توانست به راحتی او را شکست دهد و مخالفین اردوغان را به آرزوی دیرینه پایان زمامداری آکپارتی برساند.

اما بازی اردوغان، باعث شد همه فکر کنند: «اردوغان به شدت از احتمال پیروزی کلیچدار اوغلو هراسان است و غیر از او، از هیچ سیاستمدار دیگری هراس ندارد».

سلوی همچنین به این اشاره کرده که اردوغان، در همان شب اعلام پیروزی انتخابات ریاست جمهوری، به معاونین خود در حزب عدالت و توسعه گفته است: «از همین الان، به فکر برد در انتخابات شهرداری ها باشید. تنها 11 ماه فرصت داریم و لازم است که برتری روانی حزب را حفظ کنیم. هدف ما این است که شهرداری های بیشتری را به دست آوریم. ما باید همه شهرهای بزرگ را بگیریم».

شواهد نشان می دهد که تب و تاب رقابت سیاسی و انتخاباتی در ترکیه نخوابیده و از همین حالا، دولت و مخالفین، خود را برای مصاف سال 2024 میلادی مهیا می کنند. در چنین شرایطی است که حزب آینده به رهبری داود اوغلو، حزب جهش  دموکراسی به رهبری باباجان و حزب سعادت به رهبری کاراملا اوغلو، تصمیم گرفته اند که مذاکرات نهایی خود را برای ادغام این 3 حزب به پایان برسانند و با قدرت و تمرکز بیشتری با اردوغان مقابله کنند./تسنیم